Bugünkü yazımda uzun zamandır kullandığım brave browser hakkında izlenimlerimi ve Brave ve BAT token potansiyeli hakkındaki kendi öznel düşüncelerimi sizlerle paylaşacağım.
Brave Browser Nedir?
Brave Browser, Brave Software Inc tarafından geliştirilen açık kaynak kodlu ve ücretsiz bir web tarayıcı yazılımıdır. Chromium tabanlı geliştirilmekte olan Brave, kullanıcıların internet üzerindeki gizliliğini korumak için reklamları ve takipçileri engelleme özelliğini sahip.
Brendan Eich tarafından kurulmuştur, Brendan Eich aynı zamanda Javascript ve Mozillanın kurucusu olarak biliniyor.
Proje kabaca digital reklamcılığı konu alıyor diyerek temel bilgileri vermiş olalım.
a.)Resim Çerçeve Metaforu
Brave Browserin potansiyelinden bahsederken sizlere bir örnek ile bunu anlatmak istiyorum. Hangi siteye gidersek gidelim browser üzerinden gidiyoruz. Bu yüzden browseri bir çerçeveye benzetebiliriz. Giriş yaptığımız siteler ise çerçevenin içerisine koyulan resimlerdir. Bir çerçevenin içerisine istediğimiz resimi koyabiliriz ama resimler sadece bir resimdir. Şuan brave browser ile twitter-facebook-youtube gibi hesaplarınızı onayladığınız taktirde yine bu onayı yapan kullanıcılara token gönderip-alabiliyorsunuz. Coinmarketcap çöplüğündeki pek çok proje birer resimden ibarettir. Güçlerini sadece bir web sayfası yada uygulamadan almaya çalışıyorlar. Bu onları kullanışsız hale getiriyor. Çünkü tokenleri kendi sayfaları dışında geçerliliği bulunmuyor. Kimse özel olarak bir uygulamaya özel token ile uğraşmak istemez. Yarın öbürgün twitter kendine ait token bile çıkarsa bu pek kullanışlı olmayacaktır.
Fakat insanlar browser üzerinden tek bir cüzdanla hem twitter hem facebook hemde youtube üzerinde geçen bir tokene sahip olabiliyorlar. Aklınıza gelen diğer tüm siteler içinde bu geçerli. Bu yüzden internet aleminde genel kabul görecek paranın browser yolu ile geleceğini düşünüyorum.
b.)Olası kar topu etkisi
Brendan Eichraportajını izlemiştim, orada sunucu neden içerik üreticileri hariç - sadece kullanıcı olan insanlarada BAT token dağıtıldığını soruyordu.
Brendan Eich, genel kabul görülmesi için bunun gerekliğinden bahsetti. Eğer insanlar brave kullanarak aylık 2-3 dolarlık bakiyelere sahip olurlarsa bu insanlar bu tokenlerle ödeme yapmak isteyecekler ve hemen hemen her yer bat ile ödemeyi entegre etmek zorunda kalcak. Buda BAT tokenin benimsenmesini hızlandıracak büyük bir etki yaratabilir.
c.) Gerçek bir ürüne ve kullanıcı sayısına sahip
Brave ve BAT tokenin en önemli özelliği gerçek bir ürüne sahip olması ve hali hazırda ciddi sayıda kullanıcıya sahip olmasıdır. Coinmarketcap'te brave kadar kullanıcıya sahip başka hiç bir proje bulunmuyor. En son indirme sayılarına bakmadım en son sanırım mobil için +10 milyon indirmeye sahipti.
Kendi adıma konuşacak olursamda coinmarketcap'te kendi hayatıma girebilen tek proje bu oldu. Hem brave browseri hemde bat tokeni kullanıyorum.
Brave browseri kullanırken BAT entegrasyonu yapmış bazı youtube kanallarına denk geliyorum. Örneğin Türkiye'den evrim ağacı youtube kanalı - kripto teknik youtube kanalı - web.arsihive - coinmarketcap ve hatta vikipedia şimdilik aklıma gelen BAT entegrasyonu yapmış sitelerdir.
a.)İnsanların kalın kafalı olması
İnsanların kolay kolay varolan browserlerini değiştirmek istemiyorlar. Genel olarak insanlar değişime kapalıdır. Her ne kadar reklamsız internet yada reklam karşığı gelirden pay sunmuş olsada pek çok insan bunu önemsemeyecek. Özellikle kişisel verilerin korunması özelliğini hiç kimsenin umrumda olmayacak. İnsanlar yeni şeyler öğrenmeyi sevmezler - elinin altına verileni kullanırlar. Brave ve BAT daha fazla kullanıcı edinmek istiyorsa, telefon şirketleri ile ortaklık kurup varsayılan tarayıcı olarak yüklenmesi gerekir. Bu yapılmadığı sürece geniş kitlelere ulaşmak mümkün olmayacak.
b.)Cüzdan kullanımının pratik olmaması
Brave browser olarak başarılı olamasına rağmen tokeni o kadar aktif bir şekidle kullanılmıyor. Bunun nedenlerinden bir tanesi cüzdanın pek kullanışlı olmaması. Örneğin brave browser ile kazandığım BAT tokenlerimi çekmek için benden KYC istiyor. Uphold isimli bir farklı bir uygulamaya yönlendiriyor ve orada KYC yapmamı istiyor. Bu prosedürler çoğu insan tarafından anlaşılmayacak süreçler olduğu için yeni kullanıcı kazanması zor görünüyor. BAT tokenin yaygınlık kazanması için işlemlerin pratik hale getirilmesi gerekir.
c.)Güçlü rakipler
Google gibi güçlü rakiplere sahip. Brave ve BAT'ın geniş kitlelere yayılmasını eğer isterse google tek başına engelleyebilir. Bunun için sadece youtube brave kullanıcılarının girişini yasakladığı an iş biter .Brave ve BAT proje olarak çöp hale gelir. Örneğin sözcü .com.tr sitesine brave browserden giriş yapamıyorum. Reklam engelleyici kullandığınız için giremiyorsunuz kapatın öyle gelin şeklinde bir uyarı geliyor. Büyük sitelerin benzer bir yasaklama getirmesi browseri kullanışsız hale getirecektir.
a.)Yayıncı olarak kazanç
Web sitelerinizi tıpkı adsense bağlar gibi BAT reklamları ve bağışları için entegrasyon yapabilirsiniz. Türkiye'de henüz brave reklamları aktif olmadığı için ve yeterince kullanıcı olmadığı için kazanç şimdilik pek olası görünmüyor.
b.) Kullanıcı olarak kazanç
Brave reklamlarının +%70'i yayıncıya giderken %15'lik kısmı reklamı gören kullanıcılara gitmektedir. Brave kullanıcısı olarak reklamları açtığınız taktirde gördüğünüz reklamlardan kendinize düşen %15'lik kısmı alabilirsiniz. Fakat şimdilik Türkiye için reklamlar aktif değil.
c.)Referans ile kazanç
Brave browseri referans kodunuz ile başkalarının indirmesini sağlarsanız indirme başına ödül kazanırsınız. Fakat sadece indirmek yeterli olmuyor, indiren kişinin bir ay boyunca uygulamayı silmemesi gerekiyor. (Aktif kullanmasada olur - silmediği taktirde bunu kabul ediyor.) Her yerleşik kullanıcı başına 7.5 USD ile 1 USD arasında ödül veriyor. Bu kullanıcının hangi ülkeden olduğuna göre değişir. Örneğin bir Amerikan vatandaşını kafalayabilirseniz 7.5 USD kazanırsınız. Türk kullanıcılar içinse kişi başı ödül 2 USD olarak belirlenmiş.