Stworzenie go nie było łatwe. Wiedząc, jak obszerną społeczność posiada kryptowaluta Lisk w Polce, postarałem się, aby wszystko zrobione było jak najlepiej. Zatem do rzeczy.
Analizie podane zostało wiele kwestii, od aktywności sieci Lisk, przez omówienie potencjału zastosowania sidechainów w zdecentralizowanych aplikacjach, na systemie delegatów kończąc. Każde z tych oraz wielu innych zagadnień zostało przeanalizowane, do każdego wniosku dołączona jest publiczna i najmożliwiej obszerna bibliografia, a wszelkie dane pochodzą bezpośrednio z blockchainu Lisk, zatem jesteście w stanie sprawdzić każde z moich twierdzeń, do czego oczywiście zachęcam!
Jeżeli miałbym w kilku słowach podsumować wyniki mojego raportu, powiedziałbym, że przede wszystkim Lisk jest ciekawym projektem, aczkolwiek niedokończonym, aktualnie nie oferujących nic, czym miałby wyróżniać się na tle konkurencji rynkowej. Piękna grafika i świetna inicjatywa Lisk Academy, której jestem wielkim fanem - zrobiona w fenomenalny i możliwie obiektywny sposób, a nawet sprawnie (lecz nie bez was) działający system delegatów, nie przykryją jednego - Lisk pomimo wielu lat rozwoju, nie oferuje aktualnie nic poza tym. A rynek idzie do przodu, choć rozwój technologiczny trwa latami i nie możemy się temu dziwić, zważywszy na to, jak skomplikowaną technologią są kryptowaluty, to nie jest to usprawiedliwienie do braku jakiegokolwiek produktu.
Co więcej, w raporcie podejmuje również inną, bardziej fundamentalną kwestię dotyczącą Lisk i jego flagowych sidechainów. Z danych które obecnie mamy wynika, że sidechainy wcale nie są najlepszym rozwiązaniem jeśli chodzi o skalowalność blockchainu. Nie zapewniają również nieskończonej skalowalności jak twierdzi to zespół Lisk na swojej stronie internetowej. Są po prostu jednym z narzędzi, technologią odpowiednią do problemów takich jak błyskawiczne (ale wysoce scentralizowane i mało bezpieczne!) kanały mikropłatności czy pojedyncze tokeny lojalnościowe w przedsiębiorstwach. Właściwe zabezpieczenie sidechainów okazuje się być niezwykle kosztowne, a samo zdeponowanie ich w sposób prawidłowy - czasochłonne. Nawet jeżeli Lisk przezwycięży tę barierę, za co trzymam kciuki, na jego drodze wyrośnie kolejna, być może nawet większa.
Ludzie nie są zainteresowani zdecentralizowanych aplikacjami (dApps). Pokazuje to przykład Ethereum, które stało się bardziej DeFi, niż dApp, przykład wręcz zerowej aktywności użytkowników w ujęciu globalnym w dApp, czy kosztowność tworzenia takich aplikacji. dAppy na ten moment są brzydkie, trudne w użytku i potwornie drogie. Dlatego używa ich jedynie garstka pasjonatów. Dodatkowo, Lisk ma na tym polu potężnych przeciwników jak ETH lub EOS. Nawet jeżeli udałoby mu się zagarnąć dla siebie część tego rynku - np. poprzez wprowadzenie intuicyjnych interfejsów graficznych i uproszczenia procedury korzystania z takich aplikacji, nadal problemem pozostanie - kto takie aplikacje ma budować i dlaczego akurat dApps, zamiast prostych i tanich tradycyjnych aplikacji. Na razie, sytuacji w których zdecentralizowana aplikacja jest lepsza od tej tradycyjnej jest niewiele, choć może się to zmienić. Niemniej "decentralizacja" to też pewnego rodzaju droga do osiągnięcia założonego celu, czyli np. zmniejszenia ilości danych jakie zbieramy od użytkowników, zamiast jednego głównego serwera, tworząc ich globalną "konstelację" - gdyż jest to na przykład optymalne w świetle prawa i nasz biznes na tym skorzysta.
Po raz pierwszy zatem, w swoich raportach podszedłem do kryptowaluty z biznesowego punktu widzenia - gdyż LISK w rzeczywistości walutą nie jest i takowe podejście jest w nim możliwe do zastosowania. Oczywiście, nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy dana nowatorska technologia znajdzie dla siebie zastosowanie - byłbym całkowitym głupcem twierdząc inaczej. Jednak jesteśmy w stanie spojrzeć na istniejące zastosowania sidechainów i określić jakie jest zainteresowanie nimi i czy na siebie zarabiają!
W raporcie o LISKu znajdziecie więc również mnóstwo wiedzy edukacyjnej. Są to skomplikowane zagadnienia, jednak dołożyłem wszelkich starań, aby wszystko było możliwe do zrozumienia przez skupionego na tekście czytelnika. Raport zawiera także analizę obecnego rynku dApps, sidechainu Liquid od Blockstream jako drugiej warstwy dla Bitcoina i wiele więcej.
Kluczowe wnioski:- LSK nie jest kryptowalutą, a tokenem użytkowym.
Rzeczywista aktywność sieci jest niezwykle niska – transakcja wpada średnio co 7 bloków.
LISK będąc platformą do sidechainów nie posiada ani jednego sidechainu.
Sidechainy nie zapewniają nieskończonej skalowalności, są również drogie w zbudowaniu i zabezpieczeniu.
Flagowy produkt i technologia LISK – SDK oraz sidechainy, pomimo trzech lat rozwoju, nie zostały jeszcze zaprezentowane nawet w wersji Alpha.
Jedyna funkcjonalność tokenu LSK to wysyłanie i odbieranie, głosowanie na delegatów i handel na giełdach.
Aktualni delegaci LISK są w stanie utrzymać swoją władzę w sieci, dzięki kontroli znaczącej ilości podaży tokenów LSK.
W ciągu ostatnich 3 miesięcy, zaledwie 5% wszystkich adresów LISK pozostawała aktywna.
Portal Lisk Academy jest zrobiony rewelacyjnie i stanowi świetne źródło edukacyjne.
LISK posiada jeden z najlepszych designów wśród kryptowalut.
Ogólna ocena projektu:
5.5/10
Mam nadzieję, że po przeczytania, staniecie się bogatsi o wiedzę. Wiedzę, która pozwoli Wam czasem sprawniej i krytyczniej patrzeć na kryptowaluty. Żyjemy w pięknych czasach, kiedy to technologia po raz pierwszy w historii, spotkała się tak bezpośrednio z pieniądzem. Wykorzystajmy to!
Raport zawiera prawie 40 stron, jednak zarzekam się, żadna z nich nie została napisana na darmo, nie znajdziecie tam zapychaczy, ani plagiatów. Raport jest w 100% autorski, wcześniej nie był publikowany.
Alternatywny link (lepiej się czyta):
https://www.docdroid.net/1PCleep/lisk-lsk-raport-by-stokarz.pdfRaport możecie oczywiście dowolnie udostępniać i podawać jako źródło, jednak proszę o uszanowanie mojej pracy i nie modyfikowanie go.