Topic: Total Supply ve ALTIN, DOLAR, VB... (Read 759 times)

Burada bitcoin en başından bir sınır belirlendiği için toplam miktarı belli diyebiliyoruz. Petrol ve altın için ise bunu ne kadar zaman sonra biteceğini bilmediğimiz için sınırsız zannediyoruz.
Şuan için sınırsız gibi ama bitmeye yakin özellikle petrol daha değerli olur.

Altın'ın fiat paradan daha iyi bir yatırım olduğu bir gerçek. Altın'ın asıl problemi ise sahtesinin yapılabiliniyor olması. Abd gibi bir ülkede bile internet üzerinden satılan altınların azımsanmayacak kısmının sahte olduğu biliniyor. Diğer ülkelerde neler oluyor kim bilir? Sahte altın üreticileri bu konuda son derece profesyonel hale gelmiş durumdalar.

https://www.reuters.com/article/us-gold-swiss-fakes-exclusive/exclusive-fake-branded-bars-slip-dirty-gold-into-world-markets-idUSKCN1VI0DD

Bunun yanında devletlerin rezervlerinde bulunduğunu iddia ettikleri altın miktarının ne kadarı gerçek ne kadarı sahte bunu bilmekte gerçekten zor.

Elinizdeki altın gerçekse bile, piyasaya satılan sahte altınlar yüzünden önümüzdeki yıllarda altın fiyatının baskılanmayacağını nasıl bilebiliriz?

Devletlerin elindeki altının tamamının gerçek olsa bile büyük bir ekonomik buhran yaşandığında bu altınlar piyasaya satılmayacak mı zannediyorsunuz?

Sınırsız varlıklar bile aslına bakarsanız sınırlı hocam. Petrol yüz yıl önce sınırsız deniyordu Bugün bitme olayı varsa hatta önümüzdeki yüzyılda dünyada en fazla olan su bile savaşlara konu olacak su savaşları çıkacak. Altının da aslına bakarsanız biraz sınırlı olmasından dolayı fiyatı sağlam. Bir de savaşlarda para değil altın geçerlidir fiziksel altın belki de dünyanın en garanti yatırımıdır

bazı insanlar tarafından yeri gelir bitcoin de haklı gerekçelerle tartışmaya açılabilir ve eleştirilebilir ama insanlık tarihi sınırsız paralar karşısında defalarca kötü tecrübeler yaşamışken sınırlı varlıkların hakkını kesinlikle teslim etmek zorunda olmalıyız. işimize geldiği gibi sınırsız varlıları kullanırken, amacımızın ve elde etmemiz gereken kazancımızın sınırlı varlıklar olduğunu bilmeliyiz.

Yeni okudum enteresan bir konu olmuş, bazı hususlara tamamlayıcı amaçla değinelim   :

1) Altın, saflaştırılması kolay olduğu için, diğer elementlerle etkileşime girmesi zor ve çok stabil bir metal olduğu için, dünyada kaynak olarak ender sayılabilecek sınırlı sayıda olduğu için, ve geleneksel olarak tarihin çok eski dönemlerinden beri kabul ve rağbet gördüğü için bir rezerv emtia niteliği taşır.

2) Bazı doktrinlere göre belli bir kargaşa noktasından sonra en geçerli para birimi "mermiler" olur, bunu felsefi olarak daha da yayıp dünyada hakim güç kimdeyse küresel referans değer birimini de o belirler ya da en azından belirlemek ister diye özetleyebiliriz...

3) Blockstream "iyi" ya da "faydalı" bir şirkettir demek çok naif bir yaklaşım olur  , bu AVA'yla falan uzaktan yakından alakası olmayan, bağımsız gazetecilerin ortaya çıkardığı Bitcoin'i ve bu siteyi dahi etkileyen net yolsuzluklara işaret eden apayrı bir konudur, belki onu Bitcoin fiyat hareketlerini de tartışan başka bir thread'de ayrıca inceleriz...

Cok guzel sohbetler donmus burayı okuyunca yenı baslayan kısıler bıle cıddı fıkır sahıbı olurlar . Bı de tether bu fedın yaptıgını yapmıyor mu sızce? Paso basıyor tether sanal bıde hıc bı malıyetı de yok dolarda yıne kagıt malıyetı var bız nasıl guvencez bu tethere 

Tamam, son bir defa toparlayarak anlatayım.

Bitcoin ağına spam saldırılar sırasında ağda en fazla 4.153 transaction/per second yapıldı ki Bitcoin ağı şu an transaction boyutuna bağlı olarak SegWit güncellemesi ile 3.3 ile 7 transaction onaylayabilecek kapasitede. Senin söylediğin gibi blok boyutu arttırılsaydı ve Bitcoin ağı 'blok boyutu 8MB olup tam kapasitede' çalışsaydı Bitcoin full node çalıştırmak isteyen biri (ki decentralizationu sağlayan budur) her sene 52.5GB yerine, 420GB indirmek ve bunu saklamak zorunda kalacaktı ancak günümüz teknolojisi bunun için yeterli değil. Yani burada yeterli olmayan şey Bitcoin'in kendisi değil, ortalama kullanıcının harddisk boyutu. Blok boyutu arttırılırsa insanlar full node çalıştıramayacak ve Bitcoin'in amaçladığı decentralization sağlanamayacaktı ancak bunun yerine SegWit ortaya atıldı ve blok boyutlarının hesaplama yöntemi değişti. Örneğin bu transaction örneğinde vSize 166 byte ancak gerçek size 248 byte yani burada %33lük bir hesaplama farkı söz konusu. Bu sayede blok boyutları teknik olarak 4MB'a, gerçekte ise 2MB'a kadar çıkabiliyor ve tüm bunlar 'merkeziyetsizliği' bozmadan sağlanıyor. Blok boyutu 2MB olsa da, 8MB olsa da block confirmation işlemi zorluğa bağlı olarak 10 dakikada bir olacak şekilde ayarlandığı için transferler daha hızlı iletilmeyecekti ancak gerçek decentralization sağlandığında RBF disabled cüzdanlarla küçük ve normal işlemler için 0, büyük işlemler için sadece 1 confirmation yeterli hale gelecektir (şu an bile yeterli). Yani aslında onaya falan ihtiyaç yok, BTC saniyeler içerisinde kabul edilmiş sayılacak, TXID oluşması alışveriş yapmak yeterli olacak. Gelecekte, bakkaldan satoshi bazlı sakızını alacak ve 0 confirmation ile kapıdan çıkıp gidebileceksin. Tüm bunlar ağın geçmişten günümüze sağladığı decentralization ve güven sayesinde olacak.

Blockstream sadece merkeziyetsizliği sağlamak istiyor, Bitcoin blok boyutu ne kadar az yer kaplarsa dünyanın her yerinden insanlar Bitcoin Core indirebilir ve 'herkes full node olarak merkeziyetsizliğe katkı' sağlayabilir. Blok boyutu bilgisayarların harddisk kapasitesi artmadan arttırılırsa, ağ şişecek, full node sayısı azalacak ve Bitcoin merkezi bir hale gelecekti. Ben seni anlıyorum ama sen de bu konu hakkında iyice bir düşün.

Satoshinin elindeki bitcoin miktarları da beni ürkütüyor. Diyelim 50-100 yıl sonra bitcoin olacak 1.000.000 dolar satoshinin elindeki bitcoinler piyasayı nasıl domine eder ? Soğuk cüzdanlardaki bitcoinler nasıl ters yüz eder piyasayı ? O yüzden öyle hayali rakamları ben hayal etmiyorum

haklı olduğunuz taraf şu: dünya genelinde sınırsız biçimde fiat para basıldıkça, sınırlı sayıda olan ve üretim miktarı düzenli biçimde azalan bitcoin fiat paralara göre değer kazanmaya devam edecektir. en azından bitcoin kullanımı azalmadığı sürece bu konuda hemfikiriz. fakat işlem sayısının artamıyor oluşu talep artışını yavaşlatıyor, yani bitcoin'in değer kazanmaya devam etme süreci yavaşlıyor. Böyle devam ederse 2022'den önce yeni bir ATH gelmez.

diğer kriptoparalar bitcoin kadar likit ve erişilebilir olmadıkları ve çok daha volatil oldukları için fazla ilerleyemiyorlar, bu bir gerçek. fakat en azından az çok ilerleme gösteriyorlar. 

anlatmaya çalıştığım şey kısaca bu. yoksa bitcoin yok olacak gibi bir iddiam yok.

Bitcoin konusunda olaylara bakış açımız çok farklı. Elbette bütün güncellemelerin bir anda yapılması iyi bir şey değil, ama problem basit bir güncelleme olan blok hacmi artışının yapılamıyor (ve büyük ihtimalle hiç bir zaman yapılamayacak) olması. İnsanları 10 sene önce satın alınmış olan 1 gb'lık kapasiteye sahip mobil telefon kullanmaya zorlamak gibi bir şey bu.

Bitcoin'de bir kaç yıldır kullanıcı yığılması var. İnsanlar kullanmak istiyorlar. İzin verilse ve gerekli güncellemeler yapılsa günlük işlem sayısı çok rahat milyonlara çıkabilir ve yine düzenli güncellemelerle artmaya devam eder. Fakat kullanıcılar ne kadar istekli olursa olsunlar blok hacmi sınırı yüzünden işlem sayısı belirli bir seviyenin üstüne çıkamıyor, çıkamayacak.


AVA ve oluşturmaya çalıştıkları topluluk konusunda sizinle aynı fikirdeyim. Emin hoca Türkiye'de güçlü bir topluluk kurduğunu sanıyor ki o telegram grubundakilere topluluk bile denemez, çünkü hemen hemen tamamı airdrop vs olursa faydalanırım gibi amaçlarla yani bir karşılık bekledikleri için oradalar.

Ava etkinliğine katılan kişilere, çektirdikleri resimlere bakıyorsun, herhangi bir projenin veya borsanın Türkiye etkinliği olduğunda yine aynı kişileri görüyorsun. Nereden ne koparırsam kardır diye düşünen insanları bir yere toplamışlar resmen.

 

üstad 10 küsür yıldır düzenli olarak artarak istikrar sağlamış ve tarihsel olarak bir amerikan doları karşısında en yüksek değere ulaşmış para birimine "altın gibi 'değer saklama aracı' değildir" demek kolay olmamalı. ek olarak, önceki postta "en kötü ihtimalle" değer saklama aracıdır demiştim, ve benim için, altın ve bitcoin zorunlu tercihe tabi tutulması gereken değerler değil, iki ayrı en iyi/uygun değerler statüsünde bulunuyor. :)

p2p ödemeleri hala gerçekleştirebiliyor ama sizin de haklı olarak eleştirdiğiniz gibi her türlü ödeme için en uygun seçenek değil; ki benim için böyle olması miktar teorisi (forumda ekonomist arkadaşlar varsa bu konu hakkındaki düşüncelerini/eleştirilerini dinlemek isterim) açısından iyi bir seçenek olmasını sağlıyor. seçme şansım olsaydı, mümkün seçenekler arasından böyle bir ihtimali kendi isteğim ile de seçerdim.

eğer gerekliliği ve zorunluluğu tartışılır olan uygulamalar/oyunlar için en uygun ödeme sistemini oluşturamamış olması onun yok olmasını sağlasaydı; böyle bir potansiyel mevcut altlar tarafından gerçekleştirilir ve bitcoin zamana yayılmayı beklemeden şimdiye kadar en az birkaç kere yok olurdu. kaldı ki ölçeklenebilirlik, hız ve fee bakımından uygun koşulları sağlayan bir sürü btc forku (btg, bcd, bch vs.) ya da başka coinler varken, bahsi geçen oyun platformları bu forkları ve coinleri kullanmıyorsa, problem olarak gördüğümüz şeylerin gerçekten problem olup olmadığını tekrar gözden geçirmemiz gerekebilir.

benim için demirden "değer"in kullanışlı olmaması ne kadar güçlü gerekçelere sahip ise, bitcoin haricinde başka bir kripto paranın market dominansını elde etmesi de o kadar imkansız, inş. başka bir zaman bunu da tartışırız. hakikate dayalı olduğunu kabul edeceğim bir gerçek ile karşılaşırsam da fikirlerimi kolayca değiştirebilirim, çünkü gerçekler batılı paramparça eder :)

iyi akşamlar.

tüm hepsinde tabi ki tatol suply önemli ama dolar bazında adamlar zaten ne kadar ihtiyaç varsa hatta ihtiyaçtan da öte istedikleri kadar basabiliyorlar, o yüzden altın ne kadar varsa o kadar çıkarılır total suply hep düşük.

Aralık 2017'de Roger Ver ve diğerleri tarafından Bitcoin ağına spam saldırılar yapılıyor ve ağda şişme meydana getiriliyordu. Bunun için çok yüksek miktarda cepten para koydular. Ancak, SegWit güncellemesi ile beraber %45e kadar daha düşük transfer ücreti sağlayan adreslerle (bech32) ve teorik olarak 4MB daha gerçekçi olarak 2MB'a çıkabilen blok boyutları ile karşılaştık ki Ocak 2018'de 2.17MB blok boyutu oluştu. Yani Bitcoin'de bir gelişme var, elbette beklediğimiz gibi olmasa da.

Bitcoin yazılımcılarının amacının +100000 tps VISA'dan daha iyiyiz! demek olduğunu düşünmüyorum.. Tüm güncellemeleri bir anda yaparsan elde bir şey kalmaz, ne satacaksın insanlara, ne hayal vereceksin onlara, bir sonraki aşama ne olacak gerçekten? (altcoinlerin en büyük sorunu bu, yatırımcılar diyor ki; ee hızlıyız, ama nereye gidiyoruz? gerçekten nereye gidiyorlar? Sıfıra). İnsanların bir umudu var, bir inancı var. Şu an bir değer saklama aracı ancak gelecekte volatilite azaldığında gerçek bir para birimi olacak ve her satoshi teoride ilk mesajda anlatmaya çalıştığım şekilde 'cente' hatta çok daha azına denk olacak. Bu bir satış taktiği, Apple sana kamerası 100megapiksel olan Iphone'u önümüzdeki sene de satabilir, on sene sonra da.. ama bir sonraki sene üstüne ne koyacak? Bitcoin bugün 'gerçekten tırı vırı altcoinler gibi +13128091 tps olsa' gelişmemiş markette volatilite sorununu nasıl çözeceğiz ve insanlara 'hangi umudu' satacağız? Hiçbir şey satılamaz ve tüm proje berbat olur. Bu nedenle, filmi 2140'a kadar izlemek gerekir. Devrim tamamlanmadı, 10 yıl geçse de bence early adopters sayılabiliriz ki Bitcoin ile çok daha eskiden tanıştığım için hem maddi, hem de manevi olarak kendimi şanslı hissediyorum.

Yani bırakın yavaşça gelişsin ve market spekülatif olarak büyüsün.

---

hiburak'tan bağımsız bir hikaye anlatmak istiyorum.

Blockstream hakkındaki komplo teorileri ve kara propaganda nasıl oldu da Türkiye'de bu kadar çok büyüdü? AVA diye bir proje var, yaklaşık iki senedir Bitcoin'i karalama/boklama üzerine 'PAZARLAMA STRATEJİSİ' izleyerek kendi saflarında 'enayi diye tabir edebileceğimiz bir insan topluluğu' oluşturmaya çalışıyorlar. Bu kişilerle vakti zamanında Bitcoin hakkında tartışmalar yaşadık. Bunlara Bitcoin'in ne olduğunu, ne amaçladığını anlattım. AVA'nın yanlış strateji izlediğini, Bitcoin'i karalayan hiçbir alternatif kripto paranın bugüne kadar yaşayamadığını ve AVA'nın da bu strateji ile yaşayamayacağını açıkladım ancak adamların oluşturmak istediği topluluk demin de söylediğim gibi 'enayi' topluluğu. Bunlar bu tür Blockstream komplo teorileri satarak ve Bitcoin protokolünü karalayarak 'daha iyi bir alternatif yarattıkları' hikayesine milleti inandiriyor yaklaşık iki senedir de 'paralarını sağacak eleman' topluyorlar. Bir iki fenomeni atmışlar ortaya, parayı cukkalayan bülbül gibi hikaye ötüyor. $$ iyi vurgun yapacaklar ve stratejileri 'para toplamak için' doğru çünkü bu tür hikayeler iyi satıyor. Bu arada aylar önce AVA'dan banlandım, evet çünkü onlara yüzmilyonlarca dolarlık projelerini sorgusuz sualsiz fonlayacak elemanlar (hafif tabirle) lazım. İyi proje orası ayrı.

Adam yerli Roger Ver, o da hikayeci bu da;


purity of vision

Volatilite bir etkendir kabul ediyorum. Ancak geçtiğimiz yıllarda bitcoin volatilitesi yüksek olmasına rağmen bitcoin kabul eden merchant'ların sayısı sürekli olarak artış gösteriyordu.

Yüksek fee'lerden sonra ise bitcoin kabul eden merchant sayısı azalmaya başladı. Network üzerindeki işlem sayısı yıllardır belirli bir seviyeyi geçemiyor artık.


Güncellemeyen ve yenilenmeyen teknoloji ürünleri bir devrim niteliğinde olsalar bile liderliklerini sürekli olarak koruyamazlar.


Bu aşağıdaki Steam duyurusunu oku istersen.

https://steamcommunity.com/games/593110/announcements/detail/1464096684955433613

Yani normal bir şekilde konuşabilmek isterdim ama seviye bu kadarsa aynı seviyeye düşmemek gerekir . Ağırlıklı olarak son iki senedir iddia edilen Blockstream hikayesini burada satmanın yaptığımız konuşmada pek işe yarayacağını sanmıyorum. Klasik altcoin fetişistlerinin ve Roger Ver, Craig tayfasının uydurduğu komplo teorileri bana şu an için pek samimi gelmiyor ancak elbette her komplo teorisi arkasında az da olsa bir gerçeklik payı barındırıyor. Ben kendi düşüncemi söylüyorum, her şeyin arkasında bir matematik olduğunu ve bu işlerin zamana yayık olarak yapılması gerektiğini söylüyorum. Sen ise 'geliştiricilerin satın alındığını' iddia ediyorsun. Olabilir, bir düşüncedir ve saygı duyarım ancak aynı şekilde saygı göstermeni beklerdim.


Bu Bitcoin ile ödeme kabul eden satıcılar BitPay gibi aracı uygulamaları kendi sitesinde kullanırken %1 aracılık ücreti ödemeyi kabul ediyor da 2 sat/byte transfer ücretini mi çok görüyor? Bitcoin transfer ücretinin çok yüksek olduğunu kim uyduruyor? Şu an marketten sakız almak için Bitcoin kullanmadığın sürece 2 sat/byte ile yaptığın transferlerin hiçbiri 'e-ticaret' için sorun yaşamıyor. Yani bunlar Roger'in uydurduğu hikayeler, altcoin fetişistleri de bir köşesinden kapıp hikayeye inanmaya devam ediyor... Ne de olsa ellerindeki alternatif kripto paralar 'Bitcoin fanatiklerinin kafalarının basmadığı' iddia etmek dışında hiçbir halta yaramıyor. Bir sebep lazım, doğru.. Çöplerin yaşaması için bir sebep lazım, ancak kralı karalayarak ilerlemek çok da uzun sürmez ve tarihin tozlu raflarına gömülür giderler, ayni geçmişte olduğu gibi.

---

Tartışmaya devam etmek istiyorsan, hakaret etmeden devam edebiliriz yoksa yine hakaret etmeden sonlandırabilirsin çünkü komplo teorilerine inanan biri ile 'tartışmadan olumlu sonuç almak' imkansıza yakın.

Az olan değerli, limiti (adedi/miktarı) belli olan ise daha değerlidir. Mesela dünyada yer altından çıkartılan ne kadar altın olduğunu biliriz fakat henüz çıkartılmayan ne kadar altın kaldığı hakkında kesin (net) bir bilgimiz yoktur! Tahminler ve istatistikler üzerinden ortalama bir tonaj belirlenebilir elbette. Dolayısıyla altının total ve max supply'ı soru işaretidir! Yani kesin olarak, "henüz çıkartılmayan 100 ton altın kaldı" denilemez! Sirkülasyonu ise bilinir.

FIAT paralar için de benzeri geçerlidir. Sirkülasyon bilinir, fakat gelecekte ne kadar para basılacağı belli olmadığından maksimum adedi soru işaretidir! Ancak "şimdiki zamanda" bir toplam adetten bahsedebiliriz; bu da gelecek için değişkenlik gösterir.

Para, değerli maden ve para türevlerinin dışında; "adedi belli olan ürünlerin" işlevleri oranında değerleri de yükseliş gösterir. X bir markanın, Y ürününden sınırlı sayıda üretmesi değerini artıran bir özelliktir. Otomotiv sektöründe bunu sıklıkla görürüz. "Ferrari, X modelinden tüm dünyada sadece 3 adet üretti" şeklinde pazarlanır! Eğer bunu dedikten sonra aynı modelden 100 tane daha üretirse, hem otomobillerinin fiyatı düşer hem de itibar kaybeder...

Kriptolardaki "sirkülasyon adedi", "toplam adet" ve "maksimum adet" orantısına ise dikkatli bakmak lazımdır. Örneğin, sirkülasyonu 1 milyon adet olup da toplam adedi 100 milyon ve maksimum adedi de 500 milyon olan bir varlık; şimdi değerli olsa da gelecekte değerinin düşebileceği siyalini verir... Oysa sirkülasyonu da toplam adedi de 1 milyon olan bir kripto para için aynı şey geçerli değildir. Sirkülasyonu, toplam adedinin en azından yarısı kadar olanları daha dengeli görürüm ben.

Bitcoin o bahsettiğin doygunluğa yıllar önce ulaştı zaten. Yaklaşık 3-4 yıllır hemen hemen tam kapasite ile kullanılıyor ve kapasite artışına hala şaka gibi izin verilmiyor.

https://www.blockchain.com/charts/avg-block-size

Core geliştiricilerin çoğunluğu beyinsiz değil elbette ama satılmış (Blockstream denilen şirket tarafın satın alınmışlar). Bu saçmalığı kabullenemeyen Gavin Andresen, Mike Hearn, Jeff Garzik gibi core geliştiriciler Bitcoin'i terketmek zorunda kaldılar.

İşlemlerin hızlı ve ucuz gerçekleşmesi, günlük hayatta kullanımının yaygınlaşabilmesi için çok önemli. Bitcoin'in volatilitesi yüksek evet ama zaten bitcoin kabul eden satıcılar, bitcoin ödemesi karşılığında ellerine istedikleri para birimi geçtiği için bunu görmezden gelebiliyorlar. Bitcoin ağının yavaşlığını, işlem ücretlerinin çok pahalı olmasını vs görmezden gelmekse mümkün değil.

Her şey yeterince açık görünüyor ama daha açık anlatayım.

Şu anki koşulların varolan ve varolacak ekonomik sistemin alternatifi olmak için 'uygun' olduğunu ve 'yapılabilirdi', 'edilebilirdi' olarak bahsettiğin şeylerin aslında bilerek 'yapılmadığı' ve 'edilmediği'nden bahsediyorum. Bir para biriminin, para birimi olabilmesi için yeterli olan tek şey hız ve ucuz transfer değil aynı zamanda düşük volatilitedir. Bitcoin bir değer saklama aracı olarak görülmeyip market doygunluğa ulaşamadan senin söylediğin gibi oldu bittiye getirilseydi ve bir para birimi olarak 'alın bunu kullanın' denilseydi, elinde sadece 'dijital bir çöp' olurdu. Bu kadar geliştirici senin söylediğin gibi Bitcoin'i din haline getirmiş beyinsizler değil. Roger Ver kafası ile blok boyutunu arttıralım her şey çözülsün demek de bu devrimin bir parçası değil. Bu sistemin arkasında belli bir matematik ve zamana yayılmış bir süreç var.

Sorduğun soruları anlamakta zorluk çekiyorum. İşlevselliği azalabilir demek işlevselliğini kaybedecek anlamına gelmiyor. İşlevselliğini kaybedecek diye bir iddiada bulunmadım.

Max supply çok önemlidir diye bir şeyde demedim. İşlevsellik, supply'dan çok daha önemlidir diyorum. Yazdığım yazıyı tekrar en baştan yavaş yavaş sakin biçimde okumanda fayda var.

Dünyadaki varlıkların tamamı ile bitcoini nasıl karşılaştırabiliyorsun, bunu da anlayamadım.

bitcoin altın gibi bir değer saklama aracı değildir. bitcoin kişiler arasında elektronik ortamda kolayca ödemeler ve parasal işlemler yapılabilsin diye kurulmuş bir sistem, bir para birimidir. şimdi ise bu felsefeden tamamen uzaklaşıldığını görüyoruz.

geçmişe dönersek 2014-2015 yıllarında dünya genelinde en yaygın kullanılan para birimi olma amacından henüz uzaklaşılmamıştı. Steam gibi oyun platformları, Expedia.com gibi dünyanın en büyük bilet siteleri bitcoin kabul etmeye başlamışlardı. Zaman içerisinde bitcoini günlük hayatta kullanabilmek mümkün olabilecekti. Bitcoin ağındaki işlem miktarı sürekli artıyordu ve işte bu yüzden 500 dolar seviyelerinden btc aldığımızda, tekrar 300 dolara düşse bile hiç bir rahatsızlık duymuyorduk.

bitcoin en yaygın kullanılan para birimi olmayı başarabilirdi, ama önüne engeller çıktı. bir teknoloji ürününün arada bir güncellenmesi geliştirilmesi gerektiğini anlamayan beyinsizler bitcoini bir din haline getirdiler.

blok hacminin arttırılması gibi basit güncellemelere izin verilmedi, kullanıcılar yüksek işlem ücretlerine ve ağdaki tıkanıklıklara mahkum bırakıldılar. önceden bitcoin kabul eden siteler ve işletmeler bitcoin kabul etmemeye başladılar. kullanım ve işlevsellik artık artamıyordu.

şu anda geldiğimiz nokta bu. bitcoin kripto dünyasının rezerv parası olarak görüldüğü için, ve ayrıca likiditesi ve bilinilirliği sayesinde birinciliğini koruyor. ama bunun sürekli olarak böyle devam edeceğini zannedenler yanılıyorlar.

Kişiler arası elektronik para sistemi yıllar içerisinde nasıl işlevselliğini kaybediyor ve kesin olarak varolmayan bir max supply (aslında sonlu tedarikli para birimi - blok ödüllerinin her 4 senede bir defa 50'den yarılanarak 21 milyona yakınsaması) virgülden sonra 8 basamağa kadar ayrılabilen bu P2P elektronik para sisteminde neden sizin için bu kadar önemli? 21 milyon Bitcoin = 2,100,000,000,000,000 satoshi; cüzdan ayarlarından yapılacak tek değişiklikle 2,100,000,000,000,000 tekil para birimi anlamına gelir. Yani 2,1 katrilyon. Dünya'daki varlıkların toplam değeri ise $1.2 katrilyon, para miktarı bu sayının yarısı bile değil. Altcoinler olsa olsa Tırı ve Vırı olur.

"işlevselliğinin önümüzdeki yıllarda azalması" ne demek hocam, burayı açabilir misiniz?

mesela; starbucks'tan kahve alamamak ya da bakkaldan sakız alamamak gibi olası yüksek beklentiler mi?

bitcoin en kötü halinde "değer saklama" aracıdır. altın, insanlık tarihi boyunca değer saklama aracı olarak küresel rezerv paraların karşısında varlığını sürdürmüş ve bugüne kadar gelmiştir. benim eksikliğim olabilir ama altınla hiçbir zaman starbucks'tan kahve alındığını duymadım ve zaten miktar teorisi gereği bitcoin ile sakız alamıyor olmaktan da mutluluk duyanlardanım. :)

M.V = P.Y

M: para miktarını
V: paranın dolaşım hızını
P: Fiyatlar genel düzeyini
Y: Reel milli geliri göstermektedir.

Hem miktar hem işlevsellik her ikisi de önemli. Ama kanımca işlevsellik çok daha önemli.

Supply meselesine gelirsek basit bir güncelleme ile bir çok tokenin ve coinin supply miktarları değiştirilebilir.

Güncelleme yapılamıyorsa, farklı bir zincire geçerek veya token swap ile yeni tokene geçiş yaparak supply miktarını değiştirmek yine mümkün olacaktır.

Bitcoin'in özelliği ise max supply'ın değiştirilmesinin son derece zor olmasıdır, imkansıza yakındır ama imkansız değildir.

Bitcoin'in eğer işlevselliği önümüzdeki yıllarda azalırsa max supply sınırı olmasını fazla bir önemi kalmayabilir. Bitcoin fanatiklerinin kafalarının basmadığı konuda bu zaten.

demir gibi elementleri işleyerek paslanmaz çelik ile "değer" elde ettiğimizde doğal bir yüksek enflasyona ve sanayileşen dünyada bol miktarda sahte üretime kapı açmış oluruz, çelik alaşım bozuk paralar bu sebeplerle değersiz oluyor. ayıca bozuk para ile yapılamayacak birçok alışveriş mecburiyetimiz var; konut, arsa, araç... yeri geldiğinde istanbul'un lüks semtlerinden birinden alacağımız dairenin kapladığı hacimden daha fazla depolama alanına ihtiyaç duyan demir ödemesi bile yapmamız mümkün olabilir. :)



bunu sonsuza kadar sürdüremeyeceğimiz gerçeği, insanlık yaşamı boyuca deneysel olarak defalarca gözlemlenmiş bir şey.. ayrıca kripto gibi yoğun spekülatif bir ortamda "ethereumperest"lerin varlığını ciddiye almam pek mümkün değil. :)

Total supply'ın yüksek olması önemli değil. Önemli olan max supply ve bu supply'ı kimin yönettiği.

Örneğin max supply 100 milyar XRP ama 60 milyar XRP, Ripple şirketinde. Şu an çoğunluk Escrow'larda ancak, kontratlar ayda 1Milyar XRP'yip Ripple şirketine otomatik transfer ediyor. Dolayısıyla burada, XRP'den kıllanmanız normal.

Ama mesela üvey kardeş XLM'e bakın. Stellar Foundation. 100 Milyar XLM'in 55 milyarını yaktı. Vakfın, elindeki XLM'i hangi koşullarda, nerelere kullanacağı belli. Kontrol tek bir şirketin elinde değil.

Günlük transferlerde çok sık kullanılabilen kriptoparaların adetlerinin yüksek olmaları normal. Ama Bitcoin gibi "dijital altın" olarak gösterilen bir kriptoparanın adedinin sınırlı olması gerekir. Bir de kullanılamayacak 3-3,5 milyon BTC olduğunu ve her Bitcoin'in 100 milyon parçaya bölünebildiğini dikkate alırsanız aslında durum çok da vahim değil...

Ama gelin görün ki bir akıllı kontratla oluşturulan token'ların 1 milyar adet üretilmesi hele hele bazılarının max supply'ının olmaması işleri karıştırıyor. Birinin kodla zahmetsizce üretebildiği değerin, "değer saklama" fonksiyonuna sahip olması pek mümkün değil. (Bkz Stabil kriptoparalar. Ne kadar Stabil'iz deseler de %1-2 fiyat farkı oluyor)

Burada yaptığınız değerlendirmeler sırasında gözden kaçırdığınız bir şey daha var. bobita bahsetmiş. Talep çok önemli. Zaten aslında günümüzde çok rahatlıkla görebildiğimiz üzere talep oldukça arzın önemi biraz daha geride kalır. Son aylarda arzı biraz kısılan ama talebi artan bir şeyden bahsedelim: Araba fiyatları. Malum corona sürecinde gümrüklerde hareket minimuma düşünce en çok etkilenen sektörlerden birisi otomotiv satışları oldu. Üstelik doğal olarak yaz aylarında artan talep ile arzın kısılması aynı döneme gelince 1-2 ay içinde fiyatlarda %25-40 arası artış gözlendi. Bir arkadaşımın 120bin  TL vererek aldığı aracı şu anda 170bin TL'ye satıyor bayiler ve gelen mal olmadığı içinde fiyatta asla pazarlık payı bırakmıyorlar. Alıcı da olduğundan bu malın yeni değeri 170bin TL olarak görülüyor.

Aynı şekilde ETH'den de örnek verebiliriz. Arzı şu an halen sınırsız. Ama talebi arttıkça fiyatı da yukarılara doğru gidebiliyor. Üstelik ETH miktarı hızlı da artıyor piyasadaki pek çoklarına göre.

İşte ben de onu anlatmaya çalışıyorum, aslında insanın altına kayda değer bir ihtiyacı yok, bir çok kullanım şeklinde daha ucuz ve kolay bir şekilde ikame edilebilir, üstelik arz sorunu yaşanmadan. Altının asıl değeri insanın kargayla olan paralelliğinden kaynaklanıyor, onlar gibi biz de dikkat çekici renkte ve parlak olmasından etkileniyoruz, aslında bu kadar basit, alüminyum aynı kriterleri sağlasaydı o da aynı değerde olurdu.

küresel rezerv paradan abd mi vazgeçer bilemeyeceğim, işin o kısmı mecburen fantezi dolu komplo teorilerine kalıyor, ki abd yokken de küresel para rezervi olan değerler vardı. sistem birilerinin hesapları ile ilerliyorsa değişimi abd'nin gerçekleştirmeyeceği ihtimali daha yüksek olabilir.

boru ve tencere gibi ihtiyaçlar için işlenebilir olan demir elementi "paslanmaz çelik" haline getiriliyor. eğer işlenerek paslanmaz çelik haline getirilmiş demirleri ortak değer olarak atasaydık, altına yüklediğimiz anlamın yerini el arabasına doldurduğumuz yükün kendisi alırdı.

altının zorunluluğu, ihtiyaç ve eldeki maddenin imkanı ilişkisi düzleminde bulunuyor; tabii emeğin/değerin karşılığı bunlar mı diyeceksek, o zaman -çok yanlış yerde olmamızla beraber- bitcoin'in madenciliğini de sorgulamamız %100 zorunlu hale gelir, ve doğal olarak bitcoin'i de..

O yolda gittiklerinin sanırım hepimiz farkındayız ama bu bir döngü, ABDnin dolardan çıkması/vazgeçmesi için yerine koyacağını belirlemek bir yana, çoktan yeterince test etmiş ve fazla sezdirmeden sahaya indirmiş olması gerekir, bu çerçevede baktığımda doların emekli olması için hala biraz zaman olduğunu görüyorum. Kaldı ki, pandemiden sonra para kavramı "daha da" elektronikleşti, amaç zaten dijitale geçerek tam kontrolü sağlamak olduğu için, eğer dolardan kurtulma hedefleri varsa biraz daha yavaş hareket edebilme olanakları doğdu.
Altın için not: Altından ne (mesela) boru yapabilirsin, ne tencere, ne de dolap çünkü çok yumuşak ve dirençsiz bir madendir. o kadar da harika bir pozisyonda yer almıyor yani.

hocam geneline katılmakla beraber konuyu bir miktar açmak ve bazı düşüncelerinizin aksinin mümkün olduğunu söylemek istiyorum.


şeyler arasında değişimi sağlarken işlerimizi kolaylaştırmak ve gerçekleştirmek için ortak bir değer atamak zorundayız. ortak değerinin mahiyetinin hiçbir önemi yok, işlevi gerçekleştirebilecek olan her şey olabilir.



periyodik tablonun sağ tarafı değer olarak kullanılması mümkün olmayan gazlardan, sol tarafı birçoğu patlama riski taşıyan reaktif haldeki alkali ve toprak metallerinden, alttaki ikili sıra ise kansere sebep olabilecek radyoaktif elementlerden oluşuyor.

geriye tablonun ortasındaki geçiş metalleri kalıyor. bunlar da sıvı ve gaz olmayan, ortam ısı ve nem koşullarında aşınmayan, patlamayan, kanser riski taşımayanlar olarak elendiğinde; geriye altın, gümüş ve platinyum kalıyor.

gümüş kolay kararıyor, platinyum ise işlem görmek ve şekillenmek için yüksek sıcaklıklara (1600) ihtiyaç duyuyor. geriye her koşulda en avantajlı element olarak altın kalıyor. altın; parlak, güzel ve dikkat çekici bir renge sahip, eritmesi ve şekillendirmesi kolay olan, radyasyon tehlikesi bulunmayan, çok uzun süreler boyunca başka şeylerle etkileşime girip renk ve şeklini kaybetmeyecek kararlı bir element olduğu için şeyler arasındaki değişimi sağlarken kullanabileceğimiz en uygun ortak değer seçeneğidir.






ben exit scam yapacaklarını, yapmaya yaklaştıklarını düşünüyorum hocam :) bütün piyasalar bir kez daha sıçrayabilirse oh ne ala..

Bütün bunları tartışırken tekrar ve tekrar olayın felsefesini iyi analiz etmemiz gerekiyor. Teorik olarak bakarsak trendcoin haklı, miktarı bilinen ve değişmeyecek (çoğalmayacak9 olan şey değerlidir, bu kriteri taşımayanlar risklidir ama "değer" kavramı nedir? Mesela uğruna savaşlar yapılan (hala bile) altın neden değerli, ne işimize yarıyor? Aslında çok iyi bir iletken olması vb nedenlerle başta elektronik olmak üzere kısıtlı sektörlerde ve az miktarda kullanılıyor, yani talep arzın bir hayli aşağısında. Yani altının değeri fiziki anlamda kendisinden kaynaklanmıyor, toplum olarak altının değerli olduğu konusunda fikir birliğine vardığımız için bu noktada.
Aynı şekilde gücü azalmış olsa da, dolar dünyada makbul bir para birimi olmaya devam ettikçe ne kadar miktar sınırı olmasa da değerli kalmaya devam edecektir. Elbette yolun bir sonu var, ucu o kadar da açık değil ama şunu anlatmaya çalışıyorum, dolara talep olduğu sürece falanca miktar fazladan basıldı diye değerini kaybetmez. Kaldı ki biz bunları düşünebiliyoruz da, ABD yönetimi geri zekalı değil (teknokratlardan bahsediyorum), kimse bu kadar göstere göstere kendi ayağına sıkmaz, sistemin kaldırabileceğini hesapladıkları miktarın dışına çıkmamışlardır.

ya şimdi altın ve kağıt para birbirinden biraz farklı şeyler. altın az olduğundan veya piyasadan toplandığından fiyatı artıyor. öteki sürekli coğalmasına rağmen onun da piyasadan silindiğini görmedik. btc diyelim dolar gibi sonradan basılmaya devam etti. bu btc tamamen ortadan kaldırmaz ki.

İşte bütün mesele bu. 21 milyon arzı olan BTC'ye güven sağlam. Ancak adet tamamen illüzyon. Asıl olay paranın değeri, bunu Bitcoin'de çok rahatlıkla görebiliyoruz. Sadece adete bağlı kalınsaydı 1 BTC'nin fiyatının 1$'ı geçmesi absürt olurdu. Aynı şekilde 1 gr altın 1$ diyebilirdik.
Ama ne oldu altın şu anda ons olarak 1700$ seviyelerinde, BTC de 9700$...
Ve ne oluyor. 0,005BTC değeri devreye giriyor. Zaten asıl senaryoda da (bazıları gibi uçarsak) 100 satoshi (0,00000100 BTC) 1,00$'a eşit olsa konu çözülür mü?

Yani 1 satoshi = 1 cent!

Mümkün mü, mümkün ama olay BTC'nin değeri bu kadar yükselecek mi ya da yükselecek kadar uzun süre hayatta kalacak mı...
Arz bu noktada önemini kaybediyor işte. Olay decimallere inince arz önemsiz. Ama paranın market değeri önemli ve BTC en tepedeki noktadan halen uzakta...

@jopen Hocam güzel başlık açmışsın. Bilgisi olan kişilerde istifade ederiz inşallah. Bu total suply konudu bende takıntı. Belki de yanlıştır ama bir para ne kadar çoksa o kadar değersiz olur. Dünya çapında şu da bir gerçek ki en çok karşılıksız basılan para dolar. Crypto da belki projesi işleyen kabul gören bir para çok iyi yerlerde olabilir zamanla ama hepsi btc ye bağımlı olduğu için o da nasıl olacak bilmiyorum. Mesela xrp btc ile birlikte ralli yaparsa çok iyi yerlere geliyor. Onun dışında doğru düzgün bir atraksiyonu yok. Bankalar ile adı geçiyor ama ne kadar aktif kullanılıyor hic fikrim yok.

kesinlikle net olan sınırlı varlıklar değerlidir, zaman ve şartlar ile de değişmez.


fed 2008 küresel ekonomik krizinden kurtulmak için 200 yıllık tarihi boyunca bastığı para olan 800 milyar dolar paranın 4 katını basarak, toplam basılan yaklaşık parayı 4,4 trilyon dolara taşımıştı. fed'i takip eden diğer ülke merkez bankalarının bastıkları ile toplamda yaklaşık olarak 20 trilyon dolar basıldı.




fed 2018'den 2020'ye kadar 1 trilyon doları geri toplayıp yakacaktı (grafikte kırmızı ile işaretleyerek küçülüyor diye yazmışlar); ama evdeki hesap çarşıya uymadı ve bugün içinde bulunduğumuz krizi atlatmak için sınırsız para basacaklarını açıkladılar. https://youtu.be/v1fvUHGby2o




1800'lerde 1 dolar ile gerçekleştirilen alım gücü, bugün ile karşılaştırıldığında 20 dolar gibi bir şey oluyor. dünya üzerindeki altın rezervlerinin de çoğunun kurutulduğunu okumuştum, çoğu gitti azı kaldı.

sonuç: bitcoin'in 21 milyon adet üretilmesi maddesi değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez :))

Hep aklımda olan soruydu bu! Bugün bir konuya yorum yaparken yine gördüm ve bu soru aklımda geldi. Şimdi dünya üzerinden basılan kağıt paranın tek adresi DOLAR, dünya ekonomi sistemi bu para üzerinden dönüyor ve bunun tam net bir rakamı yok. İkinci olarak ALTIN hala dünya üzerinde rezervleri olduğunu biliyoruz.

Peki Kripto Ekosistemi olarak gerçekten net olan varlıklar mı değerli? yoksa amacı görsün işlevselliği olsun miktar önemli değil mi?

Tamam Satoshi demiş ki zamanında sadece Bitcoin' den 21 Milyon adet üretilecek, ama zaman şartlar değişir mi? Bu arada Bitcoin bu işin miladı onun tarihten silinmesi demek tüm Kripto olayını sıfırlamak lazım diye düşünüyorum...

Şu konuda gördüğüm supply meselesi;