Topic: Fiat Paraların Değer Kaybı (Eski madeni paralar) (Read 164 times)

Üzerindeki rakamlar günden güne artışlar göstermiş. Biz de yakında 5 tl bozuk para görebiliriz çünkü 50 kuruş, 25 kuruş gibi işe yaramayan bozuk paralar piyasada devam ediyor. Bugün gördüm simit 6 tl yazıyordu ki önceden çok daha ucuza satan bir fırın bu fiyata satıyor ürünleri. Artık 5 tl bozuk çıksın da ödeme olarak rahatlayalım biraz.

Yok ya madeni paranın değeri kalmadı artık. Şöyle kalmadı para üstü olarak
Almaya bile yeltenmiyorum bazen üşengeçlikten 5-25 kuruş para üstünü. Zaten dediğin gibi çoğu işlemi artık kartla temassız yapıyoruz. Geçende temassızı bozulmuş posun kart şifresiyle işlem yapayım madem öyle dedim temassız işlem yapmaktan kart şifresini bile unutmuşum sonradan aklıma geldi
Bozuk paraları toplayıp dönüştürüp satmak daha mantıklı artık.

Cüzdanımda saklıyorum deyince aklıma Üç Kuruş dizisi geldi. Aman hocam oradaki gibi olmayın Ben para üstünü bekliyordum madem her üründe .99'ları yazıyorlar o zaman para üstünü de verecekler diye bekliyordum. Zaten çoğu sefer kartla alışveriş yaptığımızdan fiziki parayı kullanmayalı uzun zaman oldu. Eski alışkanlık yolda vs. kalırsak taksi parası olsun cebimde diye tutarım sadece. Şimdi ise hiç denk gelmiyor muhtemelen hepsini kaldırdılar. Değer kayıplarından sonra basma maliyeti paranın değerini geçtiği için en doğru seçim bu olmalı.

1 kuruş falan değil de eski bol sıfırlı madeni paralar ve kağıt paralar mevcut bende. 1 kuruş zaten piyasada çok az bulunuyor. Ben de cüzdanımda 5 tane 1 kuruş saklıyorum hatırasına ama bir şeye yarayacağından değil. İnsan bazen saklayası hatıra olarak kalsın istiyor. Özellikle işte 0.99 0.49 gibi fiyatlar olduğunda o 1 kuruş üstünü almak için can atıyorduk artık amaaan kalsın diyoruz. Şimdi 5,10 hatta 25 kuruş üstünü bile almaz alamaz olduk çünkü piyasada bu madeni paraları direk dönüştürdüler.

Geçen gün evde 1 kuruş buldum ve hatıra kalsın diye kenara kaldırdım, hurdacıya versen daha karlı bir parayı hatıra olarak saklamak daha doğru olur, hatırlıyorum zaten 1 kuruşa geçtiğimiz zamanlarda da kullanılmıyordu, para üstü olarak 1 kuruş bekleyen olmuyordu, hala basılıyor mu bilmiyorum,

Bende de var bazı eski madeni ve kağıt paralar. Böylesine bir değer kaybı zaten daha önce yaşanmamıştı heralde. Üzülüyorum sadece. Şuan madeni paraları bir hurdacıya versen madeni paradan daha fazla para alıyorsun. Piyasadaki madeni paraların azalmasının tek nedeni de bu zaten insanlar hammadesinin daha pahalı olduğunu bildiği için dönüştürmeye götürüyor.

Eğer 30-40 yıllık periyotlara göz atarsanız bütün para birimlerinde üç aşağı beş yukarı aynı durumun olduğunu görürsünüz. Hepsi enflasyon altında ezildi ve sürekli para arzı arttırıldı. Elbette bu durum Türkler için kat be kat belirgin, fakirleşme aşırı derin. Sanırım 10 yıl düşünülünce de durum İsviçre frangı için sadece kötü değildi (inanılmaz iyi dayanmış). Gerisi çöp. İsviçre malum aşırı altın rezervleri olan, bununla ünlü bir ülke. Bu yüzden muhtemelen. Bence paralar bir dönem gelecek ikiye ayrılacak, yeniden altın garantili para çıkacak piyasaya, sınırlı sayıda olacak. Bunu hissediyorum.

Görüyorum fiat paraların değeri artıyor gibi görünüyor ama enflasyon karşısında nasıl da ezilmişiz bunun net görüntüsünü çizmişler ebat bile küçülmüş resmen şimdilerde de böyle devam ederse en az 1 sıfır ekleyeceğiz herhalde paralara madeni paraların değeri, madeni paraları eritip hurdacıya satmayı daha karlı hale getirmiş durumda

100k Türk Lirasından bahsederken nasıl ki dayanak noktası Türkiye ise 100k dolar için de ABD yaşam şartlarında sahip olmanın zor olmadığından bahsediyordum.

3. dünya savaşı BTC'yi sizin düşündüğünüzün tam aksi yönde de etkileyebilir. Savaş ortamlarında altın yada fiat parayı korumak çok kolay olsaydı Türkiye'de hala birileri savaş zamanlarında altınlarını toprağa gömüp kaçmak zorunda kalmış kişilerin varlıklarını arıyor olmazdı. Savaş ortamında yemek, güvenlik, barınma gibi Maslow hiyerarşisinde biyolojik & fiziksel ihtiyaçlar olarak sınıflandırılmış varlıklar tabiki çok daha değerli hale gelecektir. Ancak varlıkların kolay taşınması da çok önemli bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkar.

Dominasyon oranındaki görüşünüze de katılmıyorum. Sadece niceliksel pencereden bakarak bu durumu açıklama olasılığınız yok. Piyasada gerçekten çalışan yada çalışma olasılığı olan 22.000 proje olsaydı ekosistemde çözülecek problem bile bulamazdınız emin olun. Gerçek işleve sahip, biri diğerinin kopyası olmayan 100 proje sayamayız. Bir tane hold seçeneğim olsa sadece BTC'yi seçerdim ki ethereum fanatikliğim artık bilinen bir şey. Dapplar da işlem yapmaktan yeni bulunan şeyleri irdelemekten zevk aldığım için her gün önemli miktarda vaktimi ethereum ekosistemine ayırıyorum lakin bitcoinde olup ethereum da asla aynı oranda olamayacak şey merkeziyetsizlik. Bu ekosistem içerisindeki en değerli kelime ve bu kelimeyi öğrendiğim günden beri hayata bakışım bile değişti.

Yaptığınız sepete büyük oranda katılırım. Fiat paralar hariç. Fiat paralara zerre güvenim kalmadı.

walla 100k dolar benim için büyük para kafadan 4+ BTC yapıyor, ortalama bir ev parası ya da bir Mustang ikinci el de olsa...

arzı sınırlı olduğu için bitcoinin artmasına kesin gözüyle bakılıyor ama konjonktür değişirse btc de naneyi yiyebilir, algılarla öyle bir oynanır öyle dümenler çevrilir ki çakılıverir nitekim 2018deki ath den sonra iki defa 3k'yı gördük
WWIII çıkarsa kripto paralar mefta olabilir çünkü geleneksel değil, distopik filmlere bakın bu tür durumlarda takasa meylediyor insanlar...Keza stabilcoinler btc'den fazla işlem hacmine sahip! mt gox gibi bir olay da bitcoini 9 şiddetinde sallar.

Ayrıca gereksiz bir dominant oranı var btc %42, eth %18, geri kalan 22 binden fazla proje yüzde 40! bu hiç sağlıklı bir oran değil

zengin biri olsaydım riski yayardım; toprak-arazi, altın, değerli taş, kripto vs bir sepet yapardım, içinde fiat para da olurdu elbette çünkü an itibariyle dünya-biz ne dersek diyelim- fiat para etrafında dönüyor, dolar da fiat paraların bitcoini niteliğinde
ytd

Başlığı o yüzden fiat paraların değer kaybu şeklinde açtım zaten. USD, Euro v.b. diğerleri için de aynı durum Türk Lirasından daha düşük boyutlu yaşanmakla birlikte geçerli. Eski filmleri izlerken 100k dolardan ne kadar büyük bir para olarak bahsedildiğini defalarca gördüm. Bugün ise normal bir işte çalışan herkesin kolay ulaşabileceği bir miktar.

Araba yatırımı dünyanın geri kalanında sıkıntılı olabilir. Bizde ise sürekli artan vergiler ve hükümetin izlediği yanlış politikalar sebebiyle son 15 yılın en çok değer kazanan varlığı olabilir. Araba diye binilemeyecek haldeki külüstürlerin (bir kaza anında içerisinden sağ çıkılma olasılığı yok) bile bir kaç yüzbin Türk Lirasına satıldığını düşünürsek durum çok vahim.


Başlıkta belirttiğim gibi sadece algı yönetimini bozmamak için madeni paraların günümüzde zaruri olan 5 TL - 10 TL gibi miktarlarını çıkarmıyorlar ve merkez bankası ürettiği her 1 TL için neredeyse 2 TL para kaybetmeye devam ediyor. Seçimden sonra kim gelirse gelsin mevcut 1 TL büyüklüğünde belki de biraz daha küçük madeni 10 lira göreceğimiz kesin.

Türk lirası sürekli değer kaybediyor değer kaybetme hızı 2017 sonrasında aşırı hız kazandı şuan mevcut paralar aşırı değersiz hale gelmiş durumda. Madeni paralara gelecek olursak hammaddesi üzerindeki değerden daha değerli aslında bu ekonomiyi çok net özetliyor batmışız yani. Dikkat ettiyseniz marketlerde sürekli bozuk para sıkıntısı çekiliyor çünkü yasak olsada bozuk paraları toplayıp değerinden fazlasına hurdacıya satanlar var. 200 lira bir kaç sene öncesinin 20 lirası gibi. Belkide çözüm olarak yeni banknotlar çıkarmak yerine 1 sıfır daha atmayı akıl ederler ve bunu bir başarı olarak lanse ederler diye düşünüyorum.

Örneklerin Lira üzerinden olsa da diğer tüm paralar aynı kaderi paylaşıyor.

O halde nakit yerine varlık biriktirmeye çalışmak ne mantıklı şeydir.

Varlık dediğimiz şey yalnızca hisse senedi bitcoin değil ev arsa tarla araba da olabilir.


Borç vergilendirilmez, borçla harçla birşeyler biriktirip zengin olan çok kişi gördüm.

Keske zamanı da biriktirebilseydik ama o akıp gidiyor...

İlk paylaşacağım görsel evde çektiğim kendi koleksiyonumun parçaları 1979-1981 yılları arasında metal paralardaki değişimin kanıtı niteliğinde. Daha sonra internetten koleksiyon fotoğrafları paylaşacağım. Fiat paraların nasıl eridiğinin en büyük kanıtlarından birisi.

1979-1981

Sağ taraftakiler 1979-1981 yılları arasındaki madeni paralar. Sol taraftakiler ise 1981 yılında kullanılmaya başlayan madeni paralar. Aynı malzemeden yapılmış 10 liranın 1 liradan daha küçük hale geldiğini, 1 liranın ise 25 kuruşun yarısından küçük hale geldiğini görebilirsiniz.



1986-1992

Geçen kısa sürede 100 liranın metal haline geldiğini ve önceki 10 liradan bile küçük olduğunu görebilirsiniz. Yine bu yıllar arasında 100 liranın 50 liranın yarısından daha küçük hale geldiğini de görebilirsiniz.



1999

Sıradaki görsel 1999 yılına ait ve ne kadar olduğunu gördüğünüzde aradaki değer kaybının 1000 kattan fazla olduğunu anlayacaksınız. Sıradaki madeni paramız tam tamına 100.000 Türk Lirası. Muhtemelen bu para ile 1979 yılında hayatınızın sonuna kadar geçinebilirdiniz ancak geçen sürede para üstü alıp vermeye yarayan bozukluğa dönüşmüş.



2004

Hayatımız boyunca altında ezildiğimiz enflasyonun net bir görüntüsünü 250.000 TL değerindeki metal paranın küçüklüğünden anlayabilirsiniz.



Yaşı yetenlerin hatırlayacağı üzere 2005 yılında paradan 6 adet sıfır silinmişti ve tekrar kuruşlara ve tek haneli madeni paralara inmiştik. Bugün ise yine madeni paralar ve 2 sıfırlı banknotlar yetersiz kalmaya başladığı için yeni ve daha fazla sıfır içeren paralar basılmak zorunda. Sadece algı yönetimi için süreci erteliyor olsalarda günümüzün en büyük madeni parası 1 liranın alabildiği hiç bir şey kalmadı. En büyük banknot olan 200 TL ile markete girdiğinizde haftalık alışveriş için bir kaç tane vermeniz gerekiyor.

Yeni banknotları ötelemelerinin tek sebebi ay sonu geldiğinde çalışanların emeğinin karşılığını 7-8 tane kağıt parçası olarak görmelerinin önüne geçmek. Algıyı değiştirmek gerçekte yaşananları değiştirmeye yetmiyor. Çok yakında günümüzün en büyük madeni parası 1 lirayı 81 yılındaki boyutuyla göreceğiz. Hali hazırda 1 liralar para basım maliyetinin altında değere sahipler.

*Görsel kaynağı