21m arzı olan bir ürünün yaklaşık 4m adeti kayıp olduğu için dolaşımda değil. hali hazırda 19m dolaşımda ve kayıpları düşersek yaklaşık 15m bitcoin'den bahsediyoruz.
satoshi'nin ise
bilinen ~1,5m adet bitcoin'i var.
en çok bitcoin'i olan resmi/resmi olmayan ilk 10 cüzdanın toplamı 1m adet bile yapmıyor (Bittrex, Huobi, Binance, Coinbase vb dahil).
bugün tanımadığınız bir cüzdandan on binlerce bitcoin borsaya taşınınca insanlar çekinip elindekileri satıyor, yine on-yüz binlerce bitcoin satışları bitcoin fiyatını ciddi düşürebiliyor ve insanlar borsalardaki yatırımlarını satarak nakit varlıklara geçiyor. ve çoğu metriğe rağmen elinde bunca bitcoin olan bir proje yaratıcısı yıllar sonra ortaya çıktığında (neden çıktığı, yıllarca neden çıkmadığı gibi sorular varken) gerçekten merkeziyetsizliği
etkilemez mi diyorsunuz
ismi farklı olsaydı, metrikleri bu şekilde olan bir projenin ürününe "merkeziyetsiz" yorumu yaptıktan sonra yatırım yapar mıydınız gerçekten?
buna pek katılmıyorum ne yazık ki.
Merkeziyetsizliğin bitcoinde nasıl var olduğunu bildiğinizden emin değilim.
20.999.999
BTC sahibi bile olsanız bitcoin sahipliği bitcoin zincirinde herhangi bir yönetimsel yetki vermediği için merkeziyetsizliği etkilemez. Proof of stake konsensüs mekanizmasına sahip zincirlerde etkiler. Proof of work zincirlerde zincirin ana biriminin fiyatı da POS zincirler gibi doğrudan merkeziyetsizliği etkilemez. Bu nedenle elinde 1.5m
BTC olsa bile sözleriyle kitleleri etkileyebilme olasılığı dışında Satoshi'nin hiç bir gücü yoktur.
POS bir zincirde örneğin ethereum zincirinde 0.001 $ fiyattan piyasadaki etherlerin %51 oranında satın alırsanız ve bunları node yaratmak için kullanırsanız sizin borunuz öter. Aynı fiyattan 20 milyon
BTC satın alsanız (0.001 $ fiyatla bitcoin satın almaktan bahsediyorum) dahi madenci - node üstünlüğünü ele geçirmeden zincir üzerinde hiç bir yetkiniz yoktur. Üstünlüğü ele geçirdiğinizde de yaptığınız şey topluluk tarafından dışlanıp sizin zinciri kullanmamalarıyla sonuçlanacağı için bir şey elde edemezsiniz.
Bitcoin fiyatı merkeziyetsizliğe dolaylı yoldan etki edebilir. Şöyleki topluluğun bitcoine güveni bitip ki bunu satoshi'de başaramaz artık fiyat kalıcı şekilde düştüğünde ve topluluğun da kendisine yeni bir fork yaratma ihtimalini de yok sayarsak ve insanlar madenciliği, node çalıştırmayı bırakırsa düşer. Ölme eşşeğim ölme hikayesi anlayacağınız.
Satoshi'nin yarattığı şey kendisinden, bir kişiden, bir kaç kişiden bağımsız çalışma yetisine sahip. Topluluğun tamamının terk etmesi dışında şahıslar tarafından durdurulamaz. Bu şekilde çalışan mekanizmaların metriğinin değeri yoktur. Aynı şekilde binance yada elinde çok sayıda bitcoin tutan diğer borsaların da (madencilik faliyetleri hariç) bitcoin üzerinde bir söz söyleme yada yaptırım yetkisi yoktur. Binance borsası hack olayından sonra CZ rollback imasında bulunmuştu ve topluluk tarafından gördüğü tepkiyi hatırlayın.