Topic: IDENA - Kişi İspatına (Proof of Person) Dayalı Blockchain Sistemi (Read 1101 times)

worldcoin'in arkasındaki hayvan evladını unutma ama reispaşa. o it herif benim iş yerimde 1 gün yemek yesin türkiye düzelir:)

Token economics var mı?

Worldcoin piyasayi yaladigi sirada Humanity Protocol’e yatirim yapma firsatini kacirmistim (sonradan buldum); dolayisiyla piyasayi check ederken bunu hatirlayip 0.022lerden buy atmistim. tam bi kumarlik shit oldugunu dusunuyorum ama cok kucuk bi param var. cok cok kucuk. ziplarsa gezme tozma param cikar o kadar yalandan sepetimde duruyor. bence bigun vakti gelebilir.

Fikir bana çok orijinal geldi. Markette buna benzer bir proje görmedim. Bu yüzden Idena'dan etkilendiğimi itiraf etmeliyim. Herkesin sahip olabileceği bir dünya parası fikrim vardı daha önce. Herkesin kendi ID'sini kanıtlayabileceği bir projeye de dönüştürülebilir bu proje. Bana heyecan verici geldi ama markette şimdiye kadar hiçbir karşılık bulamamış. Sanırım teknik problemlerle karşılaştılar. Fiyat grafiklerine bakınca başarısız olmuş bir proje izlenimi veriyor. İyi uygulanmış olsaydı daha fazla yatırımcının ilgisini çekerdi. Bazen düşünceleri uygulamaya yansıtmak kolay olmuyor.

Gitcoin passport puanı için yapmaya çalıştığım ancak vaat ettiği şeyden uzak olma sorunları nedeniyle beni yerle yeksan etmiş projedir.

İnsan olduğumu kanıtlamak için gerçekten o saçma kuralları iyice anlamalımıyım ? Ara ara denemekle ve çok ciddiye almamakla birlikte insan olduğumu kanıtlayabilmem en azından easy aşama için 2 haftaya yakın sürdü. Her 20 dakika vakit ayırıp reddedildikten sonra bir sonraki aklıma gelişine kadar yapmadım.

İnsan olduğumu kanıtlamak için saçma süreci geçtikten sonra neden invite koduna ihtiyacım var ? Her insana doğuştan bahşedilmiş bir invite kodu var ve ben mi benimkini bilmiyorum ?

Çöp.

Globallerde hayır yok, bizim Türk grubun admini sağolsun hemen ateşledi kodu Artık yeni bir dönem başlıyor )

https://t.me/IdenaNetworkPublic ve https://t.me/Idenacodes kanallarından kolayca davetiye bulabilirsiniz. ayrıca oturum dönemlerinde twitter'da davetiye etkinlikleri düzenliyorlar. twitter adreslerini takip ederseniz, etkinlik üzerinden de davetiye alabilirsiniz. ek olarak, ilk mesajda bulunan türkçe tg kanalından da kolayca davetiye elde edebilirsiniz diye tahmin ediyorum. bol şans, bende kalmadı, kapattım o defteri gitti. :)

Tam aradığım proje. Bu projeyi orta-uzun vadeli düşünmek gerekir. Aslında EOS Voice'i daha popüler fakat orada birkaç problem var.

1- Kimseye vermeseler bile yüz ve kimlik bilginiz Voice tarafından tutuluyor.
2- Hadi 1. madde tamam diyelim, güvendik bir şekilde. Adamlar gerçek yüzünüzden başka fotoğraf koydurmuyorlar. İsminizi farklı yapsanız bile yüzünüz kabak gibi ortada. Anonim kalamıyorsunuz.
3- Henüz gibi bir doğrulama platformunu almış değil, sadece kendi sosyal medyası için uyguluyor. Yani yapabilirlerse Twitter'in bottan arındırılmış hâli olarak düşünebilirsiniz.

Nodeumu senkronize ettim. Bu kadar laf ettim. Davet kodu verebilecek var mı? Süre de az kalmış, ilk oturum için.

güzeldi, bir süre uğraştım, yaptıkları işi de sevdim ama sonrasında zaman kaybı olarak değerlendirdiğim için sistemi kapatarak her şeyden vazzzcaydım. konunun hortladığını görünce; katılıp şansını denemek isteyebilecek olanlar için tg kanallarından (https://t.me/IdenaAnnouncements) bir sonraki oturumun tarihini öğrendim, 3/30/2021, 1:30:00 PM, isterseniz şansınızı deneyebilirsiniz.

Yapabilirsin ama öncelikle davetiye bulman lazım. Herhangi bir vps ile de yapabilirsin. Bilgisayarın gücü çok önemli değil bunda. İdena Türkiye telegram grubuna girerseniz orda yardımcı olurlar.

Hocam daha öncede bahsettiğim gibi proje çok özgün bir proje, ben benzerini görmedim açıkçası ama bu piyasada projenin özgünlüğünün yanı sıra marketing de çok önemli, eğer bunu da iyi yapabilirlerse iyi yerlerde olmaması için bir sebep yok.

Şimdiye kadar duyduğum en farklı proje. Bountysini de gördüm demek ki ciddi bir is ortaya çıkacak gibi. Umarım blockchainde yerini alır ve tokeni kaybolup gitmez.
Yukarı da okuduğum postlara bakılırsa token değer kaybetmeye başlamış bile.

Yıl sonuna oracle ve smart contract özelliği gelecek. Sharding özelliği de gelecek çünkü 10k dan fazla node u kaldıramayacak ağ.
Yukarıda yazan arkadaşa katılıyorum, ya yok olacak ya çok iyi yerlere gelecek bir proje. Tüm olay node sayısının artmasına bağlı.
Node sayısını artıracak tek motivasyon ise fiyat.

Zaten fiyat üzerinden eleştirmek saçma olur sadece bu düşüşün önemli bir nedeni var mı bunu merak etmiştim ayrıca görebildiğim kadarıyla çok hacimli bir coin değil bundan dolayı fiyatlarında önemli oranlarda dalgalanma olabiliyor.

Birden fazla etken var, hotbitte listelenip ath yapmıştı, düzeltmesi geldi ardına altcoinlerde genel bir düşüş oldu, private sale kilitli tokenlerın kilidi açıldı. Hala övmeye devam edeceğim çünkü birbirinin kopyası şu markette benim gördüğüm tek fark yaratabilecek proje bu.

Validation oturumlarından sonra kilitli olan coinlerin kilitleri açılıyor ve o oturum için ödüller dağıtılıyor, muhtemelen vatandaş onları satıyor, fiyat o yüzden düşüyor olabilir, bir de üstüne altlarda genel bir düşüş var onun da etkisi var.

Bir de bu proje bana göre kısa vade projesi değil, benim için iki ihtimal var ya yok olup gidecek, yada çok sağlam fiyatlanıp, hak ettiği yere gelecek, ortası yok. Bunun için de belki bir kaç yıla ihtiyacı var.

Herkes bu başlık altında idena projesini övmüş ama coinin değeri 1 haftadır inanılmaz derecede düşüyor neredeyse %35 düşüş sergiledi bunun nedeni hakkında yorum yapabilecek var mı ben de buradaki yorumlardan sonra acaba alsam mı diye düşünüyordum.

Idena gelecek vaat eden bir proje. Şu anda madencilik ve diğer ödüller düşük olsa da zaman içerisinde fiyat düzeyi yükseldiğinde, epey bir kazanç sağlayabilir.
Son 4-5 aylık gelişim sürecini düşündüğümde, bu denli gelişim ve aşama kaydeden başka bir kripto-para projesi görmedim.

son oturuma da katıldım ama karlılık çok düştü, flip ödülleri tane başına yaklaşık 11 idna civarlarında... :)) mining'den gelenlerle beraber aylık max. 20-25 dolar civarı bir geri dönüş oluşuyor. node'u kurduğumda aylık ortalama 60-70 dolardan daha fazla geri dönüşler oluşuyordu. yine de iyi bir iş olduğu için mümkün olduğunca devam edeceğim ve idena'nın takipçisi olacağım.

56. oturum bugün tamamlandı, aşağıda oturum istatistiklerini bırakıyorum, takip edenlere hayırlı olsun.

The Idena validation results

4722 identities are validated:
https://scan.idena.io/epoch/56/validation

Validation rewards paid:
https://scan.idena.io/epoch/56/rewards

Minimum Total score for Humans to get the second invitation and Verified to get an invitation: 97.407407%

3 oturum gerçekleştirmiş, verified hesaba sahip bir node sahibiyim (zaten iki çok zor, ikiden fazlası ise teknik olarak imkansıza yakın). bu sayfada yazan bütün olumlu yorumlara katıldığımı belirterek biraz flu olan ve olumsuz sayılabilecek bir yorum eklemek istiyorum. net hesap değil ama yaklaşık 2 ayda cüzdana gelen idna miktarı 350 küsür gibi bir şey ve 350 coin markette anlık olarak 40-50 dolar arası bir şeye tekabül ediyor. toplam 3 oturuma katılım süresi (toplam 2 saat), flip yapmak (sıfırdan başlarken zorluklarını öğrenmek vs 2-3 saat), node kurulumunu tamamlamak (tecrübeniz yoksa biraz sıkıntılı bir süreç ama tg kanalındaki arkadaşlar yardımsever) vs derken geçirdiğim süre ile elde ettiğim geri dönüşü hesapladığımda ne kadar kurtardığımı henüz anlayamamış bulunuyorum :))) ama yine de projeye güvenim var, 25-30 dolarlık yıllık vps masrafını çıkarttıktan sonra, idena'nın, genel market hareketi ile birlikte kendine bir yer edineceğini düşünüyorum.  

Bir tier daha yükselmeyi başarabilirseniz sizin için çok daha güzel olur hocam bence.Sonuçta 1 idena 0.92 Türk lirası ediyor yani şuan için kampanyanın haftalık ödemesi çok düşük.

idena güven veren bir proje hocam, projenin mantığı benim çok hoşuma gitti o yüzden takip ediyorum, daha alması gereken çok yol var ama. Ayrıca imzası lokal kabul etse ben de büyük ihtimal girerdim. Belki ilerde daha geniş kapsamlı bir bounty yaparlar.

Sorun : Kriptolar merkezileşiyor.
Çözüm : Idena. En merkeziyetsiz coin adayı. Her gerçek kişinin bir oy hakkı mevcut.

Sorun : Madenciler kriptoyu ele geçirip yönlendiriyor.
Çözüm : Idena. Her gerçek kişi madencilikten eşit olarak pay alıyor.

Sorun : Madencilik pahalı cihazlar ve elektrik israfı gerektiriyor. Herkes madencilik yapamıyor.
Çözüm : Idena. 150 liralık vps ile her gerçek kişi elektrik israf etmeden madencilik yapabiliyor.

Sorun : İnternet botlar tarafından ele geçirilmiş. Youtube, facebook, twitter, borsalar ve her yer.
Çözüm : Idena. Verified ve human rütbesine yalnızca gerçek bir kişi erişebilir. Idena ile botsuz sosyal medya, botsuz borsa mümkün.

Sorun : Çeşitli sınırlamalar nedeniyle ico, ieo lara giremiyoruz.
Çözüm: Idena. Şu an borsalarda fiyatı 0.10 usd civarında. Birçok saçma sapan hiç bir işe yaramaycak projelerin ico fiyatının altında.

Sorun : Oracle' lar dış dünyadan veri almakta yetersiz veya belirli imtiyazlıların elinde ve güvenli değil.
Çözüm : Idena. İmtiyazlı bir grup yok. Her verified cüzdan gerçek ve gizli bir kişi. Dış dünyadan her veri gerçek kişilerce alınabilir ve en merkeziyetsiz ve güvenli biçimde oylanabilir.

Sorun : Büyük kısmı botlardan oluşan internet medyasına boşa harcanan reklam giderleri.
Çözüm : Idena. Yalnızca gerçek kişilerden oluşacak bir sosyal medyada reklamlar yalnızca gerçek kişilere ulaşacak.

Gelecekte bu proje çok konuşulacak.

Haftalık sabit ödeme yapıyorlar hocam imza kampanyasında ve local post sadece 3 tane kabul ediyorlar giren arkadaşlar bu kampanya yerine btc ile ödeme yapan kampanyalara katılsalar aslında daha karlı olurlar.Büyük ihtimal ya btc ile ödeme yapan kampanyalara katılamıyorlar ya da idena ya güvenleri fazla.

İmza kampanyası da düzenliyorlar sanırım, birkaç arkadaşta imzasını taşıdıklarını gördüm, gelecek vaat ediyor mu bilmiyorum, ama bayağı bir umut var gibi Projeden,

Geçen gün marketinge daha fazla ilgi göstereceklerini söylemişlerdi, bu da bir başlangıç olabilir sanırım, makale yarışması düzenlemişler, katılmak isteyen varsa detayları aşağıdaki linkte.
https://www.publish0x.com/idena-official-announcements/idena-welcome-contest-2500-idna-xjjgmrz

Flip çözmenin yanı sıra, flip üretmen de gerekiyor. Yapay zekanın yapabileceği bir olay değil flip üretmek.

Güzel ama "yapay zekanın çözemeyeceği" denildiği yani insan muhakemesine güvenildiği noktada (bu yorumu Lachrymose yapmış ama projenin ana fikrini anlatan doğru bir tanımlama) projenin ömrü (atıyorum) bir yıla iniveriyor. Şu anda bile insanla felsefi sohbet yapabilen, bilgisayar tarafından yazıldığı anlaşılamayan makaleler yazabilen, hatta işini tamamlamak için hile yapabilen yapay zeka örnekleri mevcut ve yapay zeka yetenekleri çok hızlı bir şekilde gelişiyor, X süre sonra insan gibi düşünerek o resimlerden saniyede 1000 tane senaryo üretebilecek yapay zekalar çıkacaktır.

Gerçekten farklı, ciddi kullanım alanları olabilecek, herkesin node kurup mining yapabileceği nadide projelerden birisi. Gelecekte çok iyi yerlere gelecektir.Herkesin katılımına açık.Mining için pahalı ekran kartlarına veya belirli miktarda idna nızın olmasına gerek yok. 150 liralık vps veya evinizdeki pc yeterli. Mining için oturum günü ve zamanı gerçek bir kişi olduğunuzu ispatlamanız yeterli.

Son zamanlarda gördüğüm en mantıklı işlerden bir tanesi, ilerde her şey olabilir bu projeden, eğer hak ettiği yeri bulabilirse piyasada gezinen ne olduğu belli olmayan ama milyon dolarları götüren projelere bin basacaktır. Ben de 1 ay önce sevdiğimiz bir arkadaşımızın sayesinde 1 adet node ile katıldım serüvene, bugün 3. oturumuma katılacağım ve geçersem verified olacağım. İlgisi olan arkadaşların ucundan kıyısından da olsa takip etmesini tavsiye ederim.

9 Haziran'da gerçekleşen oturumla birlikte, toplamda 2468 kişi onay almıştır. Daha ayrıntılı bilgi için bkz: https://scan.idena.io/epoch/47

Bir önceki oturumda (epoch: 46) yaşanan bir bug nedeniyle, ağda epey bir kayıp yaşanmıştır. Yapılan güncellemeler ve yeni ağ kuralları ile birlikte (hard fork), ilgili sorun çözülmüştür.

Yeni ağ kuralları içerisinde özellikle yeni başlayacak olanların dikkat etmesi gereken en önemli husus, flipleri silme bedelidir. Hard fork öncesinde ağa yaydıktan sonra silmek istediğiniz flipler için yanlızca işlem bedeli ödüyordunuz. Bundan sonra ağa sunulan fliplerin silinmesi karşılığında, 5 ila 30 arasında değişen bir DNA tutarının ödenmesi gerekecektir.

Bu sebeple newbie olduktan sonra, app üzerinden flip üretirken daha dikkatli ve özverili olmakta yarar vardır.

hocam biraz yoğun günler geçirdim ama çok yakın bir zamanda sizden bir davetiye ve detay bilgi alarak bu deneyimi yaşamak istiyorum. ayrıca elinize sağlık güzel açıklamalarda bulunmuşsunuz yine

Yapılacak iyileştirmeler networkdeki sıkıntıyı gidereceğe benziyor.  Son oturumda blok kazımında yaşanan gecikme, doğrulayıcıların yarısının statü kaybetmesine sebep oldu.

30 Mayıstaki oturumda yaşanan sorundan sonra, IDENA ağında bazı güncellemeler gerçekleşetirilecek. 6 Haziran tarihinde Hard Fork yapılarak, ağın kuralları değiştirilmiş olacak.
Ayrıntılı bilgi için bkz. https://medium.com/idena/idena-hard-fork-announcement-42416b1178a6

1. IDENA ile kendi kurduğumuz sosyal medya sistemi arasında entegrasyon sağlanabilir; örneğin üye olan herkesten belirli tarih aralıklarında cüzi miktarda DNA göndermelerini isteyebilirsin. Bunun için kendi tarih aralıklarını da belirleyebilirsin. Burada yalnızca onaylı hesaplardan (newbie, verified ya da human) gelen DNA'ları kabul edersek, bir nevi üyelerimizin gerçek ve tek birer kişi olduklarını kanıtlamış oluruz. Bunun dışında IDENA'yı kullanarak kendi onay (test) oturumlarımızı yapmak için mainnet dışında yeni bir ağ oluşturmak gerekir ki, bu aslında hard forktur. Asıl IDENA ağı ile hiçbir alakamız kalmayacaktır.

2. Madencilik için ağ protokülünde 2 adet kural mevcut. 1-Kişinin en az 1 defa onay almış olması (en azından newbie statüsünde olması); 2-Ağa bağlanan node yazılımının 1 saatten daha uzun süre offline hale düşmemesi. İkinci kural için sürekli açık ve internete bağlı olan bir PC ya da VPS hizmeti gerekiyor. VPS sayesinde aylık cüzi bir miktar ödeme yaparak, sürekli çalışabilen bir node elde ediyorsun. Daha sonra kendi bilgisayarındaki IDENA cüzdan App'ini, VPS'teki node'a bağlıyorsun. VPS ayrıca, düşük upload hızına sahip kullanıcılar açısından onay oturumları için daha sağlıklı bir bağlantı oluşturmuş oluyor.

Bir kere madenciliğie başladıktan sonra yapılması gereken, sonraki onay oturumlarına katılarak hesabın onayının devamını sağlamak. Gördüğün gibi madencilik yapmanın kurallarından biri de onay oturumlarına katılmak; böylece her madenci gerçek ve tek bir kişiden oluşuyor; ayrıca herkes aynı miktarda eşit oranda ödül alıyor. Bir kişinin birden fazla node çalıştırarak daha fazla DNA kazanması teorik olarak mümkün değil; ya da en azından çok zor.
 
Madenciliğe başlamadan önce davetiye kodu alman gerekiyor. Kodu aktif ettikten sonra bir sonraki onay oturumuna (30 mayıs 16:30) katılıp fliplerin çözümünü gerçekleştirdikten sonra, "newbie" statüsüne erişiyorsun ve o andan sonra madenciliğe başlayabilirsin. Toplamda üç adet onay otumunu başarı ile tamamlayıp "verified" olana kadar, kazandığın DNA'ların bir kısmı kilitli kalıyor. Ddaha sonra verified olunca, o tutarları elde ediyorsun. Ayrıntılı bilgi için yukarıdaki türçe makaleyi inceleyebilirsin.

Üstad gerçekten harika açıklamışsın ve daha iyi oturmaya başladı. benim burda 2 sorum olacak.
1. sorum ben kendi bağımsız bir sosyal medya sitemi kurdum ve bu IDENA ile kayıt olan kişileri test etmek istiyorum ama bunun için kendim bir tarih bir zaman ve kimselin katılmasını istediğimi seçme olayı olacakmı ilerde. böyle bir API hizmeti olursa bu platform cidden çok dehşet bir olayı başarmış olur.

2.sorum madencilik üzerine olacak. ben madencilik yapmak istiyorum. bunu nasıl yapabilirim biraz detay bilgi verebilirmisin? onaylı hesaba nasıl sahip olabilirim acaba?

Haklısın koincik, başlangıçta biraz karışık duruyor. Daha basit bir şekilde, şu şekilde anlatabiliriz:

Bir sistem düşün, bu sistemde herkesin gerçek birer kişi olduğunu ispatlamamız gerekiyor. Örneğin yeni bir sosyal medya platformu kurduk ve bu platformda herkesin yalnızca 1 adet hesabının olmasını istiyoruz. Yani bir kişinin birden çok fake hesap açmasını ya da botlarla yeni hesaplar oluşturmasını istemiyoruz. İşte bu noktada IDENA'nın sunduğu yöntem, bunu sağlamamıza imkan sağlıyor. IDENA'da herkesin aynı anda (aynı tarihte ve aynı zaman diliminde) katıldığı online oturumlar düzenleniyor. Şu an için yaklaşık olarak 10 günde bir oturum gerçekleşiyor. Bu oturumda turing testi olarak kabul edilen ve bizler için çok basit olan fliplerin çözümü gerçekleşiyor. Flip, iki resim destesinden oluşan basit bir bulmacadır ve bu flipleri de esasen ağa daha önce katılmış olan diğer gerçek kişiler üretiyor. Amaç, karşımıza çıkan iki adet resim grubundan mantıklı bir hikaye sunan tarafı seçmektir. Oturum sürecinde bize 6 adet flip veriliyor ve bunları çözmek için 1 dakika 45 saniyelik bir süremiz var. Hesabımızın onayını devam ettirmek için sonraki oturumlara da katılmaya devam etmemiz gerekiyor, aksi halde fake hesapları engellemek mümkün olmazdı. Aşağıda örnek bir flip paylaşıyorum:





Yukarıdaki resimde sağ tarafı incelersen, mantıklı bir hikaye sunuyor bize. Kadın inşaata çıkıyor, inşaatta bir çivi var, elibsesi çiviye takılıp yırtılıyor ve kadın üzülüyor. Sol tarafta ise aynı resimlerin karışık olarak yer aldığı mantıksız bir ilişki söz konusu.

Seninle beraber ağda bulunan herkes, aynı anda farklı flipleri çözerek gerçek ve tek birer insan olduklarını ispatlamış oluyor. Ayrıca bunun karşılığında IDENA'nın kendi kripto-parası olan DNA tutarları da ödül olarak dağıtılıyor. Ağın çalışmasına katkı sağlamak için istenirse madencilik de yapılabilir. Madencilik yapmak için en az bir onay almış hesaba sahip olmak gerekiyor. Buradaki madencilik BTC veya ETH'den tamamen farklı. Herkes eşit güce sahip ve basit bir bilgisayarla bile (ya da VPS kiralayarak) madencilik yapmak mümkün. (Satoshi'nin bitcoin makalesinde 1 cpu = 1 vote diye bir tabir vardı madencilik için. Burada 1 kişi = 1 vote mantığı söz konusu)

Oturum saatini kaçırırsan veya flipleri yanlış çözersen, hesap onayını kaybediyorsun. Bu sistem sayesinde, örneğin yukarıda bahsettiğimiz sosyal medya ağında botları ve fake hesapları devre dışı bırakmamız mümkün hale gelebilir. Bu sadece bir örnek, daha pek çok kullanım alanı var IDENA'nın. Ama şimdilik kendi ağı haricinde köprü olarak kullanıldığı başka bir platform bulunmuyor; bildiğim kadarıyla bir grup ethereum ile entegrasyonu konusunda çalışıyor.

Daha detaylı bilgi almak ve ağa katılmak istersen türkçe telegram kanalımıza gelebilirsin: https://t.me/idenaturk

projeyi çok detaylı incelemedim ama özünde hiçbir belge ve bilgi sunmadan karşıdakini bir insan olduğunu ve herkesin farklı bir birey olduğunu ıspatlayacak bir proje.

Bu blockchain dünyasında çok karışık projeler gördüm ama hiç birini bu kadar anlamakta zorlanmamıştım. Lachrymose güzelce anlatmaya çalışmış sağolsun ama gerçekten hiç bir şey anlamadım.
Daha basit ve kolay bir şekilde anlatan olursa eminim hepimizin ilgisini çekecek. O kadar karışık ki dikkat çekecek gibi duruyor.

Evet esasen 36 milyonluk pre-mint tutarı gerçekten fazla, belki de projenin tek olumsuz yönü bu durum olarak gözüküyor. Geliştirici ekip bu yöndeki eleşitirileri kabul ederek şubat ayında bir planlama yaptı ve 3'er yıllık periyotlar halinde, kendilerine ayırdıkları DNA tutarlarını kilitlediklerini açıkladılar: https://medium.com/idena/idena-community-report-current-state-and-next-steps-dce97a0e3034


Teşekkür ederim Holess

proje çok ilginç ve herhangi bir belge sunmadan gerçek bir kişi olduğunu ıspatlamak güzel bir sistem. umarım bu proje bu alanda atılacak adımlara öncülük eder ve kimlik doğrulama olayını dahda ileriye taşır.
ayrıca çeviri yaptığınız belgeyi de yüzeysel olarak okudum ve emeğinize sağlık.

Kişi ispatına dayalı bir blok zinciri olduğu için open blockchain mantığına ters olarak KYC işlemi yapılması gerektiğini düşünmüştüm ancak proje bir şekilde ilgimi çekmeyi başardı ve PDF dosyasını okumaya başladım. OpenID'nin, KYC'nin ve BrightID'nin eksik yönleri anlatılarak Idena'nın hiçbir KYC işlemi gerektirmeden tamamen anonim olarak kimliğinizi doğrulayabileceğiniz bir flip mücadelesinden bahsetmişler. Bu flip mücadelesi olarak adlandırılan şey tam olarak şu oluyor; node olmak isteyen kişinin gerçek bir kullanıcı olduğunu kanıtlaması için ona kısıtlı bir sürede akıcı bir hikaye oluşturabilmesi için dört adet resim/fotoğraf veriliyor. Bu verilen fotoğraflar ile yapay zekanın şu an için çözemeyeceği mantıklı ve akıcı bir hikaye oluşturulması isteniyor (sf 9). Herkese farklı bir flip gönderiliyor, hikayeyi oluşturmak için tahsis edilen süre kısıtlı olduğu bir kişinin birden fazla hikaye oluşturulması da büyük oranda engellenmiş olunuyor. Bir kişi kendi onaylı hesabını satmak istediğinde de satabiliyor ancak anladığım kadarıyla bunun da önüne geçebilecek bir mekanizma mevcut, hesabın eski sahibi private key onda olduğu için kilitli DNAların kilidini açıp kimliğin geçerliliğini sıfırlayabiliyor. Oldukça farklı bir proje olmasına rağmen 36,000,000 pre-mined DNA olması büyük hayal kırıklığı.

Resmi web-sayfası: https://idena.io/

Idena'nın temel çalışma prensiplerini açıklayan concept paper'ın türkçe çevirisi, tarafımdan yapılmıştır: Go File Link

Türkçe Topluluk Kanalı: https://t.me/idenaturk


Idena Resmi Sosyal Medya Hesapları:
Telegram: https://t.me/IdenaNetworkPublic
Discord: https://discord.gg/8BusRj7

Yaklaşık 6 aydır faaliyette olan ve benim de 2 aydır içinde bulunduğum IDENA projesi, kişi ispatına dayalı (proof of person) bir blockchain sistemidir. IDENA'nın temel amacı, merkeziyetsiz bir ağ içerisinde anonim ve benzersiz kimlikler oluşturmaktır (decentralized ID). İlk kez AndrewIdena adlı kullanıcı tarafından şu topic ile duyurulmuştur: (https://bitcointalksearch.org/topic/idena-is-the-first-proof-of-person-blockchain-5194871). Merkeziyetsiz kimlikler konusunda Andrew ve Vitalik Buterin arasında gerçekleşen yazışmalara, şu linkten erişebilirsiniz: (https://disqus.com/home/discussion/vitalik-ca/hard_problems_in_cryptocurrency_five_years_later/)


IDENA NEDİR?
IDENA; Turing testi olarak tanımlanan ve insanlar için kolay olduğu halde, yapay zeka için çözümü zor olan bir uygulamayı kullanarak, katılımcılarının (adres sahiplerinin) gerçek ve tek birer insan olduklarını ispatlar. Bunun için belirli aralıklarla onay oturumları (validation sessions) düzenlenir. Ağdaki katılımcı sayısı artıkça, onay oturumları arasındaki süre de uzamaktadır. İki onay oturumu arasındaki süreç, dönem ya da epoch olarak adlandırılmaktadır. Onay oturumları küresel bir saat diliminde (13:30 UTC, Türkiye saati ile 16:30) herkesle senkronize olarak gerçekleştirilir. Hesaplarına onay almak isteyen herkes, o anda client (Idena App) yazılımının başında hazır olmalıdır. Onay oturumlarında flip adı verilen ve her biri dört resimden oluşan 2 adet desteden, mantıklı bir hikaye sunan tarafın seçilmesi gerekir. Bu şekilde ilk kez onayını alan kullanıcı "newbie" rütbesine erişir ve kendisi de bir sonraki onay oturumuna kadar 3 adet flip üretmekle mükellef olur. Yani bir sonraki oturuma katılmak için sizin de 3 adet flip geliştirerek, ağa sunmanız gerekmektedir. Flip geliştirmek için ağ tarafından rastgele iki adet kelime verilir (seed word) ve kullanıcı bu kelimelerin özelinde, kendi fliplerini geliştirerek ağa sunar (Flip hakkında daha detaylı bilgiye ulaşmak için concept paper'ın türkçe çevirisini inceleyebilirsiniz). Ardı ardına 3 oturuma katılarak onay alan kullanıcılar "verified" rütbesine erişir ve her oturumda belirlenen bir başarı oranına da ulaştıkları takdirde, başkalarına davetiye gönderme hakkı kazanırlar.

IDENA'nın kendi kripto-para birimi IDNA'dır. Adres formatı ethereum'un aynısıdır. Hatta idena ile ethereum arasında köprü oluşturmak üzere bir projeye de başlanmıştır. IDNA alıp göndermek için onay oturumuna katılmaya gerek yoktur. Rastege oluşturulan herhangi bir adres üzerinden, alım ve gönderim işlemi yapılabilir. Onay oturumlarına katılarak adresinizi onaylatmanın amacı, ağ tarafından dağıtılan ödüllerden pay almaktır.  Bu ödüller madencilik ve onay oturumu ödülleridir. Ödüllerle ilgili ayrıntılı bilgi için concept paper'ın çevirisini inceleyebilirsiniz. Madencilik ve onay ödüllerini almak istemeyenler, rastegele oluşturdukları adreslerinde IDNA saklayabilirler.

Davetiye kodu alıp ilk onay oturumunda adresinizi onaylattıktan sonra, hesabınızda bir miktar IDNA oluşur. Bu tutarın %20’si doğrudan harcanabilir haldedir; geri kalan kısmi kilitli olarak kalır. 3 onay oturumu ile birlikte rütbeniz “verified” olunca, kilitli haldeki IDNA tutarları harcanabilir bakiyenize eklenir. Verified rütbesinde iken onay oturumları ve madencilikten kazanan tutarların %80’i doğrudan adresinize aktarılırken, %20’si stake olur. Buradaki stake, POS diye tabir ettiğimiz sistemden farklıdır. Idena'daki stake kavramını "zorunlu depozito tutarı" olarak da adlandırabiliriz. Stake edilen tutarlarınızı alabilmeniz için adres onayınızı iptal etmeniz (terminate) gerekir.

IDENA MADENCİLİĞİ
Idena, alışılagelen kripto-para madenciliğine göre daha farklı bir para arzı yöntemi sunmaktadır. Düşük donanım özelliklerine sahip bir bilgisayarla bile IDNA madenciliği yapılabilir. Ağda bulunan herkes (en az bir onay alıp newbie statüsüne sahip olmak koşuluyla), yeni blok oluşturma ve blok ödülleri alma konusunda eşit haklara sahiptir. Blokların oluşumu, ağ tarafından rastgele seçilen onaylı kimlik sahiplerinin blok teklifi oluşturması ile sağlanır. Yine rastgele seçilen bir grup node, blokchain’e yeni bir blok dahil edilip edilmeyeceği konusunda konsensüse varır, ya da ilgili bloğu reddeder. Burada madencilik ödülünü almak için blok teklif etmek ya da blokları denetlemek üzere bireysel bir faaliyette bulunmaya gerek yoktur. Epoch olarak adlandırılan dönem içerisinde, kişisel bir bilgisayarda veya VPS ağında node yazılımını dönem (epoch) boyunca sürekli olarak çalıştırmak yeterlidir. Evde sürekli olarak bilgisayarın çalıştırılması mantıksız oldu için hemen herkes, vps kiralayarak node yazılımını vps'te çalıştırmakta ve ardından Putty ile köprü kurarak, kendil bilgisayarlarındaki client'e bağlamaktadır (konuyla ilgili olarak türkçe telegram kanalımızdan bilgi alabilirsiniz). Kişi, madencilik statüsünü aktif ettiği halde 1 saatten daha uzun bir süre boyunca ağdan koparsa, madencilik statüsünü kaybeder. İlgili dönemde madenciliğe devam edebilmesi için belirli bir ceza tutarı ödemesi gerekir. Bu nedenle eğer DNA madenciliği yapmak istiyorsanız, VPS sunucu kiralamanız tavsiye edilmektedir.

Daha güçlü bir bilgisayara sahip olmak ve node yazılımının bağlı olduğu adreste yüksek miktada IDNA tutmak, daha fazla ödül kazanmaya sebep olmaz. Onaylı her kullanıcı, dönem boyunca eşit miktarda ödül kazanır.

NERDEN BAŞLAMALIYIM ?
İlk önce https://idena.io/?view=download# adresine giderek, işletim sisteminize uygun olan cüzdan yazılımını indirin. Yazılım çalıştıktan sonra sizin için adres oluşturacaktır. Bu noktadan sonra yapılması gereken, bir sonraki onay oturumuna kadar davetiye kodu almaktır. Davetiye almanın en kolay yolu, IDENA flip-school kanalına giderek flip çalışmaları yapmaktır (telegram kanalı adresi: https://t.me/idenaflipschool). Flip-school kanalındaki bot, ilgili komutu kullanmanız karşılığında size rastgele 2 adet kelime verecektir. Siz bu kelimeleri kullanarak, bilgisayarınıza kurduğunuz yazılım üzerinden flip çalışmalarınızı yapabilirsiniz. Daha sonra yaptığınız çalışmaları flip-school kanalında paylaşarak, diğer tecrübeli üyelerin yorumlarını beklemelisiniz.  Başarılı bir şekilde flip oluşturabildiğinizi gören diğer kullancılar, size davetiye kodlarını göndereceklerdir. Zira başkalarına gönderilen davetiye kodları için o kişiler de ağ tarafından ödüllendirilmektedir.

Davetiye kodunu aldıktan sonra, bir sonraki onay oturumunu beklemelisiniz. Onay oturumunda short-session (kısa oturum) ve long-session (uzun oturum) olmak üzere, iki ayrı oturum işletilmektedir. Kısa oturumda 1 dakika 45 saniye süreniz olur ve 6 adet flipten doğru tercihleri yapmalısınız. Başarı oranınız toplamda %60'ın altında düşmemelidir. Başarı oranı son 10 oturuma göre kümülatif olarak hesaplanır. Uzun oturumda ise ortalama 20-25 adet flip'i içerik yönünden doğru veya yanlış olarak değerlendirmeniz istenir. Uzun oturumda başarı oranı alt limiti %70'dir.  Çoğunluğun onay vermediği flipler diskalifiye olur ve oturumlar kapsamındaki başarı oranı hesaplamasına dahil edilmez. Geçersiz flip üretenler de flip geliştirme ödülü olan IDNA tutarlarından mahrum kalırlar. Bu sebeple doğru ve geçerli flip üretmek, ekstra DNA kazanmak açısından önem arz etmektedir.

Idena'ya katılmak için türkçe topluluk kanalımıza gelebilir ve tüm sorularınız yöneltebilirsiniz: https://t.me/idenaturk