Topic: Total Supply ve ALTIN, DOLAR, VB... - page 2. (Read 749 times)

Kişiler arası elektronik para sistemi yıllar içerisinde nasıl işlevselliğini kaybediyor ve kesin olarak varolmayan bir max supply (aslında sonlu tedarikli para birimi - blok ödüllerinin her 4 senede bir defa 50'den yarılanarak 21 milyona yakınsaması) virgülden sonra 8 basamağa kadar ayrılabilen bu P2P elektronik para sisteminde neden sizin için bu kadar önemli? 21 milyon Bitcoin = 2,100,000,000,000,000 satoshi; cüzdan ayarlarından yapılacak tek değişiklikle 2,100,000,000,000,000 tekil para birimi anlamına gelir. Yani 2,1 katrilyon. Dünya'daki varlıkların toplam değeri ise $1.2 katrilyon, para miktarı bu sayının yarısı bile değil. Altcoinler olsa olsa Tırı ve Vırı olur.

"işlevselliğinin önümüzdeki yıllarda azalması" ne demek hocam, burayı açabilir misiniz?

mesela; starbucks'tan kahve alamamak ya da bakkaldan sakız alamamak gibi olası yüksek beklentiler mi?

bitcoin en kötü halinde "değer saklama" aracıdır. altın, insanlık tarihi boyunca değer saklama aracı olarak küresel rezerv paraların karşısında varlığını sürdürmüş ve bugüne kadar gelmiştir. benim eksikliğim olabilir ama altınla hiçbir zaman starbucks'tan kahve alındığını duymadım ve zaten miktar teorisi gereği bitcoin ile sakız alamıyor olmaktan da mutluluk duyanlardanım. :)

M.V = P.Y

M: para miktarını
V: paranın dolaşım hızını
P: Fiyatlar genel düzeyini
Y: Reel milli geliri göstermektedir.

Hem miktar hem işlevsellik her ikisi de önemli. Ama kanımca işlevsellik çok daha önemli.

Supply meselesine gelirsek basit bir güncelleme ile bir çok tokenin ve coinin supply miktarları değiştirilebilir.

Güncelleme yapılamıyorsa, farklı bir zincire geçerek veya token swap ile yeni tokene geçiş yaparak supply miktarını değiştirmek yine mümkün olacaktır.

Bitcoin'in özelliği ise max supply'ın değiştirilmesinin son derece zor olmasıdır, imkansıza yakındır ama imkansız değildir.

Bitcoin'in eğer işlevselliği önümüzdeki yıllarda azalırsa max supply sınırı olmasını fazla bir önemi kalmayabilir. Bitcoin fanatiklerinin kafalarının basmadığı konuda bu zaten.

demir gibi elementleri işleyerek paslanmaz çelik ile "değer" elde ettiğimizde doğal bir yüksek enflasyona ve sanayileşen dünyada bol miktarda sahte üretime kapı açmış oluruz, çelik alaşım bozuk paralar bu sebeplerle değersiz oluyor. ayıca bozuk para ile yapılamayacak birçok alışveriş mecburiyetimiz var; konut, arsa, araç... yeri geldiğinde istanbul'un lüks semtlerinden birinden alacağımız dairenin kapladığı hacimden daha fazla depolama alanına ihtiyaç duyan demir ödemesi bile yapmamız mümkün olabilir. :)



bunu sonsuza kadar sürdüremeyeceğimiz gerçeği, insanlık yaşamı boyuca deneysel olarak defalarca gözlemlenmiş bir şey.. ayrıca kripto gibi yoğun spekülatif bir ortamda "ethereumperest"lerin varlığını ciddiye almam pek mümkün değil. :)

Total supply'ın yüksek olması önemli değil. Önemli olan max supply ve bu supply'ı kimin yönettiği.

Örneğin max supply 100 milyar XRP ama 60 milyar XRP, Ripple şirketinde. Şu an çoğunluk Escrow'larda ancak, kontratlar ayda 1Milyar XRP'yip Ripple şirketine otomatik transfer ediyor. Dolayısıyla burada, XRP'den kıllanmanız normal.

Ama mesela üvey kardeş XLM'e bakın. Stellar Foundation. 100 Milyar XLM'in 55 milyarını yaktı. Vakfın, elindeki XLM'i hangi koşullarda, nerelere kullanacağı belli. Kontrol tek bir şirketin elinde değil.

Günlük transferlerde çok sık kullanılabilen kriptoparaların adetlerinin yüksek olmaları normal. Ama Bitcoin gibi "dijital altın" olarak gösterilen bir kriptoparanın adedinin sınırlı olması gerekir. Bir de kullanılamayacak 3-3,5 milyon BTC olduğunu ve her Bitcoin'in 100 milyon parçaya bölünebildiğini dikkate alırsanız aslında durum çok da vahim değil...

Ama gelin görün ki bir akıllı kontratla oluşturulan token'ların 1 milyar adet üretilmesi hele hele bazılarının max supply'ının olmaması işleri karıştırıyor. Birinin kodla zahmetsizce üretebildiği değerin, "değer saklama" fonksiyonuna sahip olması pek mümkün değil. (Bkz Stabil kriptoparalar. Ne kadar Stabil'iz deseler de %1-2 fiyat farkı oluyor)

Burada yaptığınız değerlendirmeler sırasında gözden kaçırdığınız bir şey daha var. bobita bahsetmiş. Talep çok önemli. Zaten aslında günümüzde çok rahatlıkla görebildiğimiz üzere talep oldukça arzın önemi biraz daha geride kalır. Son aylarda arzı biraz kısılan ama talebi artan bir şeyden bahsedelim: Araba fiyatları. Malum corona sürecinde gümrüklerde hareket minimuma düşünce en çok etkilenen sektörlerden birisi otomotiv satışları oldu. Üstelik doğal olarak yaz aylarında artan talep ile arzın kısılması aynı döneme gelince 1-2 ay içinde fiyatlarda %25-40 arası artış gözlendi. Bir arkadaşımın 120bin  TL vererek aldığı aracı şu anda 170bin TL'ye satıyor bayiler ve gelen mal olmadığı içinde fiyatta asla pazarlık payı bırakmıyorlar. Alıcı da olduğundan bu malın yeni değeri 170bin TL olarak görülüyor.

Aynı şekilde ETH'den de örnek verebiliriz. Arzı şu an halen sınırsız. Ama talebi arttıkça fiyatı da yukarılara doğru gidebiliyor. Üstelik ETH miktarı hızlı da artıyor piyasadaki pek çoklarına göre.

İşte ben de onu anlatmaya çalışıyorum, aslında insanın altına kayda değer bir ihtiyacı yok, bir çok kullanım şeklinde daha ucuz ve kolay bir şekilde ikame edilebilir, üstelik arz sorunu yaşanmadan. Altının asıl değeri insanın kargayla olan paralelliğinden kaynaklanıyor, onlar gibi biz de dikkat çekici renkte ve parlak olmasından etkileniyoruz, aslında bu kadar basit, alüminyum aynı kriterleri sağlasaydı o da aynı değerde olurdu.

küresel rezerv paradan abd mi vazgeçer bilemeyeceğim, işin o kısmı mecburen fantezi dolu komplo teorilerine kalıyor, ki abd yokken de küresel para rezervi olan değerler vardı. sistem birilerinin hesapları ile ilerliyorsa değişimi abd'nin gerçekleştirmeyeceği ihtimali daha yüksek olabilir.

boru ve tencere gibi ihtiyaçlar için işlenebilir olan demir elementi "paslanmaz çelik" haline getiriliyor. eğer işlenerek paslanmaz çelik haline getirilmiş demirleri ortak değer olarak atasaydık, altına yüklediğimiz anlamın yerini el arabasına doldurduğumuz yükün kendisi alırdı.

altının zorunluluğu, ihtiyaç ve eldeki maddenin imkanı ilişkisi düzleminde bulunuyor; tabii emeğin/değerin karşılığı bunlar mı diyeceksek, o zaman -çok yanlış yerde olmamızla beraber- bitcoin'in madenciliğini de sorgulamamız %100 zorunlu hale gelir, ve doğal olarak bitcoin'i de..

O yolda gittiklerinin sanırım hepimiz farkındayız ama bu bir döngü, ABDnin dolardan çıkması/vazgeçmesi için yerine koyacağını belirlemek bir yana, çoktan yeterince test etmiş ve fazla sezdirmeden sahaya indirmiş olması gerekir, bu çerçevede baktığımda doların emekli olması için hala biraz zaman olduğunu görüyorum. Kaldı ki, pandemiden sonra para kavramı "daha da" elektronikleşti, amaç zaten dijitale geçerek tam kontrolü sağlamak olduğu için, eğer dolardan kurtulma hedefleri varsa biraz daha yavaş hareket edebilme olanakları doğdu.
Altın için not: Altından ne (mesela) boru yapabilirsin, ne tencere, ne de dolap çünkü çok yumuşak ve dirençsiz bir madendir. o kadar da harika bir pozisyonda yer almıyor yani.

hocam geneline katılmakla beraber konuyu bir miktar açmak ve bazı düşüncelerinizin aksinin mümkün olduğunu söylemek istiyorum.


şeyler arasında değişimi sağlarken işlerimizi kolaylaştırmak ve gerçekleştirmek için ortak bir değer atamak zorundayız. ortak değerinin mahiyetinin hiçbir önemi yok, işlevi gerçekleştirebilecek olan her şey olabilir.



periyodik tablonun sağ tarafı değer olarak kullanılması mümkün olmayan gazlardan, sol tarafı birçoğu patlama riski taşıyan reaktif haldeki alkali ve toprak metallerinden, alttaki ikili sıra ise kansere sebep olabilecek radyoaktif elementlerden oluşuyor.

geriye tablonun ortasındaki geçiş metalleri kalıyor. bunlar da sıvı ve gaz olmayan, ortam ısı ve nem koşullarında aşınmayan, patlamayan, kanser riski taşımayanlar olarak elendiğinde; geriye altın, gümüş ve platinyum kalıyor.

gümüş kolay kararıyor, platinyum ise işlem görmek ve şekillenmek için yüksek sıcaklıklara (1600) ihtiyaç duyuyor. geriye her koşulda en avantajlı element olarak altın kalıyor. altın; parlak, güzel ve dikkat çekici bir renge sahip, eritmesi ve şekillendirmesi kolay olan, radyasyon tehlikesi bulunmayan, çok uzun süreler boyunca başka şeylerle etkileşime girip renk ve şeklini kaybetmeyecek kararlı bir element olduğu için şeyler arasındaki değişimi sağlarken kullanabileceğimiz en uygun ortak değer seçeneğidir.






ben exit scam yapacaklarını, yapmaya yaklaştıklarını düşünüyorum hocam :) bütün piyasalar bir kez daha sıçrayabilirse oh ne ala..

Bütün bunları tartışırken tekrar ve tekrar olayın felsefesini iyi analiz etmemiz gerekiyor. Teorik olarak bakarsak trendcoin haklı, miktarı bilinen ve değişmeyecek (çoğalmayacak9 olan şey değerlidir, bu kriteri taşımayanlar risklidir ama "değer" kavramı nedir? Mesela uğruna savaşlar yapılan (hala bile) altın neden değerli, ne işimize yarıyor? Aslında çok iyi bir iletken olması vb nedenlerle başta elektronik olmak üzere kısıtlı sektörlerde ve az miktarda kullanılıyor, yani talep arzın bir hayli aşağısında. Yani altının değeri fiziki anlamda kendisinden kaynaklanmıyor, toplum olarak altının değerli olduğu konusunda fikir birliğine vardığımız için bu noktada.
Aynı şekilde gücü azalmış olsa da, dolar dünyada makbul bir para birimi olmaya devam ettikçe ne kadar miktar sınırı olmasa da değerli kalmaya devam edecektir. Elbette yolun bir sonu var, ucu o kadar da açık değil ama şunu anlatmaya çalışıyorum, dolara talep olduğu sürece falanca miktar fazladan basıldı diye değerini kaybetmez. Kaldı ki biz bunları düşünebiliyoruz da, ABD yönetimi geri zekalı değil (teknokratlardan bahsediyorum), kimse bu kadar göstere göstere kendi ayağına sıkmaz, sistemin kaldırabileceğini hesapladıkları miktarın dışına çıkmamışlardır.

ya şimdi altın ve kağıt para birbirinden biraz farklı şeyler. altın az olduğundan veya piyasadan toplandığından fiyatı artıyor. öteki sürekli coğalmasına rağmen onun da piyasadan silindiğini görmedik. btc diyelim dolar gibi sonradan basılmaya devam etti. bu btc tamamen ortadan kaldırmaz ki.

İşte bütün mesele bu. 21 milyon arzı olan BTC'ye güven sağlam. Ancak adet tamamen illüzyon. Asıl olay paranın değeri, bunu Bitcoin'de çok rahatlıkla görebiliyoruz. Sadece adete bağlı kalınsaydı 1 BTC'nin fiyatının 1$'ı geçmesi absürt olurdu. Aynı şekilde 1 gr altın 1$ diyebilirdik.
Ama ne oldu altın şu anda ons olarak 1700$ seviyelerinde, BTC de 9700$...
Ve ne oluyor. 0,005BTC değeri devreye giriyor. Zaten asıl senaryoda da (bazıları gibi uçarsak) 100 satoshi (0,00000100 BTC) 1,00$'a eşit olsa konu çözülür mü?

Yani 1 satoshi = 1 cent!

Mümkün mü, mümkün ama olay BTC'nin değeri bu kadar yükselecek mi ya da yükselecek kadar uzun süre hayatta kalacak mı...
Arz bu noktada önemini kaybediyor işte. Olay decimallere inince arz önemsiz. Ama paranın market değeri önemli ve BTC en tepedeki noktadan halen uzakta...

@jopen Hocam güzel başlık açmışsın. Bilgisi olan kişilerde istifade ederiz inşallah. Bu total suply konudu bende takıntı. Belki de yanlıştır ama bir para ne kadar çoksa o kadar değersiz olur. Dünya çapında şu da bir gerçek ki en çok karşılıksız basılan para dolar. Crypto da belki projesi işleyen kabul gören bir para çok iyi yerlerde olabilir zamanla ama hepsi btc ye bağımlı olduğu için o da nasıl olacak bilmiyorum. Mesela xrp btc ile birlikte ralli yaparsa çok iyi yerlere geliyor. Onun dışında doğru düzgün bir atraksiyonu yok. Bankalar ile adı geçiyor ama ne kadar aktif kullanılıyor hic fikrim yok.

kesinlikle net olan sınırlı varlıklar değerlidir, zaman ve şartlar ile de değişmez.


fed 2008 küresel ekonomik krizinden kurtulmak için 200 yıllık tarihi boyunca bastığı para olan 800 milyar dolar paranın 4 katını basarak, toplam basılan yaklaşık parayı 4,4 trilyon dolara taşımıştı. fed'i takip eden diğer ülke merkez bankalarının bastıkları ile toplamda yaklaşık olarak 20 trilyon dolar basıldı.




fed 2018'den 2020'ye kadar 1 trilyon doları geri toplayıp yakacaktı (grafikte kırmızı ile işaretleyerek küçülüyor diye yazmışlar); ama evdeki hesap çarşıya uymadı ve bugün içinde bulunduğumuz krizi atlatmak için sınırsız para basacaklarını açıkladılar. https://youtu.be/v1fvUHGby2o




1800'lerde 1 dolar ile gerçekleştirilen alım gücü, bugün ile karşılaştırıldığında 20 dolar gibi bir şey oluyor. dünya üzerindeki altın rezervlerinin de çoğunun kurutulduğunu okumuştum, çoğu gitti azı kaldı.

sonuç: bitcoin'in 21 milyon adet üretilmesi maddesi değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez :))

Hep aklımda olan soruydu bu! Bugün bir konuya yorum yaparken yine gördüm ve bu soru aklımda geldi. Şimdi dünya üzerinden basılan kağıt paranın tek adresi DOLAR, dünya ekonomi sistemi bu para üzerinden dönüyor ve bunun tam net bir rakamı yok. İkinci olarak ALTIN hala dünya üzerinde rezervleri olduğunu biliyoruz.

Peki Kripto Ekosistemi olarak gerçekten net olan varlıklar mı değerli? yoksa amacı görsün işlevselliği olsun miktar önemli değil mi?

Tamam Satoshi demiş ki zamanında sadece Bitcoin' den 21 Milyon adet üretilecek, ama zaman şartlar değişir mi? Bu arada Bitcoin bu işin miladı onun tarihten silinmesi demek tüm Kripto olayını sıfırlamak lazım diye düşünüyorum...

Şu konuda gördüğüm supply meselesi;