Modern kölelik; kişinin tehdit, şiddet, zorlama, aldatma ve/veya gücün kötüye kullanılması nedeniyle reddedemeyeceği veya terk edemeyeceği istismar vakaları olarak tanımlanır. Avustralya merkezli insan hakları örgütü Walk Free'nin (Özgür Yürü) hazırladığı rapora göre dünyada 50 milyon kişi 'modern köle' olarak yaşıyor Küresel Kölelik Endeksi'nin son raporu modern köleliğin son beş yıldır giderek arttığını ortaya koydu.
1. Zorla çalıştırmaGöçmen ve sığınmacıların inşaat, tarım, ev işçiliği ve tekstil gibi sektörlerde zorla çalıştırıldığı vakalar tespit edildiğini aktaran Walk Free, buna örnek olarak yasa dışı bir şekilde çalıştırıldığı için güvencesi olmayan ve işvereni tarafından maaşları düşük ödenen, bazen de aylarca ödenmeyen Afganları gösteriyor.
2. Zorla cinsel sömürüRapora göre zorla cinsel sömürüye maruz bırakılan gruplar arasında Suriyeli kadınlar ve kız çocukları öne çıkıyor.
Özellikle dul kadınların hedef alındığını aktaran örgüt, bunun üzerinden para kazanan kişiler olduğunu da belirtiyor.
3. Çocukların cinsel sömürüsüTürkiye’nin bu alanda yeterli önlem almadığını, bu tip olayların yetkililere yeterince bildirilmediğini vurgulayan Walk Free, kamplarda kalan Suriyeli çocukların hedef alındığına dair bulgular olduğunu söylüyor.
4. Zorla evlendirmeTürkiye’de zorla evlendirmeye dair resmi bir veri olmasa da Walk Free, Hacettepe Üniversitesi’nin Cumhurbaşkanlığı ve TÜBİTAK katkılarıyla hazırladığı 2018 Nüfus ve Sağlık Araştırması’nda 20-24 yaş arası kadınların yüzde 15’inin çocukken evlendiği bulgusuna yer verildiğini aktarıyor.
Suriye’den kaçarak Türkiye’ye gelen ailelerin bir kısmının kızlarını Türk erkeklerle evlenmeye zorluyor olabileceğini belirten örgüt, Türkiye’de imam nikahıyla evlenen kadınların da kısıtlı haklara sahip olduğunu, bu yüzden evlilik içinde istismar ve kötü muameleye maruz kalma risklerinin daha yüksek olduğunu söylüyor.
5. Organ ticaretiTürkiye’de organ ticaretine dair resmi bir istatistik yayımlanmıyor.
Walk Free bu yüzden, organ ticareti konusunda yalnızca polis operasyonlarına dair bilgiler edinebildiklerini, 2022’de Interpol’ün Türkiye’de Endonezyalıları organ ticaretine maruz bırakan bir çeteyi çökerttiğini aktarıyor.
Modern köleliğin en çok arttığı ülkeler Kuzey Kore, Eritre ve Moritanya oldu. Rapora göre Kuzey Kore başı çekti. Ülkede yaşayan her bin kişiden 104,6'sı modern köle durumunda.
Eritre'de her bin kişiden 90,3'ü, Moritanya'da ise her bin kişiden 20'si modern köle tanımına uyuyor. Moritanya 1981'de kalıtımsal köleliği yasadışı ilan etmişti.
Raporda Suudi Arabistan dördüncü,
Türkiye beşinci sırada yer aldı. Listenin ilk 10 sırasında Tacikistan, BAE, Rusya, Afganistan ve Kuveyt bulunuyor.
Türkiye, Walk Free adlı uluslararası insan hakları kuruluşunun Küresel Modern Kölelik Endeksi’nde beşinciliğe yükseldi. Kuruluşun 2018’de hazırladığı son raporda Türkiye 48. sırada yer alıyordu. Bu, aradan geçen beş yılda büyük bir gerilemeye işaret ediyor.
Türkiyeaynı zamanda Avrupa ve Orta Asya bölgesinde modern köleliğin en sık görüldüğü ülke oldu.
Kaynak:
https://www.indyturk.com/node/634121/d%C3%BCnya/modern-k%C3%B6lelik-ara%C5%9Ft%C4%B1rmas%C4%B1-t%C3%BCrkiye-d%C3%BCnyada-5inci-s%C4%B1radaKaynak:
https://www.bbc.com/turkce/articles/cjr1jr27vegoKaynak:
https://tr.euronews.com/2023/05/24/turkiye-modern-koleligin-goruldugu-ulkeler-arasinda-5-sirada-rapor