Topic: Dijital Detoks: Nedir ve Nasıl Yapılır? (Read 138 times)

Teşekkürler tavsiyeler için. Yanlış anlamayın, malak gibi yatmak demişsininiz iyi de demişsiniz, eylemsizce zihni yavaşlatmak insana gelebilecek en iyi şeylerden birisi. Ekranlarla doldurmak hayatı digital hapis gibi, içerikler o kadar fazla ki tüketmeye hayat yetmiyor zaten. Beyin sadece pasif durumda kalıyor. izliyoruz ama, öğrenmiyoruz bile bir şeyler.

Şimdilerde koşuya çıktığım zamanlar, kulaklık takmadan çevreyi izleyerek, nefesimi kontrol ederek, görerek koşmak daha iyi geldi. Eskiden storytelden bir kitap açıp öyle gerçekleştiriyordum koşu rutinimi ama kulaklık olmadan sadece koşarak daha fazla keyif aldığımı fark ettim. Cep telefonu ile tuvalete girmeyi de uzun zaman önce bıraktım bende  bu yüzden de kendimi çok aşağıladım hehe.

Bu konu da haklısınız son kez kurdele taktıklarında okumayı sökünce kırmızı yazmayı çözünce de beyaz bir kurdele takmışlardı ama gelelim gerçek hayatta görünmez kurdelelerimiz mevcut. Çevresindeki insanların beklentileri altında ezilen, istediklerini yapamayan birçok insan var. Tabiki de böyle beklentiler altında sevgi ve saygı gibi olguları ancak birşey başarırsa ya da onların istediklerini ortaya koyarsa alacağını düşünerek tüm yaşamını ona göre şekillendiren insanlar var. Bunun sayısı azımsanmayacak kadar çok. Ama bunu görevleri sonuçlandırmak adımında aslında kişinin kendisine koyduğu planları tamamlamak ve bu duygu olgularını kendisine karşı vermesinin önünü açacaktır. Tabiki de bunu pek seven bir insan değilim ancak genel olarak birçok şeyden dikkati dağılan bir insan olarak bu tarz eylemler odağımı toplamama yardımcı oluyor. Ayrıca bir günlük planımı tamamlayıp hepsini çarpıladığımda elimde buruşturup çöpe atabiliyorum ve bu an gerçek anlamda bana dopamin salgılatmakta. Yani beni kapitalist düzen içerisinde dünden daha iyi bir meser haline getiriyor



Genel olarak mandıra filozofu gibi kapitalist şehir hayatından çok uzaklarda yaşamak benim hayalim ve o zamana kadar bunlara katlanmak zorundayım ve yapacağımda ama o gün geldiğinde bipmişim bunları diyeceğim. Yavaşlamak yavaşlatmak şöyle güzel derince bir nefes almak inanılmaz bir şekilde insanı rahatlatıyor. Misal vize ve final sınavlarımdan önceki hafta sonu köye gider temiz hava da kendimi güzelce resetlerdim ve sınavlara bir gün öncesi akşamında çalışırdım ve gayet güzel notlarla mezun olmamı sağladı. Gerçekten de yavaşlamak ve yavaşlatmak lazım...

kitap okumuyorum ama storytel den kitap dinliyorum uykudan önce.  Hatta yıllık 1200 TL verdiğim için en az ayda 5 kitap dinlemem lazım diyorum kendime.
bundan dolayı cep telefonu odamda kalmak zorunda.


Bu bize kapitalist düzenin planlı programlı çalışma baskısının sonucu.
Asıl mutluluk şöyle oluyor bende;
takibimde olan 8 konu var.  (tabi bunların son teslim zamanları var.)
Güne başlarken o sabah canım hangisini çekerse onu seçebilmek bende dopamin seviyesini yükseltiyor.
öğle yemeğine illaki 12:30 - 13:30 arasında yemek zorunda olmak sinir bozucu olabiliyor. bir yere yetişme çabasıyla aceleyle yemek yemek hiç bana göre değil.
çoğu zaman es geçiyorum öğle yemeğini.  15:30 da  kan şekerim düşünce boş mideye içtiğim şekerli bir Türk kahvesi ile yine dopamin patlaması yapabiliyorum.

Bir şeyleri başarmak değil bu senin dediğin görevi sonuçlandırmak.
Sonuçta kimse işini yaptığın için sana kurdele takmıyor, alkışlamıyor. Yani dediğiniz gibi bir motivasyon yok ortada bana göre.

Asıl  mevzumuz : hayatı yavaşlatmamız lazım.
Birim zamanda tek iş yapamadığımı fark ettim ben.
tiktok ve instagram a, sıçarken, tv izlerken, toplu taşıma ile bir yerden bir yere giderken, balkonda sigara içerken bakıyorum.
oynadığım 3 mobil oyunu (sudoku, candy crush, kelimelik) da storytel den kitap veya youtube premium dan fatih altaylı dinlerken oynuyorum.
Bilgisayar başında çalışırken de en az 3 konuya aynı anda çalışmaya çalışıyorum.
Bu multitasking beni yoruyormuş farkında değilmişim.
Bunu bu yaz 15 gün yıllık izin yaptığımda anladım. Çok acil ve rutin işler dışında hiç bilgisayar başına oturmadım.
kitap dinlerken oyun oynamadım. malak gibi yattım gözlerimi kapadım kitabın tadını aldım.
cep telefonu ile tuvalete girmedim.
tv izlerken mobil oyun oynamadım sadece tv izledim.
araba kullanırken müzik bile dinlemedim.
yani hiç thread açmadım. 

buna ihtiyacım varmış. size asıl bunu tavsiye ederim.

En yaygın bağımlılıklardan birisi, kısıtlamalar işe yarıyor diyebilirim saat sınırlaması koydum ve oradaki süremi yönetebiliyorum. Sosyal medyayı direk hayattan çıkarmak, zorla bir anda kesmek işe yaramayabilir, yönetebilmek ve sınırlamalar koymak bana göre daha iyi çalışıyor. Haklısınız bağımlı olduğunuz herhangi bir şeye detoks yapmak pek işe yaramayacaktır.

Aslında sosyal medyada bağımlılıktır ve detoks yaparak alışkanlıkları bırakmak kolay değildir. Mesela her sabah telefon alarmı çaldıktan sonra mutlaka ilk işimiz genellikle telefonda vakit geçirmektir. Akşam yatarken mutlaka sosyal medya hesaplarına son bir bakış atıp uyuruz. Bu alışkanlıklar bizim için su içmek gibi bir hale dönüşmüş durumda. Bence bu durumu azaltarak bırakmak çok zordur.

Beyinde telefona bakma ihtiyacını tetikleyen bir durumu zaten oluşturmuş durumdayız. Tıpkı sigara kullananların sigara ihtiyacı gibi. Sigarayı azaltarak bırakmak çok zor bir olay. Her şeyi bir anda kesmekte psikolojiyi olumsuz etkileyen bir durum. Sosyal medyayı da detoksla azaltmak sigarayı azaltarak bırakmaya benzer bir durum. Eğer gerçekten bağımlıysanız üzgünüm detoks bir işe yaramayacaktır.

Ben sadece belirli zaman dilimlerinde sosyal medya kullanma fikrini uygulayacağım, sadece mesela sabah 15 dk ve akşam 1 saat gibi. Bazen insanın canı sıkkın olduğunda ya da fiziksel olarak yorgun olup bir şey yapmak istemediğinde boşu boşuna telefonda zaman geçiyor. Ben ayrıca çok çok eskiden facebook'un kullanıldığı zamanlarda çok vaktimi yemiştim. Üniversitedeydim derse gitmeyip facebook'a bakıyordum. O zamanlar sağda bir bölüm vardı, insanların hareketleri beğenileri falan çıkıyordu, sevgilimden ayrıldığım bir zamanda nesine dopamin alıyorsam manyak gibi oraya bakıyordum potansiyeli olan kızlar ne yapmış diye 

Sabah uyanır uyanmaz telefonu bulup daha sonra market fiyatlarına bakmak oluyor. Geceleri yatmadan artık başka oda da bırakıyorum bilerek sadece böyle yapmak bile iyi oldu uyku kalitesi açısından hem de detoks anlamında. Bakmaktan da bazen gına geliyor sürekli dijital görüntülerin içerisinde olmak. Kesinlikle, bildirimlerde kapalı olmalı yoksa her bildirimde dikkatiniz tekrardan telefona gidiyor.

Mümkün mü? Sabah yataktan kalkıyorum cüzdanıma bakıyorum. Satın aldığım altcoinler ne olmuş bi check yapıyorum. Sonra Bitcoin'e bakmadan olmaz. Sorun yaratmaması gerekiyor. Coinler bitmedi. Ama başka sorunlarla uğraşmaya devam. Gün içinde mailleri kontrol ediyorum. Toplantılar. Sipariş takipleri. Çalışanların iş programları. Hepsi ekrana bakara yapılıyor. Akşam çıktığımda yine bitmiyor. Hafta içi takiplediğim bi kaç dizi var. Hafta sonu maçlar. Yine ekrana kilitliyim. Gün içinde cüzdanıma bakıyorum. Ama yatmadan bi kez daha bakıyorum. Umutlarım artıyor yeniledikçe cüzdanı. Dijital bağımlılıktan uyurken kurtuluyorum. Başka bi kaçışım yok. Kendimi bi yere bağlarsam kurtulurum. Veya teknolojiden uzak bi yerde kalırsam. Elektrikler kesilirse filan.

Gerçekten yine önemli bir konuya parmak basmışsınız ama çevremde o kadar insan var ki ıssız adaya düşmese bu bağımlılıktan kurtulma ihtimali olmayan Gerçekten de dopamin olayı önemli bir konu sanki daha önceden detaylı bir konu açılmıştı diye hatırlıyorum bizim lokalde ama yanılıyorda olabilirim. Dopamini "Dopamin salgılandığında sizde uyuşturucu etkisi bırakan bir "mutluluk" hormonu. İnsanlar fazla dopamine maruz kaldıklarında bunun bağımlısı oluyorlar." şeklinde açıklamak pek doğru olmayacaktır hocam öncelikle. Dopamin, yaptığımız eylemler sonucunda bizlere zevk, keyif, motivasyon ve başarı gibi duyguları yaşatan hormondur diyebiliriz. Örneğin dopamin konusunu en çok mastrübasyon ve kumar bağımlılarında görürüz ki bu bağımlılar bir süre sonra ciddi anlamda bağımlısı olurlar ve her geçen gün yaptıkları eylemleri daha da arttırırlar. Örneğin kumar bağımlılarında başlangıçta bi çay sigara parası derken risk, heyecan, adrenalin ve dopamin birleşince bir maaşı bir gecede hiç etmeye başlarlar. Tabiki de kısa yoldan zengin olma hedefleri vardır ama bundan daha çok zarar veren şey onlara sürekli dopamin salgılamaları ve ilk başta 1 birim dopamin salgılıyorlarsa artık 100-200 birim dopamin salgılar hale geliyorlar. Bakın Serdar Ortaç'a dünyaları kaybetti ama hiçbirşeyden zevk almaz bir durumda. Ha keza aynı durum mastrubasyon bağımlılarında da mevcuttur en hızlı bir şekilde boşalma keyfine varmak için sürekli mastrubasyon yaparlar bazen günde 3-4 defa yaparlar bazense travmatik mastrubasyon sendromu denen illete kadar giderler yani elleri artık tahrik etmez ve bir yerlere sürtünme eylemine geçerler. Bunun sonucunda da evliliklerinde cinsel hayatları ya erken boşalma ya da geç boşalma hatta ve hatta cinsel birliktelikte boşalamayıp gidip mastrubasyon ile geceyi sonlandırmaya giderler. Bakınız bu ve bunun gibi eylemler kişiye zevk, keyif, motivasyon ya da başarı gibi duyguları yaşatır önemli olan şey bu seviyeyi sağlıklı birşekilde stabil halde tutabilmektedir.
Birşeyin fazlası gerçektende zarar.

Gelelim Dijital Detoks konusuna buna hemen hemen herkesin ihtiyacı var gerçekten de. Hatta şöyle birşey söyleyeyim şuanda aramızda telefonunda internet paketi 20-30 gbdan az olan var mı? Misal ben hatırlıyorum ilk ev internetim 4 Gb kotalıydı ama şimdi neredeyse her gün harcıyoruz o miktarı. Geçenlerde ülkemizin instagramda en fazla ekran süresine sahip olduğuna dair bir yazı görmüştüm. Bu sadece bir tanesi daha youtube ve tiktok gibi nice uygulama var. Ama en çok zararı verenlerin başında tiktok geliyor desek yeridir yani o kısa videolar ile insanları ekranda tutma süresi çok kısaltıldı. Bir işi yaparken, bir kitabı okurken, bir filmi izlerken direk dikkatimiz farklı yerlere kaçıyor. Odaklanamıyoruz bir türlü hatta bizim için hayati değere sahip işlerde bile bu durumu yaşıyoruz ta kiiiii dananın kuyruğunun kopması an meselesi olana kadar. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu çok yaygınlaştı bu sosyal medyalardan ötürü.

Bu bağımlılıkların sonucu olarak diyebilebileceğimiz beyin sisi dediğimiz bir noksanlıkta ortaya çıktı. Bu noksanlık daha çok odaklanmakta sorun, day dream dediğimiz beden orada zihin dışarlarda, zihinsel netliği sağlayamama, mantık yürütememe, parçaları bir araya getirememe, kısa ve uzun süreli hafıza sorunları uyku sorunları gibi kendini gösteriyor.

İşte bunları göz önüne aldığımızda gerçekten de bir detoks şart!

Gece yatarken telefonunuzu başka bir odaya koyun.
Yatmadan önce odanızı havalandırın, kalktığınızda odanızı havalandırın güneş girsin odanıza
Günlerinizi birgün öncesinden planlayın ve yazdığınız maddeleri tamamladığınızda yanına tik atın. Bu da size sağlıklı dopamin salgılatacaktır. Gerçekten birşeyleri başarmak hayatınızın içindeki planları başarmanıza motive edecektir.
Blomen hocamızın bahsettiği gibi kitap okuyun ve ayrıca kendinizden birşeyler yazmaya çalışın. Örneğin havalar soğumaya başladı ya çıkarın kağıdı kalemi 2 dörtlük kışa methiye dizin. Bu beyninizi zorlayacaktır ve ortaya birşeyler koydukça buna benzer eylemlerle beyniniz daha iyi çalışacaktır.
Kesinlikle kaçabileceğiniz şehirden uzakta bir yeriniz olmalı ve en az ayda 1 defa şehir ve hayatınızın stresini geride bırakabilmelisiniz.
Egzersiz kesinlikle şart uzun süre hareketsizlik hatta az hareketlilik bu tarz durumlara davetiye çıkartıyor.
Ve son olarak sosyalleşin carpe diem deyin ülkemizdeki yaşadığımız sorunları birkaç saatliğine de olsa arkanızda bırakın ve gerçekten YAŞAYIN!

Selam  (aynı girişi yapmaktan başka bir şey gelmiyor aklıma)

Bugün gün içinde (aslında çok da gizli olmayan ama yine de) aklıma takılan bir konudan bahsedeceğim. Biliyorsunuz dijital bir dünyada yaşıyoruz ve bu teknolojik ürünlerin etkisinde kalmamak gerçekten çok zor. Dışarıda, neredeyse herkesin elinde telefonlar, kulaklarında kulaklıklar görüyoruz. Bu tabii ki reddedilecek veya asla yapılmaması gereken bir şey değil, fakat ipin ucu kaçmış görünüyor.

Burada bir duralım ve telefonumuzdan ekran süremize bakalım istiyorum. Yazıyı yazarken ben de kontrol ettim. 2 saat 23 dakika boyunca telefondaymışım bugün. genelde 3 saat civarı oluyor bende. Baktıysak, şimdi gerçekten o süreye değecek şeyler yapıp yapmadığımızı düşünelim istiyorum. Başkalarının hayatını görmekten, Asla işimize yaramayacak videolarla beslenmekten yorulmadık mı?

Bu aslında bayılmak gibi, herhangi bir "kaydırmalı" sosyal medyada hiç hatırlamayacağımız, beynimizin tozlu raflarına kaldırılan ve sıkıldığımız zamanları bir nevi "atlıyoruz". asla hatırlamıyoruz. Evet toplu taşımada, yürürken veya "hiçbir şey" yapmazken bir anda zaman atlamak güzel bir şey. Bunu sonra asla hatırlamıyoruz. Fakat bir insanın asla "sıkılmaması" ne gibi sorunlar yaratabilir?

Kaydırmalı sosyal medya bağımlılığı, beynin "dopamin" salınımını artırarak, sürekli bir ödül arayışına neden olur. Bu durum, dikkatin dağılmasına, odaklanma sorunlarına ve zihinsel yorgunluğa yol açar. Ayrıca, uyku düzeni bozulabilir, stres ve anksiyete seviyeleri artar. Sosyal medya, kişisel ilişkileri olumsuz etkileyerek yüz yüze etkileşimlerde azalmaya neden olur. "Zaman yönetimi" problemleri ise verimliliği düşürür ve bu da genel yaşam kalitesini olumsuz etkiler.

Bir şey fark ettiniz mi? Üstte yazan tüm sorunlar, çağımızın en büyük sorunları. Odaklanma sorunları, stres, anksiyete ve zaman yönetiminde sorunlar yaşıyoruz. Sebebi ise paragrafın başında yazıyor. Kaydırmak. Evet bir çoğumuz evde, işte, okulda, sokakta, restaurantlarda, her yerde bunu yapıyoruz. Bu bizim "dopamin"imiz. Dopamin salgılandığında sizde uyuşturucu etkisi bırakan bir "mutluluk" hormonu. İnsanlar fazla dopamine maruz kaldıklarında bunun bağımlısı oluyorlar.

Şimdi asıl konuya geçiyorum. Dopaminden nasıl kurtulacağız?

Aslında amaç, dopaminden kurtulmak değil, onu dengeye almak diyebiliriz. Çünkü biz yemek yediğimizde, su içtiğimizde hatta kaşınan kolumuzu kaşıdığımızda bile dopaminle karşı karşıyayız. Bu, beynimizin bize uyguladığı bir ödül sistemi. Burada yeni bir tanım karşımıza çıkıyor. Dijital detoks.

Dijital detoks, beyin sağlığınızı koruyup verimliliğinizi artırmak için belirli sürelerle teknolojiden uzaklaşma süreci olarak tanımlanıyor. İşte bu süreci daha etkili hale getirmenin yolları:

Detoks Planı Oluşturun.
Bir dijital detoksun başarılı olabilmesi için planlama önemlidir. Şu adımları izleyebilirsiniz:

1. Belirli zaman dilimleri belirleyin:

 Örneğin, sabah uyandığınızda ya da akşam uyumadan önce telefon veya bilgisayar kullanımını sınırlandırabilirsiniz. Sabahları ilk bir saatinizi ekranlardan uzak geçirmek zihninizi berraklaştırabilir.

Bildirimleri kapatın: Sosyal medya ve mesajlaşma uygulamalarından gelen bildirimler, dikkatinizi sürekli bölerek odaklanmanızı zorlaştırır. Gün içinde birkaç saat boyunca bildirimleri kapatmak, size huzurlu bir zaman dilimi sağlar.

Ekran Süresi Limitleri: Çoğu cihaz, ekran süresi limitleri ayarlamanıza olanak tanır. Bu limitler, belirli uygulamalarda ne kadar zaman harcadığınızı kontrol etmenize yardımcı olur.

2. Aktif Alternatifler Bulun
Dijital cihazlardan uzaklaştığınızda, boşluk hissi yaşamamak için alternatif aktiviteler belirlemek önemli. Buraya herhangi belirli bir şey yazamıyorum, herkesin ilgilendiği konu değişebiliyor. Hiç alışkın olmasanız da, çantanızın bir kenarında kitap taşıyabilir, ilginizi çeken konuları okuyabilirsiniz.

3. Uzun Vadede Dijital Alışkanlıklarınızı Dönüştürün
Dijital detoks kısa süreli bir çözüm olabilir, ancak uzun vadede teknolojiyi daha sağlıklı kullanma alışkanlıkları edinmek en önemlisidir. Teknoloji ile olan ilişkinizi düzenli olarak gözden geçirin ve gerektiğinde dijital detoksu tekrarlayın.

(yazı biraz daha uzayabilirdi fakat sıkıcı olmasını istemedim. Aslında, "sıkıcı" yapsam daha mı iyi olurdu sanki )

Sonuç olarak, kendi benliğinizin ve ne yaptığınızın farkında olmalısınız. Umarım yardımcı olabilmişimdir Sağlıcakla kalın.