Artykuł stanowi tłumaczenie postu z bloga Emurgo.io z niewielkimi modyfikacjami
Code:
https://emurgo.io/en/blog/what-will-make-cardano-smart-contracts-different-and-powerful/newsletter
W codziennym życiu zawieramy wiele różnych rodzajów umów. Umowy te często obejmują wymianę określonych wartości. Umowy mogą dotyczyć zadań prostych i bardziej złożonych, od zakupu porannej kawy po podpisanie hipoteki na dom. Cardano, pierwszy blockchain trzeciej generacji, uruchomi w najbliższej przyszłości własną platformę inteligentnych kontraktów, Plutus. Celem Plutusa jest objęcie użytecznością jak najszerszego zakresu umów, dostępnych w postaci bezpiecznych cyfrowo i wygodnie programowalnych smart kontraktów.
Czym jest smart kontrakt (inteligentna umowa)?
Tradycyjna umowa to prawnie wiążący dokument dotyczący sprzedaży, pożyczek, zakupów itp. W przypadku inteligentnych umów ten tradycyjny kontrakt będzie istniał w zapisanej cyfrowo formie w zdecentralizowanym łańcuchu bloków Cardano, który jest skalowalny, trwały i zdolny do wymiany informacji z innymi łańcuchami. Pojęcie „zgody” zostanie wyeliminowane z umów. Zamiast „zgody” (rozumianej jako podpisanie umowy, uścisk dłoni lub ustna zgoda) smart kontrakty Cardano zapewnią nieodwracalnie zaprogramowaną, cyfrową gwarancję, że nikt nie będzie w stanie podważyć umowy w jakikolwiek sposób. Inteligentne kontrakty Cardano nie będą zależały od działań i decyzji osób fizycznych, firm czy rządów w celu ich realizacji. Zamiast tego będą zależały bezpośrednio od stworzonego kodu kontraktu, który aktywować będzie transfer środków między stronami. Jeśli strony spełnią odpowiednie warunki, umowa zostanie bezpośrednio samozrealizowana, ponieważ warunki te i działania zostaną zapisane w kodzie kontraktu.
Wynik tych inteligentnych kontraktów będzie zachowany na zawsze w rozproszonym blockchainie Cardano. W przyszłości strony będą zawierać inteligentne umowy wyłącznie w rozproszonej sieci Cardano. To zagwarantuje, że wszystkie szczegóły zostaną zapisane cyfrowo w sposób bezpieczny i niezawodny. Cardano stanie się globalnym systemem umów dla osób i firm na całym świecie i będzie protokołem z wyboru dla stron potrzebujących obsługi danych na dużą skalę.
Co wyróżnia inteligentne kontrakty Cardano?
Ponieważ Cardano jest pierwszym blockchainem trzeciej generacji, który rozwija się w oparciu o filozofię naukową i podejście oparte na weryfikowanych badaniach, zbudowane jest tak, aby być skalowalne, stabilne i zgodne z innymi systemami blockchainowymi.
W porównaniu z innymi projektami w technologii blockchain, Cardano jest bardzo wyjątkowe i różni się pod kilkoma względami: opracowywanie podstaw protokołu w oparciu o recenzowane badania naukowe, stosowanie kodu o wysokiej pewności tworzonego na najwyższym poziomie czy używanie Haskell jako języka funkcjonalnego dla bezpiecznego rozwoju protokołu.
Inteligentne umowy w Cardano będą musiały być pisane w języku Plutus lub IELE i mają na celu zapewnienie wyższego poziomu pewności. Plutus to język smart kontraktów korzystający z języka programowania Haskell. Haskell jest ceniony w środowisku akademickim i programistycznym. Dlatego pisanie inteligentnych umów będzie bezpieczniejsze i bardziej niezawodne niż byłoby to możliwe z użyciem jakikolwiek innego języka. Platforma Plutus będzie biblioteką Haskell i będzie dostępna w formie zestawu narzędzi dla programistów do tworzenia inteligentnych umów, będzie obsługiwać kod działający zarówno na blockchainie, jak i poza nim (off-chain). Kod inteligentnych umów Cardano uznawany jest za bezpieczny, zweryfikowany i właściwie udokumentowany. Warto podkreślić to jeszcze raz, że Cardano oferuje rozwiązanie oparte na rzeczowych badaniach naukowych, wprowadzane i testowane przez uznany zespół naukowców i ekspertów w dziedzinie kryptografii - i to właśnie wyróżnia inteligentne umowy Cardano od innych rozwiązań na rynku.
Przyszła siła inteligentnych kontraktów Cardano leży też w zdolności do bycia wiążącym i zaufanym sposobem przekazywania środków czy aktywów interesariuszy. Środki te są wymagane, aby strony mogły uczestniczyć w umowie. Będą one przekazywane w ramach umowy zgodnie z zestawem zasad uzgodnionych przez zainteresowane strony i zaprogramowanych na stałe w umowie. Jednak fundusze, które obejmuje inteligentny kontrakt nigdy nie zostaną „zablokowane” na nieskończony czas. Strony mogą upewnić się i uzgodnić, że po upłynięciu określonego limitu czasu, środki zostaną zwrócone do właścicieli.
Inteligentna umowa napisana i zaprogramowana w Plutus na blockchainie Cardano zapewnia każdej ze stron pełną przejrzystość tego, co pociąga za sobą umowa. Przy prawidłowym napisaniu kontraktu żadna ze stron nie może “oszukać” umowy.
Cardano umożliwia już przesyłanie wartości i zapewnia przejrzystość transakcji ADA za pośrednictwem opracowanego przez EMURGO Seiza Cardano Blockchain Explorer. Co więcej, EMURGO przeprowadziło promocyjna kampanię dla posiadaczy ADA - zaoferowali możliwość wykorzystania Cardano ADA do zakupu artykułów spożywczych w oddziale „BBQ Restaurant Tamura” w Osace. Pokazuje to prawdziwą użyteczność ADA i prostotę korzystania z opracowanego przez EMURGO portfela Yoroi w zakresie wysyłki i odbioru ADA. Wszystkie transakcje ADA można oczywiście przeglądać w czasie rzeczywistym za pośrednictwem Seiza.
Przykład zastosowania smart kontraktów Cardano: finansowanie społecznościowe
Finansowanie społecznościowe pojawiło się w ciągu ostatniej dekady jako egalitarny, rozproszony sposób pozyskiwania kapitału początkowego. Ten kapitał zalążkowy, wnoszony zazwyczaj w niewielkich ilościach przez dużą liczbę osób, umożliwia realizację projektów od początku do końca. Po pełnym sfinansowaniu projektu tworzony jest produkt końcowy, który następnie dostarczany jest uczestnikom zbiórki. Jeśli projekt nie zostanie w pełni sfinansowany, dotychczas zebrane pieniądze zwracane są podmiotom finansującym. Jest to popularny sposób pozyskiwania środków finansowych, który omija tradycyjne finansowanie przedsięwzięć przez spółki typu venture lub pożyczki na rozpoczęcie działalności.
Jak widać powyżej, zasada działania takiego rozwiązania oparta jest na umowie. W kontekście finansowania społecznościowego zasada działania umowy jest w prosty sposób widoczna. Jeśli projekt nie otrzyma wystarczającego finansowania, pieniądze zostają zwrócone uczestnikom. Jeśli z kolei zebrana została pełna kwota, pieniądze są wykorzystane na sfinansowanie projektu.
Inteligentne kontrakty utworzone na blockchainie Cardano można wykorzystać do organizowania kampanii crowdfundingowych z przejrzystością i bezpieczeństwem wiedząc, że jeśli nie zostaną spełnione określone warunki, środki zostaną zwrócone uczestnikom. Jeśli minie określony czas, a cel zbiórki nie zostanie osiągnięty, pieniądze zostaną niezwłocznie zwrócone podmiotom wspierającym. Jeśli z kolei cel zostanie osiągnięty, pieniądze zostaną przekazane twórcom projektu. W obu tych scenariuszach na kontrakt wpływa czas (kampania zbierania funduszy odbywa się w ograniczonym czasie) i działania innych (przesyłanie funduszy).
To tylko jeden z niezliczonych przypadków użycia inteligentnych kontraktów opartych na Cardano w najbliższej przyszłości.
Co to jest Plutus Core?
Inteligentne kontrakty działające na blockchainie Cardano zostaną napisane w języku programowania o nazwie Plutus Core. Twórcy inteligentnych kontraktów nie piszą jednak bezpośrednio w Plutus Core. Zamiast tego będą pisać kontrakty na platformie Plutus, jak wspomniano wcześniej. Oferuje ona zestaw narzędzi oprogramowania (SDK, Software Development Kit). SDK może być traktowany jako zestaw narzędzi i stół warsztatowy, który pomaga konstruktorowi lub w tym wypadku deweloperowi budować konkretne rzeczy. Twórcy aplikacji używają zestawów SDK do tworzenia oprogramowania na platformy mobilne przy użyciu kodu zrozumiałego dla człowieka, ale działającego w sposób zrozumiały dla komputera. Platforma Plutus pozwoli programistom na pisanie inteligentnych umów w łatwy do zrozumienia sposób, który ostatecznie zostanie uruchomiony na blockchainie Cardano jako Plutus Core.
Wnioski
Podsumowując, inteligentne umowy na blockchainie Cardano będą niezwykle skutecznym cyfrowym sposobem projektowania i wykonywania kontraktów w świecie rzeczywistym. Kontrakty i umowy dotyczące wartości zasadniczo kształtują nasz finansowy świat. Kontrakty te, zapisane na blockchainie Cardano, będą oferować dodatkową wartość polegającą na zapewnieniu pełnej przejrzystości wszystkim stronom umów, a jednocześnie są wyjątkowo bezpieczne i wykonują się zgodnie z zaprogramowanymi warunkami, niezależnie od wpływu stron trzecich. Deweloperzy będą mogli korzystać z platformy Plutus do tworzenia złożonych, ale skutecznych sposobów bezpiecznego przenoszenia wartości i świadczenia usług ogromnej liczbie ludzi na całym świecie.