IOVO Nedir?
IOVO, veri biliminde "directed acyclic graph" yani DAG olarak tabir edilen yönlü düz ağaç yapısında oluşturularak çeşitli uygulamalar sunan bir platformdur. IOVO, kullanıcı verilerini bu yönlü düz ağaç yapısında bulunan uygulamalarla paylaşır; ve bu verileri saklayarak güvence altına alır. IOVO bünyesinde saklanan kullanıcı verilerine, kullanıcıların izni olmadan başkalarının erişimi mümkün değildir. Bu bağlamda bir kullanıcı verilerini diğer uygulamalar ile paylaşmayı kabul ederse, bu verilere erişildiğinde ve kullanıldığında önceden belirlenmiş bir ücret alacaklar ve bunu IOVO platformunda değerlendirebileceklerdir.
Kullanıcılar, verileri üzerindeki kontrole kendileri sahipken, verilerinin ne kadarının başkaları için dışarıdan erişilebilir olduğuna karar verebilecek ve bu durumda söz konusu verilere dair her sorgulama eylemiyle birlikte bir ödeme alacaklardır. Yani IOVO kişisel bir veri cüzdanı olarak hizmet vermektedir. Bunun yanında IOVO büyük veriler üzerinden sınırsız şekilde analizlere imkan veren global bir veritabanı görevi üstlenmektedir. IOVO, platform ve uygulama sahiplerini kullanıcılar ile bir araya getirerek, yeni bir veri ekonomisi oluşturmak için altyapı sağlamayı hedeflemektedir.
IOVO Hangi Soruna Çözüm Olarak Geliştirildi?
IOVO, merkezi olmayan bir veritabanı ekosistemidir. Veri sahipleri ve bu verileri kullanmak isteyen uygulama sahiplerini bir araya getirerek verimli bir ekosistem oluşturmayı amaçlamaktadır.
IOVO, kullanıcıların kişisel verileri hakkında tam yetkiyle kontrol sağlaması için tasarlanmıştır. Platform, tüm kullanıcıların verileri ve bunların nasıl paylaşıldığı hakkında tam bir yönetim imkanı sağlarken; kullanıcıların hangi verilerini paylaşacağına, kimlerin erişim sağladığına ve bunun için ne ödenmek istediğine kendileri karar verir. Kullanıcılar, tüm kişisel verilerine ve bundan elde edilen diğer veriler hakkında bilgi sahibidir. Bu özellik IOVO'yu, her türlü veri ile ilgili bilginin genel kayıtlarını bulundurmasının yanı sıra, tüm olası puanlama ölçekleri ve bu bilgiden elde edilen bilgilerin bir veritabanı olan global bir veritabanı ağ altyapısı haline getirir.
IOVO kullanıcılar, uygulama sahipler ve veri analistleri gibi birçok gruba hizmet vermek üzere tasarlanmıştır.
Kullanıcılar: IOVO ekosisteminde kullanıcılar verileri hakkında tam yetkili konumundadır ve bu durumun getirdiği birçok avantajdan faydalanırlar. Bunlardan öne çıkanları ise şunlardır...
- Veri mülkiyeti ve IOVO ağına ulaşım
- Veri güvenliği ve şeffaflık
- Gizlilik
- Kişisel verilerinden kazanç elde etme
Uygulama Sahipleri: IOVO, uygulama sahiplerine kapsamlı bir veri güvenliğini garanti eder. Ayrıca IOVO, uygulama sahiplerinin bu verileri kullanarak para kazanmasını kolaylaştırır. Bunun yanında kapsamlı veri güvenliği ve gizlilik standartlarını karşılayarak kullanıcı büyümesini destekler.
- Veri cüzdanı ile IOVO global veritabanına erişim imkanı
- Sahip olunan verilerden kazanç elde etme
- Veri güvenliği
- Daha fazla kullanıcıya ulaşmak ve kitle büyümesi
Şirketler ve Veri Analistleri: IOVO veri analizii ve veri taraması için güçlü bir ağ veritabanıdır. IOVO altyapısı, dış analitik araçlara kolay erişim imkanı sunularak kapsamlı bir şekilde analiz dostu şekilde donatılmıştır. Araştırmacılar ve veri analistler IOVO platformundan faydalanabilirler.
- Büyük veri analizi için ağ genişletme imkanı
- Güvenli şekilde veri depolaması
- Veri analizi ve veri araştırması
- Tam anlamıyla anonim kalma imkanı
- Kullanıcılar ile doğrudan iletişim imkanı
IOVO'nun Gereklilik Nedenleri
Teknolojinin günden güne gelişimiyle beraber sosyal ve ekonomik gerçeklikler giderek veriye bağımlı hale gelmektedir. Veri akışı, verilerin depolanması, yönetimi ve değerlendirilmesi politika ve ekonomideki iktidar yapılarını tanımlar hale gelmiştir. Tüm verilerin merkezileştirildiği ve tek elden yönetildiği süreçler demokrasiye zarar verir ve insani değerdeki mevcut ve gelecek düşüşün temel nedenidir. Bu bağlamda IOVO'nun iki temel gereklilik nedeni bulunmaktadır.
Büyük organizasyonlar ve şirketler, gezegendeki hemen hemen her insanın sosyal ya da iş hayatındaki faaliyetleri tarafından üretilen verileri toplar ve değerlendirir. Bireyler kendi verileri üzerinde herhangi bir kontrole sahip değildir ve bunların nasıl kullanılacağını belirleyememektedir. Büyük kitlelerin verileri toplanıp, bunun üzerinden para kazanılırken bu verileri üreten kişiler hiçbir fayda sağlayamaz. Tek taraflı bir kazanımın, kullanıcılara hiçbir faydası yoktur ve adil olan verileri kullanılan tarafın bundan bir fayda elde etmesidir. İşte bu nedenle IOVO kullanıcılar için temel bir gerekliliktir.
İşin şirketler ve uygulama sahipleri kısmına geldiğimizde ise dünya üzerinde kolayca tarama yapılabilecek ve analiz edilebilen kümülatif bir global veritabanına ihtiyaç vardır. IOVO platformu, akla gelebilecek her alanda veri analistleri ve araştırmacılar için erişilebilen kapsamlı bir veritabanı sunan bir ekosistem inşa ederek sektördeki bu gerekliliğe çözüm sunmaktadır. Bu sayede şirketler ve uygulama sahipleri iş konusunda kitlelerini genişletebilecek ve daha fazla insana hizmet verebileceklerdir.
IOVO Platformunun Yapısı ve Aşamaları
- IOVO Merkeziyetsiz Uygulama Altyapısı (dApps)
- IOVO Akıllı Sözleşme Ekosistemi
- IOVO Sanal Makine Ortamı
- Benzer Yapılı Şifreleme
- IOVO İşlem Döngüsü
- Protokoller Arası Dosya Sistemi
- IOVO Veri Değeri Zincir Ağı
Yukarıdaki aşamaların birbiriyle ve blokchain yapısıyla birlikte uyumlu hale gelerek oluşturduğu IOVO platformu, veriler hakkında tüm işlemleri kolaylıkla halledebilecek ve çeşitli sektörlere uygulanabilecek çözümler sunma kapasitesine sahip bir platformdur.
IOVO Ağı ve Merkezsiz Uygulamalar
IOVO, P2P yani eşler arası bir ağdır. Bu da IOVO ağına kullanıcıların istedikleri zaman katılabilecekleri ve işlem yapmaya başlayabilecekleri anlamına gelmektedir. Ağa bağlı her kullanıcı, işlemlerin bir ileticisi olarak işlev görür; ve gelen işlemleri ağdaki diğer nodlara iletirler. Bu durum her işlemin bir saniyede sistemdeki bir doğrulayıcıya ulaşmasını sağlar. Doğrulayıcılar, işlemlerin doğrulanmasından sorumludurlar ve her işlemi doğru olup olmadığını kontrol ederler. Ayrıca doğrulayıcılar, eğer varsa akıllı sözleşme kodlarını çalıştırırlar.
Merkezi bir uygulama ağında, merkezi bir sunucu ve onunla iletişim kuran istemciler bulunur. Bu istemci cihazlar akıllı telefonlar, tabletler ve dizüstü bilgisayarlar içerir. IOVO ise tüm kullanıcıların eşit olduğu merkezi olmayan bir uygulama ağı sistemidir. Bu nedenle, tüm bağlantılar ağ içindeki rastgele nodlar arasında eşit olarak dağıtılır. İstemcilerin geçerliliğini sürdürdüğü bu sistemde bazı nodlar doğrulayıcı olarak çalışmaktadır.
IOVO'nun Gelişim Süreci
Platformun İlk aşamalarında, IOVO ağı doğal olarak çok fazla veri içermeyecektir. Ağ için bilgileri toplamak ve kullanıcılar ve uygulama sahipleri için kullanılabilir derecelendirmeler oluşturmak için zaman alacaktır. Kullanıcılar işlemleri onayladıktan sonra coin kazanma şansına sahip olacaklar. Beklenen kazanç, kullanıcının birleştirilmiş değeriyle orantılıdır: Bu, başlangıçta kullanıcının hissesine eşittir, ancak IOVO platformu belirli bir aşamaya gelince değer puanlarına sorunsuz bir şekilde dönüşecektir. Bu mekanizma, kullanıcıları platformu daha fazla kullanmaya teşvik eden derecelendirmelerini artırmayı amaçlamaktadır. IOVO bu aşamaya doğru ilerledikçe yeni derecelendirmeler oluşturduğundan madencilik daha az karlı hale gelecektir.
IOVO Cüzdanı
IOVO cüzdanı, kullanıcıların IOVO ağına girişlerinde kullanacakları cüzdan olarak tasarlanmıştır. IOVO cüzdanının esas amacı veri paylaşımı, mesaj alma, IOVO tokenlerini kullanarak işlem yapma ve token toplama gibi temel cüzdan işlevlerine erişim sağlamaktır.
IOVO cüzdanı, bir kullanıcının tek bir ana anahtar kullanarak birden çok adresi yönetmesini sağlar. Bu çoklu cüzdan sistemi her kullanıcıya, ana anahtarın bilinmesi kaydıyla verileri başka bir cihaza kolayca aktarma imkanı ve veriler üzerinde tam kontrol sağlar. Kullanıcılar, IOVO ağındaki her bir uyuglama için yeni bir adres oluşturabilirler ya da tek bir adres kullanarak birçok uygulama arasında bu adresle işlem yapabilirler. Böylece kullanıcılar belirli bir uygulama için gizlilik tercihlerini istedikleri zaman değiştirebileceklerdir. Bu da IOVO'nun vaad ettiği anonimlik ve veri güvenliği konusunda tam olarak nokta atışı bir sistemin belirtisidir.
IOVO Tabanlı Uygulamalara Örnekler
IOVO platformunun sosyal ve ticari uygulama alanları neredeyse sonsuzdur ve entegre edileildiği takdirde tüm iş alanlarını kapsayabilir. Bunun nedeni platformdaki puanlama sisteminin hem farklı piyasa davranışlarından örnekler içermesi; hem de belirli kullanıcılara mal ve hizmet şartlarını ayarlamak için gerekli bilgileri sağlamasıdır. İnsan hayatında büyük önem taşıyan bütün alanlara entegre edilebilen IOVO tabanlı uygulamalara aşağıdaki örneklerle devam edebiliriz.
Gıda Kalitesi ve Dağıtım Sektörü
Yeni bir blockchain olarak çalışan ve tamamen operasyonel bir uygulama olarak tasarlanan IOVO, insanlığın karşı karşıya olduğu önemli bir sorun haline gelen gıda kalitesi konusunda çözüm için bir temel oluşturabilir. Gıda kalitesi insanlık için oldukça önemlidir ve ihlali durumunda geri dönülemez sonuçlar ortaya çıkabilir. IOVO ağında gıda üretimini puanlandıran ve yiyecek dağıtımını mağaza veya restoranlardaki nihai tüketicilere ulaşıncaya kadar izleyen bir alt veritabanı oluşturmak oldukça kolay bir uygulamadır. Bu veritabanı ile birlikte kullanıcılar gıda kalitesi konusunda bilinçlenecek ve sektörün kalitesi de bu ölçüde artacaktır.
Bankacılık ve Finans Sektörü
IOVO uygulaması, karmaşık bir bankacılık ve işlemsel işlem altyapısı için güvenli temeller oluşturmak için operasyonel olarak kullanılabilir hale dönüştürülebilir bir yapıdadır. Merkezi olmayan bir veritabanına ek olarak, bankacılık ve finans kurumlarının tekliflerini düzeltmek ve sektörün gerektirdiği aksiyonları almak için güvenilir puanlamalara ihtiyaçları vardır. IOVO ile oluşturulacak bir veritabanı bankacılık ve finans sektörünün önemli bir ihtiyacını karşılayacak şekilde konumlandırılabilecektir. Bu sayede hem bankacılık sektörünün veri alanındaki yükü azalacak; hem de kullanıcılar daha iyi analiz edilebileceği için bu avantajlar kullanıcılara yansıyacaktır.
Sigortacılık Sektörü
Sigortacılık sektöründe daha önce puan alan tüketici davranışlarına dayalı olarak fiyatlandırma dinamik olarak ayarlanarak risk analizi yapılmaktadır. Örneğin, bir araba sigortası, iyi ya da kötü bir sürüşün önceki örneklerine dayanan bireysel bir davranışı yeniden tasarlamak isteyebilir. IOVO uygulaması veri toplanmasını, depolanmasını ve işlenmesini kolaylaştırarak kullanıcıların otomotiv tarihinin ve davranışlarının gelecekteki hizmet şartlarını gösterecek şekilde güvenli ve şeffaf bir şekilde puanlanmasını sağlayacak şekilde geliştirilebilir. Bunun akabinde IOVO platformunun merkezi olmayan veri depolama yapısı sayesinde, sigorta şirketleri bir puanlama sistemi oluşturabilir ve IOVO kullanıcılarına bu doğrultuda ulaşabilir.
Tüm bunlar IOVO'nun yerine getirebileceği sayısız kullanım durumunun sadece birkaç örneğidir. Piyasada mevcut olan tarayıcılar, iletişimciler, e-ticaret ve diğer ticari araçlar da dahil olmak üzere, IOVO platformu üzerinde her türlü veri işleme ya da puanlama odaklı uygulama oluşturulabilmektedir. IOVO platformu, zaman içinde birçok uygulama alanında kullanılarak adından söz ettirecek ve bu durum daha fazla sektöre girişine zemin hazırlayacaktır.
IOVO'nun Diğer Veri Projeleriyle Karşılaştırılması
IOVO sektördeki diğer veri projeleriyle karşılaştırıldığında özellik ve kullanım açısından tamamen farklı ve özgün bir yapı sunmaktadır. Hassas veri özelliği ile öne çıkan IOVO, yüksek derecede veri koruması ile bu konuda diğer veri projelerinden oldukça üstündür. Kendi cüzdanı bulunmasının yanı sıra dışarıdan gelecek olan saldırılara karşı korumalı bir yapıda tasarlanan IOVO, bu açıdan kullanıcılarına güven vermektedir. Bununla birlikte kendi blockchain'i olması ve DAG teknolojisini kullanması da diğerlerinde bulunmayan özelliklerdir.
Merkeziyetsiz depolama özelliği şeffaflık açısından tercih edilme sebeplerinden biri olan IOVO veri analizi, kullanıcılar tarafından oluşturulan akıllı sözleşmeleri desteklemesi, uygulama desteği ve çeşitliliği ile sektördeki tüm rakiplerinden üstün olmakla birlikte; öncü ve devrimci bir teknolojinin geliştiricisi konumundadır. Tüm bu üstün özellikler, IOVO'nun 2019 yılından başlayarak geleceğe yönelik teknolojisinin bugünden ne kadar ileride olduğunun kanıtıdır.
IOVO'nun Ekonomik Yapısı
IOVO'da kazanç, "proof of value" denilen doğrudan değer kanıtı (PoV) kavramına bağlı olarak tasarlanmıştır. PoV, her bir doğrulayıcının kendi payları ile orantılı olarak ödediği, payın "proof of stake" (PoS) yaklaşımının bir kanıtıdır. IOVO'nun ekonomik yapısı aynı zamanda doğrulayıcı faktörlere de dayanmaktadır; ancak beklenen kazanç onların birleşik değeri ile orantılıdır. Tüm bunların hesaplandığı birleştirilmiş değer iki bileşenden oluşur. Bu bileşenler stake yani pay ve değer puanıdır.
Stake yani kullanıcıların payı, PoS ile aynı rolü oynar; değer puanı ise kullanıcının IOVO ağı içinde ne kadar değerli olduğunu gösterir. Her kullanıcı, derecelendirme ve bilgilerinin bir bütün olarak IOVO topluluğuna ne kadar değerli olduğunu gösteren bir değer puanına sahiptir. Pay ve değer puanı, birleştirilmiş değeri, zamanla değişen farklı ağırlıklarla etkiler. Başlangıçta, birleşik değer çoğunlukla paylara dayanır; Bununla birlikte, ağ kullanımı arttıkça, değer puanı giderek daha önemli hale gelecektir. IOVO, birçok IOVO merkeziyetsiz uygulama kullanıcısı ile belirli bir aşamaya ulaştıktan sonra, pay değeri tamamen değer puanı ile değiştirilecektir.
IOVO Token Yapısı
IOVO tokeni, IOVO ağındaki bütün veri ekonomisi oluşturan tek tokendir. Kullanıcılar veri bloklarını derleyerek, hesaplayarak ve ağa ekleyerek token kazanır. IOVO’nun benzersiz Proof of Value teknolojisi sayesinde kullanıcıların tüketilen toplam veri miktarına bağlı olarak kazançları dinamik bir şekilde dağıtılır ve böylelikle likidite korunmuş olur. Bunun yanında ise şirketler, verilerini paylaşan kullanıcılara ödenen ödülleri ve platformu destekleyen nodlara IOVO token ödemesi yaparak, kendileri için gerekli veriyi elde ederek kitlelelerini genişletmiş olurlar. Bu durum IOVO'nun her zaman üst sıralarda kalmasını sağlayarak sektörde öncü bir proje konumuna gelmesinde başlıca etken olacaktır.
IOVO Yol Haritası
2019'un ilk çeyreğinde IOVO platformunun alfa versiyonunu hayata geçirecek olan IOVO, ikinci çeyrekte ise coin oluşturma sürecini takvime almaktadır. Aynı zamanda proof of value sisteminin alfa testleri yine 2019 yılının ikinci çeyreğinde yapılacaktır. Dosya sistemlerinin dağıtımına ayrılan üçüncü çeyreğin akabinde, dördüncü çeyrekte IOVO platformu açılacak ve coin sahiplerine coinleri dağıtılacaktır. Ayrıca 2019'un son çeyreğinde platforma uygulama entegre etme aşamasına da başlanması planlanmaktadır.
Oldukça planlı ve sağlam bir yol haritası bulunan IOVO, bu bağlamda planladığı adımları atmakta zorlanmayacağı görünümünü şimdiden vermektedir. Gerçekleştirilmeyecek adımlar yerine oldukça mantıklı adımlar atılması, projenin geleceği açısından bizlere fikir vermekle birlikte; IOVO'nun ekibinin yetkinliğini de gözler önüne seren bir başka etken olarak karşımıza çıkmaktadır.
Genel Değerlendirme
IOVO, günümüzün şartları gereği artık neredeyse kaçınılmaz hale gelen veri ve veri teknolojilerinin önemini blockchain teknolojisi ile birlikte geliştirerek, geleceğe ışık tutan bir proje. Bu bağlamda hem kullanıcılar, hem uygulama sahipleri, hem de şirketler ve veri analistlerinin faydalanabildiği bir veri ekosistemi yaratmak amacıyla yola çıkılan IOVO projesinde temellerin çok sağlam şekilde atıldığını görmekteyiz. Bununla beraber IOVO'nun günlük hayata entegre yapısı ve iş hayatındaki birçok sektöre uyarlanabilir olması sebebiyle geleceğin projelerinden biri olduğunu söylemek şimdiden mümkün. Blokchain teknolojisi nereye ilerler bilinmez; fakat veri teknolojisi ve şirketlerin buna olan ihtiyacının gün geçtikçe artacağı kesin.
Bu durumda hem kullanıcıların verilerinin kullanılmasına izin vererek coin kazanması fikri, hem de şirketlerin ve uygulama sahiplerinin bu veriler ışığında projelerine yön verip, kitlesel olarak büyümeleri iki taraf için de bir nevi kazan-kazan durumuna dönüşmektedir. Günümüz teknolojileri ve kripto paraların gelişimi göz önüne alındığında, veri teknolojileri gibi spesifik alanların bu sektöre olan ilgisi de ayrıca sevindirici gelişmeler arasında yer almaktadır. Şahsi kanaatimce IOVO, çıktığı bu yolda hem kullanıcılar hem de şirketler tarafından oldukça randımanlı şekilde kullanılarak veri teknolojisi sektöründe bir marka haline gelecektir. Bu kapsamda IOVO projesinin günden güne gelişimine tanık olma hissi ve bu gelişimden kazanç elde etme imkanı oldukça cezbedici görünmektedir. Kendi adıma IOVO projesi 2019 yılında takip edeceğim en önemli projelerin başında gelecek ve bu yazıyı da tarihe not olarak düşmek istedim.
Okuduğunuz için teşekkürler. IOVO projesine ait önemli linklere aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz...
IOVO Website: https://iovo.io
IOVO Bitcointalk Resmi Konu: https://bitcointalksearch.org/topic/ann-iovo-ico-internet-of-value-omniledger-dag-4509519
IOVO Telegram Kanalı: https://t.me/iovoledger
IOVO Twitter: https://twitter.com/iovoledger
IOVO Facebook: https://www.facebook.com/iovoledger/
IOVO Medium: https://medium.com/@iovo
IOVO Reddit: https://www.reddit.com/r/iovo
IOVO Github: https://github.com/iovoledger
Yazımın orijinal hali: https://steemit.com/iovo/@coinbergh/iovo-veri-teknolojisi-alaninda-devrim