Topic: Martı, çalışanlarına 200 milyon TL değerinde hisse verdi (Read 223 times)

Herkese eşit dağıtılmış bir hisse dağıtımı varsa ne alâ ancak birilerine çok birilerine az dağıtıldıysa bu büyük bir eşitsizliği başından beri getirir, yanı başınıza koyar.Bence Martı gelişmeye açık bir alandı, bu alan kullanıldı ve hala kullanılıyor.Nereye kadar devam edeceğini bilmiyorum ancak uzun soluklu olmayacağını düşünüyorum.Nedenine gelince :

1- Herkes artık scooter almaya başladı.
2- Trafik tehlikesi ile birlikte kullanım alanları ve yerleri daraltılacak.

Bu durumdan sonra çok fazla yerde göreceğimizi düşünmüyorum.

Küresel güçlerin ilerleyen dönemdeki hamleleri arasında kesinlikle mülsiyetsizleştirme var bence. Bizim jenerasyonlar görür mü bilmiyorum bu evrelerin tamamını ama 2030 yılı, bazı çevrelere göre felaket tellallığı olarak da yorumlansa da, dünyadaki birçok şeyin değişimi için çok önemli bir yıl. Asıl konuya dönecek olursak, gerekçeleriniz o kadar doğru ki hocam. mesela evinde süreğen hastalığı olan benim gibiler için gecenin bir yarısı araç aramak, arabamız olmadığı dönemlerde başımıza gelmiş bir müsibet olduğundan çok çok zor durumda bırakabiliyor insanları.

Martı firmasının sahibini İstanbul'da taksiciler odası başkanı ile kavga ettiğini yada twitterdan birbirlerini tehdit ettiğini gördüğüm haberlerden hatırlıyorum. Bir de Bu adamın iktidar milletvekilinin kızı ile evlendikten sonra bir gümrükten geçirdiği araçlardan vergi alınmaması haberi ile gündeme gelmişti oradan hatırlıyorum. Yani ben de hem firmanın hem de kişinin olumlu bir intibası olmasa da çalışanlara verilen her türlü hak ve bu tarz jestleri klas bulur, tüm firmalara örnek olmasını temenni ederim.

Kusura bakmayın sizi üzmek için söylemiyorum ama yazdığınız tarihçe Google'a indexlenmiş sığ bilgiler dizisinden ibaret. Onlara değinmeyeceğim ama Afrika'daki temiz su örneğini eşitsizliğe vurgu yapmak için verdiğimi bir kez daha söyleyeyim.

Elon Musk ile yeryüzünde kıyaslanabilecek çok az insan varken Martı’nın girişimci sahibinin bence de kıyaslanması hiç normal ve adaletli bir kıyas değil. Tamam spekülasyon seviyor, piyasayı manipüle etmeyi seviyor. Gereksiz bir şekilde Twitter’a milyar dolarlar akıttı ama bunlar Elon Musk’ın zekasını gölgeleyecek şeyler değiller. Dünya tarihini en akıllı delilerinden birisi Elon Musk. Çok orijinal fikirleri var. Birisi de Starlink uyduları. Herif depremde Türkiye’ye deprem bölgesine starlink uydularını gönderecekti. Gönderdi mi bilmiyorum ama çabalaması bile yeter. İnsanlık için kim daha yararlı bence tartışmayalım.

Bak sevgili kardeşim, konuyu yanlış yerlere çekip çekip ortalığı karıştıran sensin.

Önce Elon Musk'ın hayatına bi bak. Ondan sonra Oğuz Alper Öktem ile kıyasla.

Elon Musk, PayPal'i satıp, aldığı paranın üstüne bir de bankalardan borç alıp SpaceX'i kurmuş adamdır. Oğuz Alper Öktem'e sen bugün 1,5 milyar nakit para ver, emin ol ne martıyı tanır ne paylaşımcılığı. Musk ne yaptı? Mars'ta koloni kurma hayaliyle SpaceX'i kurdu. Sonra Tesla'yı, Sonra Gigafactory'yi, Solarcity'yi vs... Bugün herkesin dilinden düşmeyen ChatGPT kimin? OpenAI firmasının. Onu kim kurdu? Elon Musk.

Ha bu arada söylemeden geçmeyeyim. Dünya üzerinde, ürettiği teknolojiyi üstelik çok büyük ticari bir fırsatın kaynak kodlarını tüm üreticilere ücretsiz olarak veren kim biliyor musun? Elon Musk sevgili kardeşim. Tesla'nın teknolojisini birebir kopyalayabilirsin. Zaten bugün bu kadar çok elektrikli araç markası olmasının önemli nedenlerinden biri de budur.

Entelektüel olarak sığ olduğumdan yıllardır Oğuz Alper Öktem'in başarılarını görememişim sadece Elon Musk'ın yaptıklarını görmüşüm. (Neden acaba?)

... olan Oğuz Alper Öktem ne yapmış da Elon Musk'tan daha değerli olmuş peki? Paylaşımlı Scooter iş modelini yurt dışından alıp Türkiye'ye getirmiş. Başarıya bak. Öktem'in bu başarısının yanında Elon Musk kim köpek?

Yav he he...

ÖZEL NOT: Bu başlık altında yazdığım mesajlarda hiç bir şekilde sana saygısızlık yapmaya çalışmıyorum. Ben, önce neden insaların kendi arabalarına binmek istediklerini anlatmaya çalıştım, sonra da senin konuyu saptırarak paylaşımlı araç iş modelini Afrika'daki susuzluğa çözüm gibi göstermenden yola çıkarak, bu iş modelinin Türkiye'de neden işlemeyeceğini anlatmaya çalıştım... Ama ben cevap verdikçe konu uzuyor. Niyetim kavga etmek değil. Rica ediyorum, yazılanları tekrar okuyalım...

Bu açıklamasını aramıştım ama bulamamıştım. Tam olarak bu açıklaması nedeniyle Türkiye'nin Elon Musk'ı olabilir dedim. Türkiye'nin Elon Musk'ı da demedim.

Elon Musk çalışanlarıyla elde ettiği serveti kişisel tatmini ve Mark Zuckerberg'e karşı olan aşağılık kompleksini yenmek için Twitter'ı satın almak için kullandı. Oğuz Alper Öktem kişisel serveti ile kolay bir hayat yaşamak yerine insanlığın temel sorunlarına çözüm üreten bir yol arayışına girmiş. Bu bakımdan Elon Musk'tan daha değerli bir insan benim için.



Entelektüel açıdan sığ biri olduğun için alaka kuramıyorsun ve bu yüzden cahil ve trol gibi kaliteni ortaya koyan ifade biçimleri kullanıyorsun. Onur sen muhatap alınmaya değecek biri değilsin. Sosyal hayatındaki problemleri benim üzerimde siber zorbalık yoluyla hafifletmene müsade etmeyeceğim.

Şu cümlenizi tekrar alıntılıyorum:

Bana böyle bir ithamda bulunan herhangi birine cahil diyebilirim. Çünkü;

1. Türkiye'de kim rahat bir yaşam sürüyor? Eğer rahat bir yaşam sürsek, bu forumda işimiz ne? Gider gezer dolaşır hayatımızın tadını çıkartırdık.
2. Benim "zenginliği başka ülkelerden çakan insanların yaşam sürdüğü" sistemde tıkıldığımı düşündüren ne?
3. Benim "zenginliği başka ülkelerden çakan insanların yaşam sürdüğü" sistemde tıkıldığım için mutlu olduğumu düşündüren ne?


Konu Martı teknolojiydi, sen tuttun su bulamayan insanlardan, paylaşımcı olmamaktan konuya daldın. Martı'nın paylaşımlı scooter, paylaşımlı araba hizmeti vermesinin Afrika'dakilerin susuz kalmasıyla ne alakası var? Martı bu hizmeti vermese, Afrika'nın suyu daha mı az olacaktı? Martı bu hizmeti verdiği için Afrika'da su mu arttı?

Tekrar özet geçeyim: Martı'dan önce Volt'u kullanmış biri olarak paylaşımlı araç kullanımına karşı değilim. Ancak bu sistem Türkiye şartlarında yeterli değil.

İnsan gibi seyahat etmek istemek, "benim arabam olsun, diğerleri sürünsün" demek de değil. Avrupa'daki, Amerika'daki gibi metro ile şehrin en ücra köşesine gidebilsek zaten araba kullanmaya gerek kalmayacak. Ama ben evimden işime 4 vasıta değiştirerek gitmek istemiyorum. Paylaşımlı araca bineceğim diye 2km yol yürümek istemiyorum. Evden işe 50km yol için 300-400TL ödeyip araba kiralamak istemiyorum. Taksi de aynı fiyata götürüyor. Neden bi de araba kullanmanın stresine gireyim? Diyelim ki paylaşımlı arabayı tercih ettim. Günde 800 liradan haftada 4bin ayda 17-18bin lira ödemek yerine aylık araba kiralasam ve araba 7/24 elimin altında olsa daha iyi değil mi?

Bir ürünü ya da hizmeti kullanıp faydasını görmek başka bir şey, o ürün veya hizmet herşeye çareymiş gibi görmek başka bir şey. Nasıl ki, evini 40 kişiyle paylaşmak istemezsen, arabanı da başkasıyla paylaşmayı istemeyebilirsin. Bu da bir tercih. Afrika'da olmayan suyu arabaya bağlarsan o zaman cebindeki akıllı telefonu, kullandığın bilgisayarı vs. hepsini geri dönüşüme gönderip internet kafeleri, ankesörlü telefonları kullanman daha doğru olur...

Hocam polemiğe girmemek için bunu yazmayayım dedim ama doğru yazmışsınız yani katılmamak elde değil. Elon Musk'a bayıldığımdan değil ama bu adamın onunla alakası yok. Bizim ülkede böyle yeni bir şey yaratmamış, kopyalamış tüccarların yüceltilmesini çok yanlış buluyorum. Adamın kendisi de sanki dünyayı yaratmış gibi konuşuyor, çok işler başarmış da muhteşem bir dahiymiş gibi konuşuyor. Kayınpederi olmasaydı nerede olurdu, tartışılır. Bir de şu açıklamaları tam komedi:


Martı ve türevleri konusunda eleştirilere aynen katılıyorum. Hem güvenlik açısından hem de kuralsızlık açısından büyük yanlışlar var. Park edilmesi konusunda da ne saçmalıklar olduğunu ben bile kaç kere gördüm.

Olay 3 tane çocuk olayı değil maalesef genel olarak büyük bir bilinçsizlik hakim bu araçları kullananlar arasında. Bu konuda akademik araştırma yapıldı mı bilmiyorum belki vardır ama tahminim %90 bunu kullananlar 25 yaş altı ve bilinçsiz çıkar daha neden-sonuç ilişkisi bile kurmaktan acizler. Orta yaş olup bunu kullanan insan görmedim çocuklar da bunu eğlence aracı olarak görüyor. Çocuğun aklı ermiyor ki bu otoparktan araç çıkacak buraya bırakmayayım bu kaldırımda görme engelli yolu var önüne koymayayım bu kaldırım dar insanlar rahat yürüyemez diye düşünme yetisine bile sahip değil. Bulduğu direğe ağaca bağlayıp gidiyor. Bunun adı kamusal alana tecavüzdür. Sen devlet olarak vatandaşının hakkını savunuyorsan yazarsın buna izin veren şirketlere cezayı onlar da akıllanır her yere araçlarını bıraktırmazlar uygun park alanları oluşturulur. Trafikte yarattığı tehlike ve yaşanan kazaların maddi boyutu ayrı bir mesele. Kaç tane haber gördük bunlar yüzünden kaza yapan aracı hasar gören. Madem ayrı yolu yok ehliyetsiz trafiğe çıkılmayacak o zaman.
Dediğin gibi yazdığım problemlerin hepsi çözülebilecek sorunlar ama bununla ilgili aktif çalışan yasal düzeneğini hazırlayan bir otorite göremiyoruz. Devlet üzerine düşeni yapmazsa bunun gibi özel şirketler dilediğince at koşturur.

Çok doğru sözler bunlar. Hisseyi geçtim, hizmet uzun süreli görünmüyorken hissesini almak tam bir kumar vakası olur. Ben Martı hissesi almam. Çalışanları da olsaydım hisse gelir gelmez satardım. Bir kaç sene sonra bu şirketler çok büyük ihtimalle yasaklanacaklar. Yasaklandıkları için de şirket alternatif alanlara yönelecek ama yasak geldiği anda hissenin değeri yerle bir olacaktır. Uzun süreli hisseler bunlar değil. BIST30’dan her birinden eşit yapacağın bir sepet bile uzun vadeli olarak sana kazandırabilir. Martı hariç tabi. Bu gibi firmalar büyük risk, büyük kumar.

Martı kadar saçma birşey yok sen esnaf olarak kaldırıma ürün koyarsan belediye basar cezayı oturursun aşağı bunlar kaldırıma heryere istedikleri gibi ürünü koyup gidiyor yolda bebek arabası mı denk gelir vs yok engelli olabilirsin hasta olabilirsin bu araçların yeri kaldırım değil ileride eminim siyasi bağlantılar ortaya çıacaktır diğer türlü bu küçücük kaldırımlarda bunları kime kabul ettiremezdi.


Bu kaldırımdakiler araçsa kaldırımda ne işi var?

Martı firmasının çalışanlarına hisse verdiği haberini görünce aklıma bunun aynısını yapan Silikon Vadisi firmaları geldi. Böyle bir şey yapmaları tabi ki güzel bir şey ama geleceği ne kadar parlak bu firmanın işte orasını ben de bilemiyorum. Martı CEO'sunun biraz da kendi dünyasında yaşayan bir adam olduğunu düşünmeye başladım. Çünkü inanılmaz orjinal bir fikirle gelmiş gibi konuşuyordu.  

Martı'nın bence şu an odaklanması gereken noktalardan birisi Martıların sağa sola rastgele bırakılmasını nasıl engellerim olmalı. Çünkü o kadar çok şikayet geliyor ki bu firmanın imajına kötü bir etki bırakabilir.

Size ne dedim de bu kadar agresif davrandınız bilmiyorum. Asgari müşterekte buluşabileceğimiz ortalama zeka seviyesine sahip biri olma ihtimaliniz nedeniyle size lafın çoğunu anlatmak yerine kıssadan hisse verdim. Cahil ve trol gibi kaba ifadeler kullanmanız hiç hoş olmamış.



Sahra Altı Afrika ülkelerinde yoksulluk sınırına dahil olan insan sayısı her geçen gün artıyor. Bunun tek nedeni paylaşmayı öncelemek yerine sahip olmayı önceleyen mülkiyet arzusu. Dünya üzerindeki kaynaklar verimli kullanılmazsa dengesizlik her geçen gün büyüyecek.

Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, dünya nüfusunun yarısı, günde 2 dolardan az bir parayla geçinmeye çalışıyor. Dünya üzerinde, 1.2 milyar kişi ise günde 1 dolardan az parayla yaşamlarını sürdürmek için resmen cebelleşiyor. BM, Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi'nde ele alınan yoksullukve sağlık konularında bir rapor hazırladı.
https://www.yenimesaj.com.tr/dunya-nufusunun-yarisi-yoksul-H1077189.htm



Bu durumu zaten değiştirebilme imkanımız yok. Eşitlik anlayışının olduğu tek yer doğa durumuydu. Avcı toplayıcı topluluklardan tarım toplumlarına dönüşmek bile geri dönülmesi mümkün olmayan hatalar zincirine neden oldu. Doğa durumuna geri dönmemiz imkansız. Bu yüzden içine girdiğimiz girdabı iyileştiren çözümleri desteklememiz gerekiyor. Martı uygulaması bu yönüyle insanların alışkanlıklarını değiştirebilecek halkçı bir uygulama. Haftada yalnızca 2 saat kullandığımız herhangi bir ürüne talep oluşturmanın gereksiz olduğunu anlarsak ekonomik anlamda çarkları ellerinde tutan bir avuç elite karşı devrimsel nitelikte bir savunma oluşturabiliriz.

Firmaların çalışanlarına hisse vermesi bir çok firmada olan bir uygulama yani bir bakıma çalışanları firmaya ortak ediyorsunuz bu sebeple aidiyet duygusu oluşabiliyor kişi kendi şirketinde çalışıyormuş hissiyatı kazandırabilir. Bu durumdan hem çalışanlar hemde firmalar kazançlı çıkmış olur Win Win durumu Bildiğim kadarıyla Apple firmasıda çalışanlarına hisse veren şirketlerden.

NYSE'ye açılan her şirket ülkemiz adına gurur verici ama kişilere ait şirketlerin başarısı beni çok fazla ilgilendirmiyor. Ancak, kişisel başarısını çalışanları ile paylaşmış bir işveren ne olursa olsun övgüye değerdir benim için. Büyük şirket sahipleri kazandıkları paraları tek başlarına yiyemeyeceklerini anlamalı. Çocuklarına bıraktıkları miras kadar olmasa bile kazandıkları servetleri çalışanlarına bir miktar pay etmeyi akıllarına getirmeliler. Parayı kazanırken beraber olmak kadar parayı yerken de beraber olmayı akıllarına birazcık da olsa getirebilmeliler.

Oradan bakınca, "her bölgeye 5 araba ayırmak" basit bir çözüm gibi mi geliyor? Misal istanbul için "bölge"den kastınız nedir? İlçe mi? Mahalle mi? Diyelim ki mahalle. Bir ucundan diğer ucuna 1,5-2km mesafe olan mahallede 5 arabayı herkesin basitçe erişebileceği şekilde nasıl konumlandırırsınız?



Gerçekten mi? Oysa yerli milli Togg alabilecekti herkes? Ne oldu? (İçinde bulunduğumuz ekonomik düzende, araba sahibi olamamanın ne demek olduğunu biliyorum. Bunun konuyla alakası yok!)


Yav ne alaka? Paylaşımlı araba su mu üretiyo? Paylaşımlı araba kullanınca susuz insanların suya ulaşmasına yardımcı mı oluyosun? Bu konuyla 4 milyardan fazla insanın suya ulaşamamasının (!) ne alakası var? Ayrıca dünya nüfusunun %10'a yakını, bunun da çoğunluğu Afrika ve çöl bölgelerinde temiz su bulmakta zorlanıyor. Kaynak: https://www.worldometers.info/tr/

Bu çıkarımı yapmak için cahil olmanız yetmiyor. Aynı zamanda trol filan olmanız lazım. Çünkü sevgili kardeşim, kendi arabasını alan adam, "zenginliği başka ülkelerden çalan insanların rahat bir yaşam sürdüğü bir sistem"de yaşarken araba kiralayan vatandaş da aynı sistemde yaşıyor. Çünkü sevgili kardeşim, sana "paylaşımcı bir ekosistem" sunan girişimcilerin tamamı şu an "zenginliği başka ülkelerden çalan insanların rahat bir yaşam sürdüğü bir sistem"in en tepesinde. Bilmem anlatabiliyor muyum?


Şimdi canım kardeşim, sen muhtemelen henüz paylaşımcı uygulama nedir bilmezken ben Türkiye'de paylaşımlı yolculuk servisi Volt'un ilk sürücülerinden biriydim. Volt 2014'te kuruldu, Martı ise 2018'de... Üstelik Volt, 2019'da Voltlines olarak yeniden yapılandı ve paylaşımlı servis taşımacılığı işini Türkiye'de başlatan girişim oldu. Ayrıca, 2019'da Zorlu, elektrikli araçları mobil uygulama üzerinden kiralamaya başladığında sistemi destekleyenlerden ve geri bildirim paylaşanlardan biriydim.

Uzun lafın kısası, Martı'nın iş modeline, Martı benzeri girişimlerin yaygınlaşmasına bir itirazım yok. Hatta her sokakta paylaşımlı araçlar olmasını, bu araçlara kolayca erişebilmeyi ben de isterim. Ancak, Türkiye'de bu iş yurt dışındaki kadar basit değil. Araç pahalı, sigorta pahalı, yedek parça pahalı, insanlar birbirlerine güvenmiyor çünkü kanunlar yetersiz. Müşteri araca bilerek hasar verirse, aracı çalarsa, aracın parçalarını muadilleri ile değiştirirse işleten firma yıllarca uğraşmak zorunda. Aynı şekilde, işleten firma aldığı provizyonu iade etmez, saçma gerekçelerle (yakıt, ekstra HGS, park ücreti vs.) ek ücret tahsil ederse, bu sefer müşteri uğraşıyor. Bu ve benzeri bir sürü nedenle, paylaşımlı araç sistemi Türkiye'de yaygınlaşamıyor.

Ben, 8 milyar insan neden aracını paylaşmıyor sorunun gerekçelerini kendimce açıklamaya çalışmıştım. Biraz fazla açıklama yapmak zorunda kaldım. Kusura bakma...

Bu martı nın ceosunu zerre kadar sevmem. Sürekli gündemde kalmaya çalışan ters birisi bana göre. Twitter da aylık 20 bin lira verilen tiki bile satın almış düşünün ne kadar sevdiğini. Ama ilk kez klas bir hareket yapmış. Keşke çalışanları da gelip ne kadar pay aldıklarını açıklasalar. İşçilere şirketten pay verme işi git gide norm oluyor. Çok da iyi oluyor. Olması gereken kesinlikle ama kesinlikle bu. Bir işçinin şirketine ortak olması kârını takip etmesini sağlar, aidiyeti arttırır.

Yapılan hareket güzel, çalışanlarını düşünen ve onlarla büyümeye çalışan firmalara her zaman saygı duymuşumdur. Dağıttıkları hisse miktarı da hiç az değil. Pandemi sonrası inanılmaz bir sektör gelişti, tüm dünyada müthiş bir trend yakalandı fakat artık Avrupa’da birçok bölgede bu araçlar yasaklanmaya başladı.
Martı da bunun farkında olacak ki scooter işini geliştirip düşük motor hacmi olan motosikletlere dönüş yaptı. Hatta CEO yaptığı röportajlarda hep ortak kullanıma sahip otomobiller, minibüsler ve hatta deniz araçlarından bahsediyor. Scooter işi bitse de farklı bir alana yönelip işi devam ettireceklerdir

Gece yarısı acil ihtiyaçlar için her bölgede kullanıma ayrılan 5 tane araba olsa ve hastane güzergahları dışında kullanıma sunulmamak kaydıyla kilitlense bu sorun çözülür. Bence çok basit bir çözüme sahip olayı büyük bir sorunmuş gibi lanse etmişsiniz.


Onur Bey herkes arabaya ulaşamıyor. Dünyada 8 milyar insan var. Bunların büyük bir kısmı günlük ihtiyaçlarını gidermek için temiz suya bile ulaşamıyor. Paylaşımcı bir ekosistemin yerine zenginliği başka ülkelerden çalan insanların rahat bir yaşam sürdüğü bir sistemde tıkılıp kalmak sizi mutlu edebilir ama bana ağır geliyor. Martı bazı temel ihtiyaçları tabana yayabilecek halkçı bir uygulama.


Zamanında at arabalarının otomobillerden daha güvenli olduğunu söyleyenler de olmuş. 3 tane çocuğun kural dışı olumsuz davranışı paylaşımcı tabana sahip yeni nesil taşımacılık sistemlere engel oluşturmaz. Scooterlar için park yerleri tahsil edilebilir ve kaldırım işgaline çözüm üretilir. Yazdığınız problemlerin hiçbiri çözülemeyecek türden büyük sorunlar değil.