(Vietnamese version)
VÍ GIẤY: Ý TƯỞNG GIFTDROP ĐƯA TIỀN MÃ HÓA VÀO CUỘC SỐNG HÀNG NGÀY
Lời nói đầuĐể làm nên một cuộc bùng nổ, công nghệ có thể là những phát minh rất phức tạp, nhưng cũng có thể là những ý tưởng, sáng kiến đơn giản để hiện thực hóa những ứng dụng mong chờ. Như sự kết hợp của kính Google Cardboard VR và điện thoại di động đã đưa thực tế ảo từ những cỗ máy trị giá hàng triệu USD đến sự tiện dụng mà chi phí thêm vào chỉ trên dưới 10 USD.
Ngày nay, tiền mã hóa (cryptocurrencies, gọi tắt là crypto) ngày một phổ biến và thu hút sự quan tâm của cả thế giới. Mặc dù vẫn còn những hoài nghi về sự bùng nổ của crypto, chúng ta không thể phủ nhận được tiềm năng lâu dài của phương tiện trao đổi vật chất trung gian này. Crypto vẫn đang trong những ngày đầu tiên rất sớm và thế giới vẫn đang đi tìm ứng dụng cụ thể, thực tế hơn cho crypto chứ không chỉ đơn giản là việc mua bán đầu cơ qua các sàn giao dịch.
Trong ý tưởng Giftdrop trình bày sau đây, chúng tôi muốn gửi đến một tình huống rất thực tế và đơn giản như sau nhưng chưa ứng dụng với crypto:- Cô A đi mua sắm, và mang về nhà một số sản phẩm khuyến mại có tính điểm.
- Cô mở những sản phẩm này, nhận thẻ cào có mã QR trúng thưởng tích điểm khuyến mãi.
- Cô dùng điện thoại di động, bật phần mềm Giftdrop Client, quét mã QR. Và thế là một số tiền crypto nào đó mà cô nhận thưởng, ví dụ như NewYorkCoin, nhanh chóng “chảy” về ví crypto của cô.
- Đơn giản hơn, cô có thể đem thẻ cào này đến một cửa hàng hoặc một người sẵn sàng thu mua lại số NewYork Coin để quy thành tiền.
Trong khi đó, những nhà cung cấp và kinh doanh hàng hóa có thể thực hiện các chương trình khuyến mãi tích điểm hay thưởng giá trị quy đổi thành tiền mà không cần phải có những chương trình riêng. Đặc biệt, những người buôn bán nhỏ, không cần kiến thức về IT, vẫn có thể thực hiện chương trình khuyến mãi tích điểm thưởng riêng của mình một cách dễ dàng thông qua crypto.
1. Đặt vấn đềCứ vài thiên niên kỷ, loài người lại phát minh ra một hình thức trao đổi giá trị vật chất mới. Bản chất của phương tiện trao đổi giá trị vật chất là những vật liệu trung gian có tính đơn vị hóa và nhận được sự đồng thuận chấp nhận của cộng đồng. Từ vỏ sò, vỏ hến, đến kim loại quý, đến tiền đúc, rồi tiền giấy, các loại tín dụng ngân hàng … và hiện nay là tiền tệ mã hóa tại thời điểm lưu hành của chúng đều có chung tính chất (nhưng ngày một nâng cao hơn): 1/ Khó hoặc không thể làm giả, 2/ Trữ lượng kiểm soát hoặc giới hạn, 3/ Nhận được sự công nhận đồng thuận của cộng đồng.
Tiền tệ mã hóa (cryptocurrencies , gọi tắt là crypto) đang ngày một phổ biến và mang đầy đủ những tính chất đó. Tuy nhiên, sự ra đời của một loại hình mới mẻ như vậy tất yếu gây ra sự hoài nghi của xã hội cho đến khi nó ngày một hoàn thiện và được công nhận.
Ở Việt Nam nói riêng, trên nhiều quốc gia thế giới nói chung, crypto vẫn chưa được công nhận hợp pháp. Có rất nhiều lí do mà chúng tôi không nhắc đến tại đây. Tuy vậy, việc đưa crypto vào ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày là một điều mơ ước. Crypto tìm thấy ứng dụng ngày một phổ biến thì tính thanh khoản của đồng crypto đó càng cao.
Với ý tưởng trình bày sau đây, crypto có thể trở nên hợp pháp và sử dụng rộng rãi ngay lập tức tại Việt Nam cũng như nhiều quốc gia nghiêm ngặt khác. Thực tế, các chính quyền cấm hoặc giới hạn việc mua bán crypto vì không công nhận nó là tiền tệ xung đột với fiat bản địa. Nhưng không có lí do gì cấm sử dụng crypto như những phần thưởng hay những điểm thưởng của một chương trình bán hàng hay xổ số.
2. Nguyên tắc thực hiệnKhá nhiều đồng crypto có thể được tạo ví giấy (paper wallet) một cách nhanh chóng và dễ dàng từ các phần mềm hoặc các trang web hỗ trợ. Ví dụ:
Tạo ví giấy cho Bitcoin:
https://bitcoinpaperwallet.com/Tạo ví giấy cho Litecoin:
https://bitcoinpaperwallet.com/bitcoinpaperwallet/generate-wallet.html?design=alt-litecoinTạo ví giấy cho Verge (XVG):
https://vergecurrency.com/paper-wallet/Tạo ví giấy cho nhiều loại crypto khác nhau:
https://walletgenerator.net/Nhìn chung, sau khi tạo ví giấy, thì chúng ta thu được Public Address và Private Key. Public Address hay địa chỉ là công khai và cho phép bất cứ ai cũng có thể gửi đồng crypto tương ứng về ví này, cũng như có thể truy xuất lịch sử giao dịch và lượng crypto đang lưu trữ trong ví. Còn Private Key thì được giữ riêng cho chủ nhân vì đây là chìa khóa để mở ví trên một phần mềm nào khác (trên smartphone hoặc máy vi tính). Các ví giấy có thể được tạo thoải mái từ các website này với số lượng không giới hạn trên thực tế.
Hình sau đây minh họa một ví giấy của đồng NewYorkCoin:
Hình 1. Một ví giấy của đồng NewYorkCoin.
Vậy việc trao tặng một lượng crypto khuyến mãi được chuyển vào ví giấy này cho khách hàng, hoặc người tham gia dự thưởng bốc thăm là chuyện thực hiện dễ dàng một cách thủ công.
- Trường hợp khuyến mãi tích điểm: khách hàng chỉ cần nhận Private Key của ví đã in sẵn trên thẻ cào hoặc bỏ trong bao bì sản phẩm. Khi có Private Key của ví, khách có thể mở ví trên smartphone hoặc máy vi tính để sử dụng các đồng crypto đã tích sẵn trong ví từ nhà sản xuất.
- Trường hợp dự thưởng: khách giữ lại phần QR Code Private Key để truy xuất vào ví, còn phần Public Address thì gửi lại cho ban tổ chức bốc thăm. Nếu ví nào được trúng thưởng, ban tổ chức chỉ việc gửi số tiền crypto thưởng vào ví đó và người trúng giải sẽ nhận được trên smartphone của mình.
Bản chất của ý tưởng Giftdrop là trao tặng ví giấy đã có sẵn một số tiền crypto cho người nhận.
Tuy nhiên, rất cần một bộ phần mềm đơn giản để tối thiểu hóa thao tác của người sử dụng. Phần mềm Giftdrop không chỉ giúp bất cứ ai cũng có thể nạp crypto khuyến mãi hoặc xổ số vào ví điện tử của mình với chỉ 1 thao tác quét QR Code duy nhất, mà còn giúp crypto ngày một trở nên phổ biến hơn, được ưa chuộng hơn.
3. Nguyên tắc xây dựng ứng dụng trên thiết bịNếu chúng ta có thể có một phần mềm ví điện tử chủ động, thì đó là điều tối ưu nhất. Nhưng nếu không có một phần mềm như vậy, ta có thể mượn 1 ví điện tử mềm làm công cụ trung gian. Giả sử ví điện tử mềm trung gian đó là Coinomi, tích hợp vào Giftdrop Client App và chạy độc lập với ví Coinomi có sẵn (nếu có) trên máy.
Giftdrop Client App: giúp người nhận giftdrop chỉ cần scan QR-Code private key của ví giấy giftdrop thì sẽ phục hồi quyền kiểm soát ví, tự động toàn bộ số coin trong đó sẽ chuyển về địa chỉ ví chính của người nhận (đã khai báo trong app). Người dùng sau một thời gian để blockchain xử lý việc chuyển crypto từ ví khuyến mãi về ví chính của mình thì có thể kiểm tra và thấy số tiền trong ví chính của mình tăng lên. Những coin có phí chuyển càng rẻ sẽ càng được ưa chuộng.
Giftdrop Host app: Việc thực hiện in các ví giấy khuyến mãi hoặc trúng thưởng cần thực hiện hàng loạt. Giftdrop Host App sẽ có các chức năng sau:
- Tạo ví khuyến mãi hàng loạt.
Tự động tạo ví giấy ngẫu nhiên cho 1 crypto được lựa chọn.
Ví giấy tạo được sẽ chỉ in ra tối giản, bao gồm Public Address và Private Key.
- Nạp crypto vào ví khuyến mãi hàng loạt.
Public Address dùng để nạp crypto thưởng. Vì thế Giftdrop Host App cần có chức năng điều khiển 1 ví mềm để chuyển tiền tự động vào ví crypto thưởng khi chủ nhân quét QR Code của Public Address. Việc làm này sẽ thường được thực hiện với tần suất lớn nên việc thực hiện thủ công (tự nạp lần lượt bằng tay) sẽ rất phiền phức.
5. Kết luậnGiftdrop cụ thể hóa crypto thành những ví giấy mà người nhận có thể sở hữu dễ dàng giá trị tiền tệ mà không cần hiểu hoặc không cần biết về crypto. Việc ứng dụng giftdrop vào bán hàng, khuyến mãi, sổ xố, chương trình dự thưởng, quà tặng … sẽ nhanh chóng giúp crypto đi vào cuộc sống hàng ngày trước khi trở thành tiền tệ trao đổi phổ biến và hợp pháp trong cuộc sống.