Topic: Batmış bir projenin hikayesi - page 2. (Read 670 times)

Projeyi geliştirirken yaptığınız en büyük hata hakkındaki fikrim değişti. Şu an piyasadaki en kötü yatırımcı profili Türk yatırımcılar şüpheniz olmasın. Bir proje yatırım yapmaktaki amaç gelişiminden kar etmektir ancak her konuda olduğu gibi bizim milletten bugün piyasaya giren birisini Satoshi ile karşılıklı oturtun ona bitcoini nasıl geliştireceğini anlatmayı deneyecektir.

Bir çok projenin gelişimini takip edebilmek için discord yada telegram kanallarındayım. Piyasa hakkında ve hatta yatırım yaptığı proje hakkında zerre fikri olmayan yatırımcıların ekiplere karşı saçma sapan baskılarını okumamak için yerel gruplardan ayrılıyorum. Yatırım yaptıkları projenin sahibi zannediyorlar kendilerini.

Projeniz ne olursa olsun yol haritanızı belirler ve ürününüzü geliştirmeye devam edersiniz. Yatırımcıyı dinlediğinizde kısa dönem karları için uzun vade gelişimi zedelersiniz. Merkez bankası kasasını seçim kazanmak için boşaltan siyasetçiler örneğindeki gibi.

 Aslında anlatılacak çok belirgin bir şey yok, biraz ondan biraz bundan karmakarışık bir durum oldu sonuçta ama sonuç olarak başarılı olamadı kısacası.

 Başladığımızda nisandı, nisan sonu mayıs başı gibi marketplace açılır, bizim token ile oyunlarınızı ucuza alabilirsiniz dedik insanlara. Şuan bu yapılabiliyor mesela, ama bizim bunu açmamız haziranı buldu. Anlaşma sağlarız bir çok key satan firmayla dedik, daha doğrusu bir çok böyle firma var, biriyle sağlarız dedik, hepsiye görüştük, bir tane bile olumlu dönüş olmadı. Sonuç olarak zararına indirimli sattık, bu da iyi sonuç vermedi ekonomimiz açısından tabii, dedik ki şimdilik idare edelim, büyüdüğünde çok fazla alışveriş olunca bu sefer kabul ederler artık, zaten oraya kadar bile gelemedi konu.

 Mayıs başı gibi hafif çalkantı başladı, hadi napıyoruz nedir, reklam verin uğraşın falan diye community sürekli bir baskılamaya başladı. Fakat biz zaten söylediklerimizi yapıyorduk? Yani marketplace açılmaması dışında ki isteklerin tamamı çok saçmaydı. Habire bir "reklam verin!!" baskısı zaten aşırı saçmaydı, bir projeye yatırım yaparken o proje marketing bütçesi olarak milyon dolarlar harcar umuduyla mı yatırım yapıyor herkes? İlginç bir şekilde mayıs ayı boyunca biz projeyi geliştirmeyle ve telegramda aktif olup insanlarla konuşmaya çalışırken, sürekli bir satış geldi, sürekli bir gidenler oldu, bu da sürekli fiyatı düşürdü tabii.

 İki tane problemden ötürü asıl çöküş geldi, o iki problem zaten komple bitmemize sebep oldu diyebilirim, bittiğini anlamamız uzun sürdü ama o an bitmiştik. Bunlardan birincisi arbitraj botları, swap gibi yerlerde bizim gibi küçük cap projelerin bütün LP varyasyonlarını kontrol edip, nerede ne kadar alır satar kazandırır hepsini önceden ayarlamış adamlar, bu da tabii her gün deli gibi al-sat yaparak düşürenlerle doldu. Bir pairden alan oldu fiyatımız mı yükseldi? Diğer pair ile match edip arbitrajla hop tekrar düşürdü aynı seviyeye adamlar. Bu zaten başlı başına müthiş yeterli bir sebep, bir şey yapamadık, durduramadık.

 Bunun üstüne birde pancakeswap router üzerinde çalışırken, apeswap bize teklif sundu, gelin, 50k+ TVL yapın bize, bizde size 50k marketing bütçesi verelim. Zaten bütün herkes bağırıyor nerede marketing nerede bu devlet diye, dedik kabul edelim. Tabii bunun için en baştan kontratı yazıp, yeni bir token çıkarıp, ilk tokenı olanlara yenisini verme yöntemini uygulamamız gerekti. Bunu yapınca parayı alan sattı, parayı alan sattı, resmen dipleri gördük, apeswaptan mı nefret ediyorlardı nedir bilmiyorum, bir aydır tutan adam apeswapa geçince anında satıyorum ben dedi gitti.

 Sonuç olarak bizimde hatalarımız olan, yatırımcıların saçma istekleri olan, birde kontrol dışı etkenlerin falan olduğu bir karmakarışık süreç sonrasında, komple bittik. Hala orada duruyor, hala grubundayız, hala bakıyoruz, ama hiçbir şey yapamıyoruz. Ne elimizde bir para kaldı, ne ilgilenen herhangi bir yatırımcı. Hem bizim hem bir çok yatırımcının parası böylece uçtu gitti, onuda hiçbir zaman tam anlayamadım zaten, ben kazanamadıysam, yatırımcı kazanamadıysa, bu yatırılan para nereye gitti? Kim bilir.

 Aşağı yukarı olay bu, işin daha detaylı komik anılı kısımları falanda var ama genel hatlarıyla bu.

 Sorusu olan falan varsa cevaplayabilirim, yoksa konu aşağı yukarı bu kadar, aklıma bir şey gelirse belki gelir yazarım tekrar, gelmezse anca soru falan sorulursa cevaplarım, o da olmazsa konu kendiliğinden eskir ve cevapsızlıktan yokolur kaybolur gider.

Yazın yazın devamını tahmin ediyorum ama burada ders alınacak bir tecrübeler silsilesi var.
merakla bekliyoruz.

Okudum fakat devam etmenizi öneririm peşini bırakmayın

Hiç bir şey tek denemede bulunmamıştır. Bir fikir oluşturup bu fikrin peşinden gitmenin bile çok değerli olduğunu düşünüyorum, bu açıdan sizi tebrik ederim. İlk girişiminde başarılı olmak tecrübe edinmek adına gelecekte negatif durumlar bile oluşturabilir. Aslında fikriniz kötü değil, lokal olarak uygulanabilse bile size geri dönüşü olabilir. Oyunlara ulaşmakta yada değiştirmekte sorun yaşayan bir çok kişinin problemini çözebilir. Blockchain temelli olmasına yada bir tokeni olmasına da gerek yok.

Hikayenizin geri kalanı aslında piyasada iş yapacak dürüst insan bulmanın ne kadar zor olduğunu anlatıyor. Son 2 senedir biraz içerisinde bulunduğum için bir proje başlatmamış olsam da süreçlerin nasıl ilerlediğini, sektördeki çoğu kişinin iş ahlakının ne kadar düşük olduğunu çok iyi öğrendim. ~100k dolar reklam ücreti alan sözde tanıtım şirketlerinin anlaşma sağlanıp işin karşılığını yerine getirmediğini defalarca gördüm.

Bence en büyük hatanız her işi profesyoneline devretmemek. Para kazanıp kaybetmekten bağımsız olarak oturup her aşamayı yeniden gözden geçirmeniz ve hataları tespit etmeniz bu başarısız projedeki en büyük kazancınız olacaktır.

 Selam arkadaşlar,

 2021 yılı içerisinde, gayet iyi niyetle yola çıktığımız, tutar dediğimiz, ne rugpull, ne scam peşinde olmadığımız, projemizin, artık kabul etmemiz gereken en dibe gelmesi sonucu artık hikayemizi anlatmaya karar verdim. Belki ileride proje yapmak isteyip bizden ders çıkaranlar olur, belki bakıp gülüp eğlenmek isteyen olur, önemli olan ben biraz içimi dökeyim, belki kimse okumaz bile.

 Tek seferde hepsini yazmak zor olur, uzun bir süreçti, o yüzden bir kaç parçaya bölüp mesaj mesaj yazarım büyük ihtimalle. Arada sorusu olan olursa, gerçi ipleyen olur mu onu bile bilmiyorum, onlarada cevap yazarım.

 2020 Aralık ayında 3 arkadaş (ki aslında fiziksel olarak bir araya gelmişliğimiz hiç yok, telegramdan tanışıyoruz 5+ yıldır), bir araya gelip, madem bu kadar proje yapılıyor, biz neden yapmayalım bir tane dememizle başladı her şey. İlk etapta gördüğümüz başka bir projenin benzerini yaratmak istedik, hem bize gelir olur, hemde insanlar madem bu projeyi kullanıyor, belki bizim projedende faydalanırlar dedik. Fakat proje sadece birebir kopyası olacağı ve başka hiçbir işe yaramayacağı için, pek bir faydasını göremeyeceğimizi, ve açıkcası "dolaylı scam" gibi bir şey olacağına kanaat getirdik. Dümdüz para çalmak mı? Hayır, ama neden gidip birebir başka bir projeyi kopyalamış yere yatırım yapılmalı ki? Scam'in dolaylı hali.

 Sonra oturduk, olan bir şeye ne katabiliriz onu düşünmeye başladık. Arkadaşlardan birisi en kolay ekleme yapılabilecek projenin pancake olduğunu farketti. Sonuçta front end ve backendin çoğu hazır olarak opensource vardı, yani istesek yine birebir kopya proje yapabilir miydik? Yapabilirdik. Fakat buna bir şeyler ekleyerek insanlara fayda sağlayabilir miydik? Asıl soru buydu. Çünkü birebir pancake yapıp sadece adını logosunu değiştirsek, bu dümdüz scam olmasa bile yine dolaylı scam dediğimiz olaya çıkacaktı.

 Aynı süreçte bir kaç yerde birden oyunlar fazlasıyla pahalı çıkmaya başladı. Dümdüz bir oyun 700+ liralara falan gelmişti, gerçi şimdi ondan bile fazlaya satılan var, maalesef bölgesel fiyatlandırma yapmayan bir çok firma yüzünden insanlar bazı oyunları oynama fırsatını kaçırıyordu ülkede. Bu tabii global bir sorun değildir büyük ihtimalle, vardır yine böyle olan ülkeler ama sonuçta herkese geçerli mi? Onu bilmiyorum. Fakat lokal bir problemden yola çıkıp, global bir proje yapmak gibi aptalca bir fikrimiz oldu.

 Sonuç olarak bizim "gametoken" diye adlandırdığımız projemizin ana fikri doğmuş oldu. Amaç, pancake gibi bir proje yapıp, üstüne birde oyun key'leri satan bir marketplace açmaktı. Böylece bizim projede stakelediğiniz ve aldığınız tokenları kullanarak indirimden oyun alabiliyordunuz. Tabii ki paranızı gidip Cake gibi daha güçlü bir token'a yatırıp, oradan gelen parayı bozdurup, gidip oyun almak mümkün, o yüzden biz bunun tek yolu değildik, ama yinede şansımızı denemek istedik.

 Aramızda ciddi miktarda bir para topladık, ciddi derken eminim burada milyonları olan insanlar vardır, ama bizim için ciddi bir miktardı, onbinlerce dolar bir araya gelince, artık projeye başlama zamanı geldi dedik, bu süreçte yazılım kısmına bakan arkadaşımız elinden geldiğince nasıl yapıldığını öğrenmeye çalıştı, kendisi yazılımcı falanda değildi, sadece en meraklımız oydu, ve gerçekten bazı şeyleri başardı. Tabii bu yetecek düzeyde değildi, zira ciddiye alınmak istenen bir projenin yazılımcısı "konuya meraklı yae" bir insan olamazdı. Tasarım desen kimsede yok, e 24 saat online ol desen olamayız. Noldu? Tabii ki bunlar hep parayla çözüldü. Ona 500 ateşle, öbürüne 1.5k ver, diğeri bir şey yaptı 150 daha gönder, falan derken bir baktık ki biz zaten kafadan projenin parasının yarısını projeyi yaptırmaya harcamışız.

 Sonra bir kaç tane hemfikir olunmayan kararlar alınıldı. Proje çok çabuk açıldı, hemen piyasaya sürüldü, hadi biz pre-sale açtık gelin diye, pre-sale açıldığını bir tek üçümüzün haberi vardı bundan, daha sıfır reklam yapmışız, telegram grubunda ki arkadaşlarımızın bile henüz haberi yok. Neyse sağlık olsun dedim devam ettik, reklam vermeye başladık sağa sola, binlerce dolarda bu süreçte gitti mi? Kaldı geriye sıfır paramız, zaten ortaklardan biri deli gibi kendi tokenımızdan alıyordu, eline geçen her kuruşla alıyordu, projeye olan inancı o kadar yüksekti. Açıkcası ben tam tersine kendi projeme kendim yatırım yaparsam scam gibi gözükür mü diye korktum, zira bir gün artarsa satarım ben bunu dedim, el kendine aldı kendi sattı falan olmasın diye korktum uzak durdum. Hala daha 1 tane bile elimde yoktur.

 Proje başladı başlamasına ama, öyle böyle bir başlama değil, alt tarafı 2 kişi aktif çalışıyoruz, 24 saat insanlar yazıyor şu ne zaman bu ne zaman. İnanın o ilk 1 ayı anlatması kafadan 3 mesaj sürer. Sonra 1 ay bitince yavaş yavaş çökmeye başladık zaten.

 Kendimce en büyük hatamız, reklam yerlerini belirlemeden başlamış olmamızdı. Daha nereye reklam versek bilmezken atladık ortaya, sonra sudan çıkmış balık gibi neye yatırım yapalım bilemedik. Projeden elimize geçen paralarla ya dolandırıldık, ya da adam akıllı hiç kimsenin gelmediği reklamlara gitti para. Bir keresinde 3.2k dolar parayı, sırf telegramda sağda solda adam spamlesin diye verdiğimizi öğrendik, tabii anlaşma bu değildi, dolandırdı, çok klas, çok düzgün yerler gösterdi buraya yapıcam diye, bizde baktık oha buralar reklam alıyor muymuş? Dedik, sonra bir dolandırıldık, bir dolandırıldık, adam gitti apalakasız yerlere spamledi bizi, zaten mesajların yarısı siliniyor. Kısacası reklam olarak nereye vereceğinizi iyi bilmezseniz deli gibi para harcasanız bile sonucu aynı yere çıkıyor, 400 dolar verip 1000+ kişiye ulaştığımızda, anlattığım gibi 3.2k verip bir yere ulaşamadığımızda oldu. Proje daha yapım aşamasına girer girmez f/p oranı en iyi reklamları bulmanız şart. Sonradan twitter influencerları falan bulduk ama artık iş işten geçmişti.

 Her türlü iyi anıyorum ben, bir şeyler öğrendim, tecrübe edindim, ayrıca baya bir eğlendim, hayatımın bir köşesinde anı olarak kaldı, ekonomik olarakta çok kötü değildi, büyük bir para kazanamamış olsak bile, zararla çıkmadım ben, o açıdan memnunum sonuçtan. Ama çooook daha iyi olabilecekken, bazı salaklıklarımızdan dolayı bu hale gelmesine üzülmedim desem yalan olur. Hatayı yaparken hata olduğunu bilmiyor ki insan, bilse zaten yapmaz o hatayı.

 Acıktım, gideyim yemek yiyeyim, kalanına sonra devam ederim belki, belkide etmem, bilmiyorum.