Avrupa'da mesela çöpler ayrıştırılıp ayrı ayrı çöp kutularına atılıyor sadece bunu bile yapabilmiş olsak bir çok şeyi çözebiliriz ve belediyeler gıda atıkların gübre elde edip sonra bunu satarak belediyeye ülkeye katma değer yaratabilirler ama kim uğraşacak değil mi? Eskiden bizim büyük baş hayvanlarımız vardı ve gıda atıkları hayvan yiyeceği olarak kullanılırdı asla çöp olmazdı fakat günümüzde hayvancılık köylerde bile yok denecek kadar azaldı.
Belediye kendi eğer isterse bir sistemle kendi de ayırt edebilir.İlla ki herkesin farklı farklı ayırt etmesine bile gerek yok ama çoğu belediye için belediye makamı sadece para kazanabilecek özgür bir kasa olduğu için halka hizmet konusunda pek dertleri yok.Belediyelerin hepsi kendini düşünen ve vatandaştan para kazanmak için yırtınan kişilerden oluşan bir kaç kurum.Çöp ayırma, çöp imha etme alanları bile bazı şehirlerde yerleşim yerinde.İnsanlar çöp kokuları içinde yaşamaya çalışıyor.Bunu yapmak için çabalayacaklarını zannetmiyorum.
Bu o kadar kolay bir durum değil yani düşündüğünüz kadar basit değil bunun nedeni yine bizim toplumumuz çünkü çok çeşitli çöp üretebiliyoruz bu nedenle bütün çöpleri bir kamyonda toplayıp sonra bunları ayrıştırmak oldukça zor bir durum ama evlerde iş yerlerinde gıda atıkları için farklı diğerleri için farklı çöp kutusu poşetleri yapılarak bile bu iş çözülebilir ama bunun için neredeyse hiç bir belediye uğraşmaz gibi geliyor. En basitinden bir çok kurumda kağıt şişe plastik atıkları için belediyelerin renkli kutuları var ama ben dahaca bir kere bu kutuları boşaltmaya geldiklerini görmedim.
Çalıştığım kurumda her katta 5 ayrı çöp kovası var. Her türlü çöpü atarken ayrı ayrı paketler halinde atmaya arkadaşlar da bende öze gösteriyoruz. Buraya kadar sorun yok. Çöp toplama merkezinden de yine çöpler ayrı ayrı konacak şekilde bir atık depomuz mevcut. Bak bu da güzel.
Yalnız bu çöpleri toplamaya gelen personel bir çöp foşeti çıkartıp bu 5 ayrı çöp kovasını aynı çöp poşetine boşaltınca işler biraz karışıyor. Sonra bu poşetler ayrı ayrı çöp olan toplanma yerine gidiyor. orada da yine karışık. En son nerede ayrışacak yada imha edilecek se oraya gidince belki orada ayrışıyordu. Bizdeki yolculuğu aynı poşette başlıyorlar sonuçta.
O durum klasik. Hani Cem Yılmaz diyor ya, sen De la falan filan yemeği söylüyorsun ama arka planda Sivaslı usta var... Yazdığına benzer o kadar çok örnek biliyorum ki, artık ayrıştırma elemanları koymanın esas israf olduğuna inanıyorum.
Sen oraya bir sürü kutu, kova her neyse koymuşsun, şu şuraya, bu buraya vb yazmışsın ama son tahlilde hepsi aynı kamyonla aynı yığına gidecek büyük ihtimalle.
Eskiden odalarda çöp kovaları vardı. Akşamları bunlar görevliler toplardı. Hep aynı poşete konurdu. O zaman için yaklaşık 5 yıl önce söylenen 86k liraya her kata 5 li kova seti kondu. Sonra odalardaki çöp kovaları toplanıp imha edildi yani çöp oldu. Biz kurala uyduk. Kural koyanlar yine eski sisteme döndüler. Biz istiyorlarsa eski sisteme yeniden döneriz ama onlar bizim gibi uyar oğlu değillerki.
Sen ben gibiler maalesef bu ülkenin marjinalleriyiz verbakalim. Bizim sokağın köşesinde cam kumbarası var (neyse ki onu ayrı bir kamyon gelip topluyor,) ve şişeleri, kavanozları vb hep oraya atarım, ben poşetten oraya aktarırken bön bön bakıyorlar, çöpünü ayrıştırırsın gülerler, karşıya geçmek için trafik ışığını beklersin arkandaki homurdanır, araç kullanırken birkaç yaya görür, geçsinler diye durursun (tabii ki sokak arası, otoban değil) arkadaki zaart kornaya asılır, şeridinde sakin ve akışa uygun hızda gidersin, arkadaki selektörle (en sol şerit değil) taciz eder vb.
Valla artık eskisi gibi "olsun, belki onun da..." diye empatik düşünceler beslemiyorum, artık farkındayım, ben evrim sınavını geçtim ama birçok kişi daha maymundan gelememiş, hatta yola bile çıkmamış.